Het Nederlandse startup-ecosysteem is door een beginfase heen, zegt Dave Dirks, partner bij advocatenkantoor Certa Legal en partner bij investeerder Keadyn. Maar voor de gemiddelde investeerder is het nog relatief onbekend terrein. “We zijn in Nederland pas ongeveer 5 jaar bezig met het actief aandacht vragen voor het investeren in startups, als een aparte asset class waar je in kan investeren naast andere beleggingen.”
Onder invloed van lage rentes stappen meer mensen de aandelenmarkt op, maar geldschieters willen ook een graantje meepikken van de successen van startups. Dirks: “Daardoor zie je een toename van een nieuwe groep investeerders van geldschieters en ‘slapend vermogen’, vaak relatief jong. Mensen die heel gretig zijn om te leren en meer samen te doen.”
Slim geld
Door die toename van kapitaal en aandacht lanceren een aantal partners van Keadyn deze week de Angel Academy, een opleiding voor angel-investeerders (woensdag is de kick-off in Rotterdam). De opleiding moet zorgen voor meer kennis over (vroege) investeringen, waardoor er ‘slimmer’ geld beschikbaar komt voor startups. “We willen dat mensen leren hoe ze betere deals doen, en hoe zij die structureren”, zegt Dirks.
Bestaande regels rondom seed-kapitaal zijn vooral gericht op de ondersteuning van professionele venture capital-bedrijven, merkt de investeerder op. En er zijn inderdaad al de nodige initiatieven rondom matchmaking. “Maar ons initiatief draait echt om het creëren van bewustzijn en actie.”
Zie ook: 5 begrippen die je moet kennen als je een venture capital-deal sluit
Samen
De Angel Academy wil bijdragen aan het kweken van een nieuw type investeerder. “De klassieke informal investor is toch vooral de voormalige succesvolle ondernemer die zelf links en rechts investeringen doet in het netwerk dat zich in zijn directe omgeving bevindt. Daar zitten nog weinig ideeën en een ‘waarom’ achter; zoals over hoe je een portfolio opbouwt en in welke startups je wel en niet investeert.”
‘Nieuwe’ angels werken wat Dirks betreft meer samen, waarbij zij gebruik maken van de tijd en expertise van anderen, het liefst nog wel in samenwerking met een ervaren investeerder. “Zij zien dat je bepaalde skills nodig hebt om een goede angel-investeerder te worden.”
Fucked up deals
De investeerder merkt dat er weleens wat misgaat. “Soms ontstaan er de meest fantastische producten, maar is het bedrijf zo gestructureerd dat investeerders er geen geld meer in willen steken. Dit soort fucked up deals zijn echt ontzettend zonde.”
Hij waarschuwt ook voor te veel focus – in de beginfase – op de dienst of het product zelf. “Je investeert in een ondernemer, daar moet je vertrouwen in hebben dat die het bedrijf van A naar B kan krijgen. Soms wordt er een hype gecreëerd rondom een bepaald product, maar als de ondernemer het niet verder kan brengen, dan houdt het toch echt op.”
De uitdaging bij angel-investeren is daarnaast dat het een niet-transparante markt is, “buiten het publieke domein”, zoals Dirks zegt. “Nederlandse investeerders halen bijvoorbeeld hun niet-succesvolle investeringen van hun LinkedIn-profiel af. Amerikanen laten hun failures gewoon staan. Je zou juist vooral moeten laten zien dat je geleerd hebt.”
Tien do’s en don’ts voor angel-investeerders:
1. Team assessment
Gaat dit team het doen? Wat is hun achtergrond en is die complementair? Wat is de zelfbewustheid binnen het team van hun skills en welke ontbreken er? Het gaat niet om het idee, die zijn er genoeg, maar om de vraag hoe groot de kans is dat het team het idee gaat uitvoeren en succesvol zal zijn.
2. Marktonderzoek
Hoe groot is de markt waar de startup zich op richt? Is die groot genoeg om tot rendement voor investeerders te kunnen leiden? Dat hangt samen met hoe kapitaalintensief het product of de dienst is. Hoe klaar is de markt (time to market) voor het product of dienst van de startup (market readiness, adaption grade)?
3. Samen
Investeer samen met een ervaren angel investor als je begint met investeren in startups. Daarmee leer je, en deel je bovendien de risico’s.
4. Due diligence
Onderzoek of de technologie eigendom is van de startup. En hoe schaalbaar en hoe uniek is die technologie? Doe reference calls met klanten, en onderzoek hoe recurring en voorspelbaar de omzet is. Spelen er juridische, fiscale of financiele issues? Juist door te investeren met een syndicaat van meerdere angels kan je deze taken verdelen op basis van de skills en expertise die een ander heeft.
5. Afwegingen
Succesvol ondernemen is niet hetzelfde als succesvol investeren. Een ondernemer maakt soms andere afwegingen dan een investeerder, zoals langer doorfinancieren voor de continuïteit versus kan een investering nog renderen. Als je je teveel bemoeit, dan kan dat ten koste gaan van het oplossen van de grote missie van een startup.
6. Verwachtingen
Accepteer dat een angel-investering een startup niet naar break-even brengt, en dat er soms nog meerdere financieringsrondes nodig zijn. Het veroveren van marktaandeel en het vinden van het juiste en vooral voorspelbare businessmodel is belangrijker in de angel- en pre seed-fase. Daarnaast is het voor zowel startup als angel investor belangrijk kapitaal aan te trekken van investeerders in een volgende fase met kennis, netwerk en ervaring (VC’s of strategische investeerders).
7. Voorwaarden
Investeer op basis van best practice-voorwaarden (terms). Vraag niet meer equity dan 5 tot 20 procent, geen of bepekrte anti-verwatering, houdt ruimte op de cap table voor vervolginvesteerders. Zorg dat de founders voldoende equity behouden om gemotiveerd te blijven, anders zal de kans op vervolgfinanciering afnemen. Laat de founders ondernemen en ga niet op de stoel van de ondernemer zitten.
8. Data
Begrijp waar je in investeert. Wat zijn de zogenoemde metrics die relevant zijn voor de startup waarin je investeert. Welke zijn relevant en waarom. Volg trends, laat je trainen en opleiden, zoals door middel van de opleiding die Angel Academy biedt. Van sourcing en selecteren van startups, tot team assessment, due diligence, dealmaking en contracting, go to market-strategieën en het managen van een portfolio.
9. Diversifieer
Om succesvol te kunnen zijn moet je gemiddeld per succes 10 investeringen doen. Door samen te investeren, met ervaren angels, en jezelf goed te trainen beperk je risico’s.
10. Doel
Ga niet op de stoel van ondernemer zitten. Als je de hele dag op schoot zit bij een ondernemer, dan sta er niet meer zuiver in. Als investeerder moet je je afvragen: welk rendement kun je nog halen? Moet ik nog wel of niet investeren in dit bedrijf? Als je zo weinig vertrouwen hebt dat je zo dicht op die ondernemer moet zitten, dan is dat een slecht teken.
