Ben je als bestuurder van een onderneming verantwoordelijk voor de misstappen van je voorgangers? In de Palm Invest-affaire vindt de rechter van niet. De laatste kapitein van het gestrande investeringsfonds kreeg donderdag zijn zin: het beslag op zijn woning en banktegoeden werd opgeheven.
Gouden bergen beloofde het Nederlandse fonds Palm Invest. Een fors rendement zouden beleggers krijgen op hun investeringen in vastgoed in Dubai. Dik 24 miljoen euro werd opgehaald, deels dank zij wervende tv-spotjes.
Arrestaties
In januari viel het doek. Toen arresteerde FIOD-ECD de directie op verdenking van oplichting, witwassen en deelname aan een criminele organisatie. Een belangrijk deel van het geld bleek opgegaan aan Bentleys, Porsches, Mercedessen, juwelen, maatpakken en exclusieve horloges van de beide oprichters.
Onder de gearresteerden bevond zich ook Remy Arnold Martin Baal, die eind vorig jaar als bestuurder werd aangetrokken. Hij moest een einde maken aan alle geruchten rond het geplaagde obligatiefonds. Na zijn vrijlating was het Bartels Advocaten uit Zeist dat namens 268 gedupeerden direct conservatoir liet leggen op zijn woonhuis en bankrekeningen. Want: “Baal is in zijn hoedanigheid van uiteindelijk bestuurder mede aansprakelijk voor het niet nakomen van de verplichtingen.”
Bestuurders vaak de dupe
Oprichters Danny Klomp en Remco Voortman van Palm Invest moeten dat ook hebben ingecalculeerd toen ze Baal tot bestuurder bombardeerden. Bestuurders die als katvanger fungeren zijn namelijk vaak de klos. Menige oud-directeur mocht in het verleden fikse schadevergoedingen betalen nadat de werkelijke bazen het hazenpad hadden gekozen. Het aantal gevallen waarin bestuurders van ondernemingen in het MKB aansprakelijk worden gesteld, bedraagt een veelvoud van het aantal spraakmakende zaken dat de publiciteit haalt. Naar schatting gaat het om honderden persoonlijk aansprakelijk gestelde bestuurders per jaar. Ook curatoren kijken vaak of zij wellicht bestuurders van de failliete onderneming aansprakelijk moeten stellen. Met een handtekening onder een papiertje van de Kamer van Koophandel tekenen duizenden ondernemers hun doodvonnis.
Geen causaal verband
De rechtbank Amsterdam oordeelde gisteren anders. Die zag geen causaal verband tussen de komst van Baal en de problemen die zijn ontstaan. De handelswijze van Baal niet heeft geleid tot extra of nieuwe schade voor beleggers, vindt de rechter. Want hoewel gedupeerden in de laatste zeven weken van Palm Invest alleen Baal aan de telefoon kregen, hadden zij de obligatieovereenkomsten met zijn voorgangers gesloten. Maar bovenal kon Bartels Advocaten geen indicatie geven van de werkelijke schade die door toedoen van Baal zou zijn ontstaan.
De gedupeerden verwijten Baal dat hij mooi weer speelde, terwijl hij wist dat het fout zat. Baal moest echter naar eigen zeggen zelf constateren dat hij zonder aanstelling stond ingeschreven als bestuurder van de Stichting Administratiekantoor Palm Invest – terwijl daarvoor toch echt een benoemingsbesluit van de Raad van Commissarissen is vereist – en ook zijn dienstverband door zijn bazen op miraculeuze wijze een maand naar voren was gehaald. Kort na zijn vrijlating liet hij zich als bestuurder dan ook met terugwerkende kracht uitschrijven.
Voor wanprestatie of persoonlijk verwijt is meer nodig dan een handtekening, betoogde ook zijn advocaat Kay Rodenburg van Spong Advocaten. Het muisje kan echter nog steeds een staartje krijgen: de vordering op Baal blijft in de bodemprocedure gehandhaafd.
Door Jan Libbenga