Hoe houden we de banden met de Verenigde Staten goed in het Trump-tijdperk? Hierover moeten ze zich in Den Haag sinds Trumps overwinning in 2016 veelvuldig het hoofd hebben gebroken. De Amerikaanse president staat met zijn illiberale opvattingen over mensenrechten, klimaatverandering, vrijhandel en de Europese Unie immers mijlenver verwijderd van dat van de overgrote meerderheid van het Nederlandse electoraat.
Waar ze mee kwamen in Den Haag is het continu benadrukken van het gezamenlijk belang van handel voeren. We mogen het dan niet altijd met hem eens zijn, maar met Trump moet gewoon zaken worden gedaan, vat de strategie van minister-president Mark Rutte zich samen.
1.200 bedrijven
Afgelopen jaar, toen hij op bezoek was bij Trump in Washington, kreeg Rutte de toezegging om dit jaar het wereldwijde ondernemersevenement Global Entrepreneurship Summit (GES) naar Den Haag te halen. Die editie zit erop; dinsdag en woensdag werden 1.200 start- en scaleups opgetrommeld, naast 350 investeerders, vertegenwoordigers van multinationals en bekende overheidsbekleders, onder wie Rutte, koningin Máxima en de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Mike Pompeo. Het mocht wat kosten: Nederland stak 15 miljoen euro in de organisatie van het evenement, de VS betaalde de eventuele reiskosten voor de gegadigden.
Een ondernemersfeestje, maar dan georganiseerd door de overheid: wat voor interessants levert dit nu precies op? Met die vraag in het hoofd besloot Sprout woensdag een dagje mee te lopen op het Haagse handelsfestijn. Voor een evenement dat “next-generation entrepreneurs” wil samenbrengen, blijkt het toch vooral een duffe bedoening van jasje-dasje-ondernemers te zijn. Voor de ingang van het World Forum zien we een verdwaalde Felyx-scooter staan. Hippe startup-dingen, zoals de welbekende pratende robot en kekke gadgets? We zien ze niet. Wel is er aardig wat belastinggeld gestoken in de luxueuze catering, met wraps in vreemde kleuren en allerhande vega-specialiteiten.
Laat het netwerken maar beginnen! Op GES lopen 350 investeerders en duizenden ondernemers rond.
Vooral pitches
Wie op GES geïnspireerd hoopt te raken door nieuwe inzichten, komt dan weer bedrogen uit. Sprout zit een aantal sessies uit, waaronder één over het opschalen als impact-bedrijf en één over de energietransitie. We horen echter vooral aan hoe talloze startups, scaleups en ngo’s zichzelf pitchen aan investeerders, in de hoop dat die in de zaal zitten.
Door het ontbreken van kritische, enigssinds sturende gespreksleiders krijgen de ondernemers alle ruimte om hun bedrijf te pitchen – dodelijk vermoeiend is het om zo’n sessie bij te wonen. Ondernemer Ferdinand Grapperhaus jr. van Physee probeert het nog even met een pleidooi voor vernieuwende energiecontracten, waar hij kansen in stelt te zien, maar zijn opvolger is wars van zulk Tegenlichterige praat: “Ik ga het wél gewoon over mijn bedrijf hebben.”
Op het privaat georganiseerde TNW Conference doen ze dat heel anders. Daar stellen ze een journalist van Fast Company of de Financial Times aan als moderator, zodat het gesprek zelden leidt tot oersaaie salespitches, maar tot waardevolle lessen voor aanstormende – of eh, “next-generation” – ondernemers.
Maar goed, het doel heiligt de middelen; misschien is GES wel niet zo’n journalistiek interessant evenement en is het vooral nuttig voor aanstormende ondernemers die simpelweg een investeerder of partner zoeken. Wil je als ondernemer spekkoper zijn op GES, dan loont het om mee te gaan in de continue stroom aan pitches. Verkoop jezelf, luidt het credo.
Duurzaamheid
De gespreksleider tijdens de sessie over de energietransitie blijkt overigens wél een bevlogen zanger en entertainer te zijn. Opmerkelijk is het moment waarop hij het publiek vraagt welke woorden in een lied over duurzame energie zouden horen. “Co-creatie”, schreeuwt de een. “Urgentie”, gooit de ander er nog meer jeukjargon tegenaan. “Making money!”, schreeuwt weer een ander, die de boodschap van het evenement goed begrepen lijkt te hebben. De moderator zingt vervolgens 2 minuten lang een geïmproviseerd lied aan elkaar met alle woorden uit de zaal. “We have a shááááred purpose!!”, luidt één van de lyrische zinnen uit zijn overigens zeer vermakelijke song – een surrealistische ervaring.
Dat er zoveel aandacht is voor duurzaamheid, is opvallend. Trump ‘gelooft’ immers niet in klimaatverandering en houdt van fossiele brandstoffen, terwijl Nederland – geplaagd door zijn ligging, aangezien het voor een groot deel onder het Normaal Amsterdams Peil ligt – juist wil inzetten op duurzame energie. Van klimaatbeleid een cashcow maken, oftewel dat eerder genoemde “making money”, lijkt de ideale Ruttiaanse oplossing voor dit verschil in inzichten te zijn – toch knap klaargespeeld van de Nederlandse overheid.
De zingende moderator: een bijzonder fenomeen, vinden wij.
Ivanka Trump
Op het eind van de dag stroomt de hoofdzaal vol, omdat – jawel – Ivanka Trump de zaal toe zal spreken. Toch interessant: de dochter van een illiberale, uiterst conservatieve president versus een zaal vol innovatieve, progressieve ondernemers. Het lijkt vragen om problemen, maar het blijkt uitstekend samen te gaan, vooral omdat je aan werkelijk níets merkt dat Ivanka de dochter van Donald is.
Vrouwen vertegenwoordigen de grootste niet-aangeboorde hulpbron ter wereld
Ivanka, adviseur van haar vader, doet een pleidooi voor vrouwenrechten en geeft tekst en uitleg bij haar eerder dit jaar gelanceerde overheidsproject van 50 miljoen dollar om vrouwen wereldwijd uit de armoede te trekken. Ze is kritisch over het feit dat er in veel “ontwikkelde landen” maar amper “betaalbare kinderopvang” is, is een voorstander van betaald ouderschapsverlof en vindt dat vrouwen wereldwijd zoveel mogelijk aan het werk moeten gaan. “Vrouwen vertegenwoordigen de grootste niet-aangeboorde hulpbron ter wereld”, stelt de dochter van de ‘grab them by the pussy’-president.
Ivanka stelt al 2 jaar bezig te zijn “de Amerikaanse overheid en industrie te laten nadenken over de industrieën van de toekomst”. Opvallend, omdat haar vader juist een hekel lijkt te hebben aan Silicon Valley, waar die industrieën in de regel vandaan komen. Goed, met ondernemerslessen heeft het allemaal weer bar weinig te maken, maar wat we wel leren is dat Ivanka er toch een relatief progressiever wereldbeeld op nahoudt dan haar vader. “Als je vrouwen sterker maakt, nemen ze weer andere vrouwen aan”, aldus Ivanka.
