Binnen anderhalf jaar wil Picnic in Utrecht zijn eerste gerobotiseerde distributiecentrum in gebruik nemen. Het 42.000 vierkante meter grote gebouw kan per week 150.000 huishoudens voorzien van boodschappen. Het bedrijf van Michiel Muller, Joris Beckers en Frederik Nieuwenhuys wil “de meest duurzame infrastructuur voor thuisbezorgen” neerzetten “en de beste mensen uit de tech-industrie” aannemen.
“Een gigantische klus en heel complex”, zegt Nieuwenhuys over het nieuwe fulfilment center. “Dit is een unieke installatie die op deze manier nog nergens bestaat. We hebben dus niks van ‘de plank’ kunnen trekken, bijna alles wordt samen met partners zelf ontwikkeld.”
Een robo-distributiecentrum is ongeveer vier keer zo efficiënt als de bestaande (7) DC’s van Picnic. Het nieuwe gebouw biedt werk aan 1000 mensen. Tegelijk is het DC volgens Nieuwenhuys een antwoord op een krappe arbeidsmarkt. Picnic ligt onder vuur van de vakbonden, die vinden dat het bedrijf medewerkers te zwaar en slecht betaald werk laat doen.
Minder zwaar werk
Door zo veel mogelijk te automatiseren wordt het werk in het nieuwe distributiecentrum volgens de oprichters minder zwaar en meer ergonomisch verantwoord. Kleine shuttles halen kratjes met goederen op, die vervolgens worden afgeleverd bij medewerkers die het in de kratten voor klanten stoppen. Die medewerkers hoeven daardoor niet meer hele gebouw door te lopen, en hoeven minder te sjouwen. “Het werk zal veel gevarieerder zijn, omdat je veel makkelijker van taak kan wisselen”, zegt Beckers ook.
Eigenlijk werkt Picnic al vanaf de start vijf jaar geleden naar een robo-DC toe, zegt Beckers. “We zijn dit altijd van plan geweest. We hebben nu een enorme expertise ontwikkeld.” Een team van robotics-specialisten werkt al enkele jaren aan de technologie voor het nieuwe DC, dat gebruikmaakt van eigen software gebaseerd op kunstmatige intelligentie. Het fulfilment center moet voedselverspilling verder terugdringen en het gebruik van verpakkingsmateriaal sterk verminderen.
Het nieuwe DC is “totaal niet te vergelijken” met de eveneens flink geautomatiseerde distributiecentra van webwinkelgigant Amazon, zegt Beckers desgevraagd. “Probeer maar eens een avocado te pakken met een robot, of een tros bananen.”
Complex
Door het nieuwe centrum zoeven straks 200.000 kratjes (’shuttles’) op rails. Beckers: “De truc is om daar zo veel mogelijk bezetting te krijgen. Net zoals de NS zoveel mogelijk treinen probeert te laten rijden.”
Beckers wijst ook op de complexiteit van een Picnic-order met gemiddeld tientallen items, vergeleken met twee à drie producten per Amazon-bestelling. Ook heeft Picnic te maken met grofweg drie ruimtes: een koelafdeling, een vriesafdeling met een temperatuur van min 20 graden en ruimte op kamertemperatuur.
250 miljoen
Om het nieuwe project te financieren, en vooral in Duitsland door te kunnen groeien, krijgt Picnic een kapitaalinjectie van 250 miljoen euro. Dat is gelijk de grootste investering voor een Nederlandse startup ooit, voor Adyen (227 miljoen euro in 2014) en GitLab (243 miljoen euro afgelopen september).
Van dat bedrag is 200 miljoen euro afkomstig van de vier familiefondsen die drie jaar geleden al eens 100 miljoen euro in Picnic staken: NPM Capital (familie Fentener van Vlissingen, Hoyberg (familie Hoyer), de Hoge Dennen (familie De Rijcke, van drogisterijketen Kruidvat en Finci (bekend van supermarktketen Boni). ABN Amro verstrekt een lening van 50 miljoen euro.
De vraag of Picnic nu een unicorn is – een private startup met een waardering van minimaal 1 miljard dollar (900 miljoen euro) – wil Beckers bevestigen noch ontkennen. “Maar je kunt je voorstellen dat je met zo’n investering een behoorlijke waarde hebt”, zegt hij veelzeggend.
Omzet
Volgens Beckers is Picnic in iedere nieuwe stad binnen 6 maanden winstgevend. Picnic is actief in 100 steden in Nederland en Duitsland en claimt nu een omzet 300 miljoen euro. Het bedrijf telt inmiddels 4.000 (fulltime) medewerkers.
In de steden waar het bedrijf actief wordt stijgt het aandeel online boodschappen volgens het bedrijf van 1 naar 3 procent. “Die markt gaat enorm groeien”, zegt Muller. “Dat aandeel kan zomaar 20 procent of 30 procent worden.”
Van alle online boodschappen in Nederland claimt Picnic nu een marktaandeel van 46 procent. Dit jaar bedient Picnic in Nederland en Duitsland 300.000 nieuwe klanten.
Infrastructuur
Door een slimme, efficiënte infrastructuur op te tuigen wil de Sprout Challenger (van het jaar 2015) op termijn een plek veroveren als dé logistieke dienstverlener voor de onlinewereld. “Als internetaankopen nog groter worden, dan loopt de stad vast”, zegt Beckers. “Wij hebben een massasysteem ontwikkeld dat dit probleem kan oplossen.”
Picnic begon onlangs met het leveren van Nespresso (een producent die niet in de supermarkt ligt), een voorbeeld van hoe het bedrijf zich wil positioneren als schakel tussen producent en consument. Ook experimenteert het bedrijf met zijn vloot van inmiddels 950 elektrische bezorgwagens met het innemen van retourzendingen van webwinkel Wehkamp.
Beckers: “Zoals een land niet zonder postbedrijf kan, kan het ook niet zonder e-commerce-infrastrucuur.”
