Ondernemen betekent risico’s nemen en accepteren dat je af en toe op je snufferd gaat. Gabe Zichermann leerde dat in de praktijk. Van de zes startups die hij de afgelopen 30 jaar oprichtte, waren er drie een succes, maar in de andere drie gevallen ging het faliekant mis.
Zichermann was jarenlang een van de pleitbezorgers voor ‘Gamification’ als methode om gebruikers zo lang mogelijk aan het scherm gekluisterd te houden. Hij kwam tot inkeer en maakte met Onward een dienst om mensen juist van hun schermverslaving af te helpen.
Slechte dag
Maar hij had geen rekening gehouden met Apple. “Juni vorig jaar was de slechtste dag van mijn leven”, vertelde Zichermann afgelopen vrijdag tijdens The Next Web Conference. Apple kondigde die maand een nieuwe functie aan waarmee iPhone-bezitters hun schermtijd kunnen bijhouden om apps na een bepaalde tijd te blokkeren. “Dat was de doodsteek voor mijn startup.”
Na 30 jaar ondernemen, had Zichermann het gevoel dat hij inmiddels wel wist hoe je met zo’n faalmoment moet omgaan. “Maar deze failure was hetzelfde als de eerste keer dat ik een kamer in moest lopen om een aantal mensen te ontslaan.”
Failosophy
Faal snel en vaak, is een klassiek adagium uit Silicon Valley. Daar leer je immers het meeste van. Omdat niemand hem kon leren hoe je ‘goed’ faalt, besloot Zichermann zich in het onderwerp vast te bijten en zich onder de noemer Failosophy te ontwikkelen tot expert op gebied van het omgaan met missers.
Zijn eerste halte was de ‘bijbel’ voor de psychologie DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders). Die blijkt zowaar een officiële diagnose te bevatten voor de angst om te falen: Atychapohia. Zichermann: “Wat me opviel, is dat dit fenomeen precies type-A-mensen beschrijft, de achievers. Is dat geen grappige paradox? Dat de hoogst presterende mensen vaak een angst om te falen hebben?”
De angst om te falen, zit op een paar manieren in onze cultuur verweven, zegt Zichermann. Het begint al op school. “Je steekt je vinger te vaak op waarna je te horen krijgt dat je dat niet meer moet doen. Ik herinner me een docent die zei: als je het antwoord niet weet, steek je vinger dan ook niet op, want daarmee verspil je de tijd van de rest van de klas. Dat is een slechte les.”
Gedrag
Toen Zichermann op jonge leeftijd als werknemer de corporate wereld instroomde viel hem nog iets op. Bij Cisco kreeg hij tijdens zijn inwerkperiode te horen dat hij geen toestemming hoefde te vragen, en de ruimte kreeg om te experimenteren. Onzin, zegt Zichermann, want het zijn juist de mensen die zich precies zo gedragen als wat er van hun verwacht wordt, die in een corporate wereld het verst komen.
Ook neigen we ernaar om de successen van onszelf en anderen te benadrukken. We negeren falen, schonen onze biografieën op en gaan snel weer verder. Zichermann noemt het voorbeeld van Walt Disney, wiens eerste bedrijf failliet ging, wiens tweede animatiestudio gedupeerd werd door een slecht contract en die bijna uit het bestuur van zijn bedrijf werd gezet vanwege zijn plannen voor Disneyland. “Dat staat allemaal niet in de officiële bio’s.”
Luchtvaart
Bedrijven kunnen wat Zichermann een voorbeeld nemen aan de luchtvaart. Vijf manieren waarop die industrie omgaat met falen:
Bestraf falen niet: de luchtvaart werd veilig door falen niet af te straffen, en door de dreiging van bestraffing weg te nemen. Zo’n beetje alle landen hebben afgesproken dat een piloot na een ongeval niet in hechtenis wordt genomen, omdat mensen onder dreiging van een straf ertoe neigen om hun fouten toe te dekken.
Oefen falen: In de luchtvaart wordt falen regelmatig geoefend, iets wat je in het bedrijfsleven te weinig ziet, zegt Zichermann.
Verdeel de zeggenschap: iedereen in een vliegtuig heeft de autoriteit om een heikel punt aan de kaak te stellen.
Kijk terug en leer: een vlucht wordt na iedere reis nog een keer doorgenomen. Na een ongeval gebeurt dat door een derde, onafhankelijke partij.
Communiceer transparant, en straf de boodschapper niet: de luchtvaartindustrie deelt veiligheidsinformatie (iets wat onlangs misging bij Boeing).
Zichermann verwijst ook naar Alphabet (Googles moederbedrijf), dat de afgelopen 4 jaar in totaal 46 projecten schrapte, van internet-‘startups’ tot acquisities. “Niemand wordt ontslagen wanneer Alphabet een project de nek omdraait”, zegt Zichermannn. “Bij Alphabet wordt het stoppen van een project gebaseerd op hoeveel medewerkers eraan willen werken, en niet hoeveel gebruikers, clicks of eyeballs een project heeft.”
Sporters
Ook succesvolle sporters hebben de betere faallessen in petto. Zoals basketballer Michael Jordan zei: “Ik heb tijdens mijn carrière meer dan 9.000 schoten gemist. Ik heb bijna 300 wedstrijden verloren. 26 keer kreeg ik het vertrouwen om het winnende schot te maken en miste ik. Ik heb keer op keer gefaald in mijn leven. En dat is waarom ik succesvol ben.”
Wat hier belangrijk aan is, zegt Zichermann: “Wanneer mensen praten over falen en succes, zeggen ze: ‘Ik heb gefaald, daarna heb ik mezelf weer hersteld, en daarom was ik succesvol’. Wat Jordan zegt is: ‘Ik was succesvol omdát ik faalde’, en niet ondanks mijn falen’.” Wat je volgens Zichermann ook van sporters kan leren: ze hebben een coach die ze telkens net buiten hun comfortzone duwt.
Let wel, als je een cultuur nastreeft die falen omhelst, moet je mensen aannemen die zich daar comfortabel bij voelen en er goed mee om kunnen gaan. “Als je niet goed bent in de f*ckups, zul je daar niet goed presteren.”
Foto: Janus van den Eijnden / TNW
