Deal with it is niet geschreven voor doorgewinterde investeerders die smullen van liqprefs en andere kleine letters die ze in hun term sheets kunnen opnemen. Pardon, term sheets?
Precies: Deal with it legt ook dit fenomeen uit aan wie het maar wil lezen. Ondernemers, startupfounders, studenten die ervan dromen om ooit een startup te beginnen… Maar ook beleidsmakers en mensen die hun geld in iets anders willen steken dan een beleggingsfonds zijn welkom wat de auteur betreft.
‘De wereld waarin ik met CapitalT verkeer, is natuurlijk best wel gesloten’, zegt Eva de Mol. ‘Sommige investeerders houden dat ook bewust zo, dan houden ze de kennis voor zichzelf en het geeft ze autoriteit. Ik merk dat het ondernemers tegenhoudt om de stap naar kapitaal te zetten, ze weten niet waar ze moeten beginnen. Nou kun je veel online opzoeken, maar ik mist in Nederland nog een boek waarin mensen met verhalen en voorbeelden aan de hand worden genomen. Mijn ultieme doel is om mensen te laten dromen: misschien zou een startup wel iets voor mij zijn.’
Onderzoek naar succesvolle teams op Berkeley Haas
Het eerste van die verhalen gaat over De Mols eigen loopbaan. ‘Tien jaar geleden had ik zelf ook nog geen idee hoe venture capital werkte.’ Ze begon ver van de investeringswereld en groeide op in een academisch gezin dat veel reisde. Haar nieuwsgierigheid bracht haar van een jaar Rietveldacademie naar Europese studies en later bedrijfskunde in Amsterdam.
Tijdens promotieonderzoek aan de Berkeley Haas Business School specialiseerde ze zich in teamdynamiek bij startups: welke combinatie van skills maakt een team tot het meest succesvolle? Ze onderzocht honderden oprichtersteams en publiceerde haar werk in wetenschappelijke toptijdschriften zoals Harvard Business Review.
Toch merkte ze dat haar academisch werk weinig praktische impact had. Ze besloot haar kennis van teamdynamiek om te zetten in een product: een team assessment-tool die investeerders helpt de slagingskans van oprichtersteams in te schatten. Die tool werd haar entree in de investeringswereld. Nog wel wat onwennig: ze schrok ervan dat investeerders een stuk van haar bedrijf eisten in ruil voor hun geld.
CapitalT met Janneke Niessen
Uiteindelijk schoot ze in Nederland op een congres Janneke Niessen aan, de serial entrepreneur die onder meer Improve Digital had grootgemaakt, en ontstond er de klik waaruit in 2019 CapitalT werd opgezet. Hun doel: investeren in bedrijven met sterke en diverse teams die echt een probleem oplossen en daarmee succesvol worden. Tot op de dag van vandaag toetst CapitalT de teams die komen pitchen voor een investering op de drie elementen soft skills (passie, risico-aversie), hard skills (opleiding en ervaring) en teamdynamiek.
Ze haalden 50 miljoen euro op, geld dat onder meer is uitgezet bij successen als TestGorilla en Overstory. Maar faillissementen heeft CapitalT ook al meegemaakt, zoals dat gaat bij durfkapitaal. De Mol maakt ook duidelijk dat falen erbij hoort en hoe dat voelt. ‘Van de dertig startups waarin ik investeer, zal het merendeel mislukken’, schrijft ze. De winsten van één of twee grote successen compenseren de rest.
Lees ook ons profiel van Eva de Mol: ‘Onderzoekend strebertje op een missie’
Vrouwen aanspreken als rolmodel
Wat De Mol met haar eigen verhaal ook wil laten zien: investeren en ondernemen is ook mogelijk als je een gezin met drie kinderen hebt. ‘Ik zie mezelf helemaal niet in de eerste plaats als vrouw, maar ik merk dat ik die groep wel aanspreek door een rolmodel te zijn. Toen ik CapitalT begon, had ik één kind en werd het me al afgeraden: “Eva, dat gaat niet werken.” Janneke en ik zijn niet de ouders die altijd meekunnen of willen op schoolreisje, maar we hebben nog nooit iets zakelijks niet gedaan omdat we ieder een gezin hebben.’
Dat seksisme. De Mol noemt het liever pattern matching, het denken in stereotypen, maar lepelt een paar nare verhalen op over mannen die een zakenlunch als een date lijken te beschouwen of haar aanspreken met ‘meisje’, en dat ze het vooral klein moet houden. ‘Word je dan niet kwaad, vroeg minister Heinen gisteren nog aan me, bij wie ik langs ging voor een podcast. Tja, beggers can’t be choosers. Je kunt boos worden, maar je kunt je beter richten op mensen die wél in je geloven. Soms ben ik flabbergasted en moet ik lachen. Maar verbitterd ben ik er niet door geworden.’
