Voor grote bedrijven is het de laatste tien jaar normaler geworden om via een investeringstak geld in startups te steken. Mondiaal gezien vervijfvoudigde het aantal zogenoemde corporate venture capitalists (cvc’s) in het afgelopen decennium. In 2022 had Global Corporate Venturing er 5.281 in hun database staan.
Geld ophalen bij corporates niet zonder risico
Logisch, want grote bedrijven hebben vaak veel geld, maar weinig innovatiekracht. Die halen ze bij startups, door in dit soort bedrijven aandelen te nemen.
Toch zijn er voor startups ook risico’s verbonden aan cvc-fondsen, zo schreef MT/Sprout eerder al. Veel fondsen bestaan nog maar kort en hebben weinig investeringen gedaan – soms zelfs nog geen enkele. Oftewel: het is maar de vraag of de cvc-partij waar je als startup aanklopt genoeg ervaring mee kan brengen.
Uit ander onderzoek bleek dat 61 procent van alle cvc-leidinggevenden niet het idee had dat het moederbedrijf de investeringsbranche begreep. De moederconcerns zouden relatief vaak uit zijn op financieel gewin op de korte termijn, terwijl startups vaak juist een langetermijninvesteerder nodig hebben.
Nederlandse corporate investeerders
Wereldwijd zijn er dus ruim 5.000 corporate cvc-fondsen, maar hoeveel telt Nederland er? 26 hebben hun hoofdkantoor in Nederland staan, zo blijkt uit gegevens van dataplatform Dealroom. Het gaat om fondsen van grote corporates als Shell, DSM en Randstad. De meeste grootbedrijven hebben één investeringstak, maar Rabobank heeft er vier en KPN twee.
Niet alleen Nederlandse concerns investeren in startups, ook buitenlandse bedrijven met een Nederlands vestigingsadres, zoals het Duitse Merck KGaA.
Grootste investeringstakken
Maar welke in Nederland gevestigde bedrijven investeren nu het meest in startups? Uit de data van Dealroom blijkt dat Shell Ventures, het fonds van de omstreden energiereus, door de jaren het meest investeerde in startups en scaleups (zie tabel beneden). Shell Ventures is goed voor 2,7 miljard euro aan startup-investeringen.
Het energiebedrijf wordt op de voet gevolgd door het Duitse chemie- en farmaciebedrijf Merck KGaA. Via zijn investeringstak M. Ventures stak het concern tot dusver bijna 2,3 miljard euro in groeibedrijven. ABN Amro Ventures, het fonds van de gelijknamige bank, completeert de top drie met ruim 1,5 miljard euro aan geïnvesteerde gelden.
Shell, Merck en ABN Amro zijn de enige grootbedrijven die meer dan een miljard dollar in startups staken. ING Ventures komt met 802 miljoen euro geïnvesteerd kapitaal nog in de buurt, maar alle overige corporate investeringsfondsen zitten op of onder de grens van 500 miljoen euro.
Actiefste investeringstakken
Goed, Shell investeert dus het meest, maar ook het vaakst? Nee, zo blijkt. Die eer valt toe aan investeringstak M. Ventures van Merck, dat door de jaren heen liefst 145 keer in startups investeerde (zie tabel beneden). Shell Ventures volgt met tot dusver 109 deelnemingen, gevolgd door chemiebedrijf DSM, dat via zijn investeringstak DSM Venturing tot op heden 60 keer een investering deed.
Acht in Nederland gevestigde cvc-fondsen investeerden meer dan twintig keer in startups, de rest van de fondsen zit daaronder. Philips Ventures is met 17 deelnemingen nog de actiefste onder de minder frequent investerende cvc-fondsen.
Bedrijfsfondsen met de meeste exits
Hoe vaak en hoeveel corporates in ons land in startups investeren weten we nu, maar levert het ze ook wat op? Daarvoor is het handig om te kijken naar het aantal exits van investeringstakken.
Een exit wordt gezien als het natuurlijke einde van een startup-investering. De startup is niet failliet gegaan en groeit voldoende om kapitaal van nieuwe investeerders aan te trekken. Oude investeerders verkopen hun belang met winst aan nieuwe, meer kapitaalkrachtige geldschieters en maken zo de gedroomde exit.
Opnieuw valt de eer toe aan de Duitsers. Chemieconcern Merck wist met zijn in Amsterdam gevestigde investeringstak M. Ventures 21 exits klaar te spelen, gevolgd door Shell Ventures (20 stuks) en Randstad Innovation Fund (12 stuks).
Gezamenlijk waren alle 26 investeringstakken van grootbedrijven in Nederland tot dusver goed voor 102 exits. Veel is het niet, maar als je bedenkt dat cvc-fondsen een relatief nieuw fenomeen zijn en exits doorgaans pas na meerdere jaren plaatsvinden, is het toch nog een redelijke score.
Lees meer over startups en financiering:
- Geld ophalen tegen lagere waardering: wat ondernemers moeten weten over ‘down rounds’
- 7 tips om financiering bij ‘rotbanken’ los te krijgen
- Dit zijn de beste adviezen van investeerders voor startup-ondernemers op zoek naar geld