Leiderschapstrainer Anouk Brack wil met boek ‘Leiderschap in verandering’ orde scheppen in de overvloed aan managementmodellen. Ze geeft een methode om te checken in welke dimensies je een oplossing voor je probleem of vraagstuk kunt vinden.
Die ordening brengt Brack aan met de door haar ontwikkelde ‘organisatiebloem’. Nu is dat misschien een term waar je kippenvel van krijgt. Het heeft immers een softe bijklank. En dat terwijl we over het algemeen de ideale leider vooral masculiene kwaliteiten toedichten, zo blijkt uit onderzoek van Janka Stoker. Maar al met al geeft die bloem een helder kader.
Skills, Stage en State
Brack laat zien dat je je als leider kunt ontwikkelen op drie verschillende dimensies: skill, stage en state. Skill is de meest bekende dimensie: het gaat over de mate van bekwaamheid en de competenties die je hebt. Stage is de dimensie die gaat over volwassenheid en wijsheid. Bij elk volgend niveau in je ontwikkeling kun je beter omgaan met nieuwe complexiteit. Een bekend model om hiermee te werken is bijvoorbeeld Spiral Dynamics. State tenslotte gaat over het ontwikkelen van je staat van zijn: je aanwezigheid in het hier en nu. Ben je veerkrachtig, laat je je niet uit het veld slaan bij tegenslag? Kan jij wat je in huis hebt inzetten op de momenten dat het nodig is – ook onder stress en spanning?
Je staat van zijn beïnvloedt of je kunt denken in win-win, in plaats van of-of. Brack werkt verscheidene polariteiten uit, om zo de kracht van en-en te laten zien. Denk bijvoorbeeld aan ‘structuur vanuit de organisatie’ versus ‘vrijheid en individualiteit’. Zit je in de en-en modus? Dan zie je dat het mogelijk is om een dienende structuur te ontwerpen, waarbij ruimte is voor individualiteit.
Hoe zit het nou met die bloem?
De organisatiebloem bestaat uit twee onderdelen: de bloemknop en stengel. Om met die laatste te beginnen: een stengel heeft twee eigenschappen. De lengte en de dikte. De lengte staat voor de stagedimensie. Hoe verder je jezelf op het vlak van stage hebt ontwikkeld, hoe beter je inzicht in je eigen psyche en je overzicht van jouw afdeling en organisatie in relatie tot de maatschappelijk context. De dikte van de stengel, die staat voor state-ontwikkeling: blijf je overeind bij een storm?
De bloem zelf vertegenwoordigt de skill-dimensie. Het middelpunt van de bloem staat voor de kern van de zaak: het bestaansrecht van een organisatie of team. Daaraan liggen drie bloembladen die de hoofdaccenten van een organisatie vertegenwoordigen: het individu, de organisatiecultuur en de structuur (Ik, Wij en Het). Omdat deze drie gebieden elkaar beïnvloeden overlappen de bloembladen elkaar.
Leuk hoor, maar wat kan ik er mee?
Afhankelijk van je wensen en situatie kun je ‘door de bloem heen lopen’ en stap voor stap de tien domeinen checken hoe het er bij jou en je organisatie bij staat. Heb je een concreet probleem of vraagstuk? Dan kun je de bloem gebruiken om te bepalen op welk domein je het beste aan de slag kunt beginnen.
Zo is de organisatiebloem een praktische tool en kun je – samen met je team, of als voorbereiding in je eentje – eenvoudig checken welk terrein je in je team of organisatie moet oppakken. Brack biedt vervolgens allerlei suggesties en modellen hoe je ermee aan de slag kunt gaan. Sommige activiteiten zullen je meer aanspreken dan anderen. Dat geeft niet, genoeg mogelijkheden om het op je eigen manier te doen.