Hoe investeerders denken
Voor startupondernemers biedt het boek niet alleen inzicht in de wereld van venture capital, maar ook praktische adviezen over hoe ze zich daarin kunnen positioneren. De Mol neemt de lezer mee langs de verschillende fasen van investeren – van seed tot Series B – en legt uit hoe investeerders denken, waar ze op letten en hoe je een goede pitch opbouwt.
Lees ook: Sterke elevator pitch? 4 tips voor een krachtige opening
Wat vooral opvalt, is haar nadruk op teamkwaliteit. Ideeën zijn belangrijk, maar uiteindelijk investeren vc’s in mensen. In Deal with it staat hoe diversiteit, gedeelde visie en wederzijds vertrouwen binnen een team het verschil kunnen maken tussen groei en stagnatie. De Mol toont hoe een startup zonder duidelijke rolverdeling, of met botsende ego’s aan de top, zelden succesvol wordt. Ze deelt concrete voorbeelden uit haar eigen portfolio – zowel van winnaars als van mislukkingen – en bespreekt fouten die startups maken, zoals het onderschatten van cashflow of het negeren van marktfrictie.
Ondernemen van stress tot succes
Ook psychologisch biedt Deal with it houvast: ondernemen ís soms eenzaam, schrijft De Mol, en stress hoort erbij. ‘Stress is een voorrecht’, stelt ze zelfs – een teken dat je ergens om geeft, dat je verantwoordelijkheid draagt. Tegelijkertijd spoort ze oprichters aan om hun prestaties te vieren, hoe klein ook. Succes mag best gevierd worden, vindt De Mol. Niet alleen omwille van de motivatie, maar ook om stil te staan bij de voortgang die geboekt is.
De Mol ziet durfkapitaal niet alleen als een financieringsvorm, maar als een maatschappelijke kracht. Investeerders beslissen immers welke ondernemers met hun bedrijven kunnen groeien – en dus ook welke producten en diensten over vijf of tien jaar ons leven bepalen en die maatschappelijke uitdagingen aanpakken, van klimaat tot inclusie.
‘Europa heeft makers nodig’
‘Dat is het grotere plaatje: Europa heeft meer makers nodig, mensen die producten en diensten ontwikkelen, die creatief zijn. Het boek viert ook innovatie, omdat we dat soort mensen nodig hebben voor onze economie. Vc’s kunnen heel erg een equalizer zijn, doordat ze bepalen welk type bedrijven worden gebouwd.’
Maar dat vraagt wel om een ecosysteem waarin ondernemers kunnen groeien zonder eerst tien deuren plat te lopen. Voor investeerders en beleidsmakers is Deal with it mede daarom een inkijk in hoe venture capital anders en inclusiever georganiseerd kan worden – en waarom dat ook economisch slim is. Te veel talent en innovatie vertrekt intussen nog steeds richting Silicon Valley. Europa moet meer durf tonen, schrijft ze – niet alleen in regelgeving, maar ook in het bouwen van eigen techinfrastructuur.
‘Genoeg voor een volgend boek’
Europese startups bouwen vaak boven op Amerikaanse infrastructuur: cloudsystemen, netwerken, taalmodellen. Overheden – kijk naar de investeringen die Frankrijk onder Macron doet in AI – kunnen daaraan tegenwicht helpen bieden, net als pensioenfondsen met een procentje van hun kapitaal. Minder bureaucratie, en – in Nederland – iets minder hermetische arbeidswetgeving zouden ook helpen. Als founders vooral tijd kwijt zijn aan het invullen van formulieren, haken ze af of zoeken ze hun heil elders.
Deal with it barst naast het verhaal van De Mol zelf van de startupverhalen en businesscases – één is er zelfs panklaar voor studenten in het hoger onderwijs (‘Een tweede droom voor mijn boek: dat het studiemateriaal wordt.’). Haar visie op innovatie en inclusief investeren is een andere rode draad, die smaakt naar meer. ‘Het zijn onderwerpen waar ik graag over spreek en die maatschappelijk belangrijk zijn. Ik heb genoeg te vertellen voor een volgend boek.’
Eva de Mol doorbrak de status quo en richtte CapitalT op, waarmee ze tientallen miljoenen in groene technologieën investeert. In Deal with it deelt ze haar kennis als onderzoeker en succesvol investeerder. Wat is het geheim van haar succes en wat zijn de ongeschreven regels van venture capital?
.
.
.
