Kipster is een challenger puur sang. Voedselproducenten, kippenboeren, de consument en de politiek: allemaal partijen die de disruptieve kippenfarms van Ruud Zanders en zijn compagnons Maurits Groen, Olivier Wegloop en Styn Claessens wakker schudden met een internationaal schaalbaar concept.
De bottom line: dieren voeren met granen waar je ook mensen van kunt laten eten is inefficiënt. Dat is de overtuiging van Zanders, die de kippen in zijn hypermoderne stal voert met reststromen zoals afgedankt brood. De zonnepanelen op het dak van de boerderij wekken zoveel energie op dat er zelfs stroom geleverd wordt aan consumenten, terwijl de kippen ook beter worden behandeld dan in de reguliere branche.
Donderdagavond sleepte Zanders tijdens de besloten pitchfinale van de Challenger50, die plaatsvond in de A’DAM Toren in Amsterdam, de hoofdprijs in de wacht. Daarmee liet hij de andere 3 finalisten Impraise, Parkos en Dekbed Discounter achter zich.
Visie van Ruud Zanders
De jury van de Challenger50-finale prijst Zanders om zijn overtuigende visie. “De manier waarop we voedsel produceren is echt aan verandering toe, en met Kipster laat hij zien hoe het anders kan. Daardoor daagt hij de hele wereld uit: niet alleen de pluimveesector, maar ook de overheid, de verwerkers van reststromen en uiteindelijk ook ons, als consument”, aldus jury-voorzitter Philip Bueters (Sprout). De jury bestond dit jaar verder uit VIE People-oprichter Wendy van Ierschot, Erik de Heer (EY), Gijs Nagel (DeGiro) en Bram de Zwart (winnaar van vorig jaar met 3D Hubs).
“Dat hij ook over goed ondernemerschap beschikt, bewijst Ruud doordat hij zo veel partijen meekrijgt in zijn visie. Hij wist in korte tijd deals te sluiten met grote supermarkten, niet alleen in Europa maar ook in Amerika. Misschien is Ruud wel de Elon Musk die de agrarische sector zo hard nodig heeft.”
‘Gewoon’ een eitje
“Uiteindelijk maken we gewoon een ‘eitje’”, zegt de nuchtere Limburger Zanders na afloop van het winnen van de Challenger-wisselbokaal (die vorig jaar in de wacht werd gesleept door 3D Hubs). “Maar dat je daarmee toch kan bijdragen aan een betere wereld en hoe je die wereld kan voeden, dat vind ik supergaaf. Dat dat nu ook hier gewaardeerd wordt is fantastisch.”
Zanders overleefde een “redelijk pittige jury, met pittige vragen”. “Als je dan als winnaar van deze 50 challengers wordt verkozen, geweldig toch?”
Lidl
Kipster sloot deals met onder meer Lidl en Picnic. Inmiddels is een tweede Kipsterstal (voor Lidl) in aanbouw, wordt er ook voor Lidl België een boerderij gebouwd en krijgt bedrijfscateraar Albron samen met de Efteling, HMS Host en Kwalitaria een eigen boerderij. Zanders bereidt zich nu voor op een internationaal avontuur met gesprekken met afnemers in Frankrijk, Duitsland en de Verenigde Staten Kroger. In de States wordt Kipster uitgerold als franchiseformule.
Nog een innovatie: Kipster vergast geen haantjes (die geen eieren leggen) na de geboorte, zoals gebruikelijk is in de branche. Kipster verzorgt de dieren, om uiteindelijk gehaktballen van ze te maken. Ook deze producten levert het bedrijf aan de Lidl.
Franchisen
De uitdaging voor Zanders is om de groei van Kipster goed te managen. Meerdere partijen willen het concept van Kipster als franchise overnemen. “We krijgen vanuit de hele wereld aanvragen, maar hoe krijg je dat gemanaged? Het gaat ook over dierenwelzijn, fijnstof en klimaatneutraal zijn. We nemen geen genoegen met een onderdeel minder, het moet allemaal aanwezig zijn.”
Kipster kan gerust uitbreiden naar andere diergroepen, beaamt Zanders desgevraagd. “Wat wij met kippen doen kan je ook met varkens doen.” Mocht er ooit een ‘Pigster’ komen, dan las je dat hier het eerst.
Medefinalist: Parkos
Mede-finalist was scaleup Parkos, de Booking.com voor alternatieve parkeerplekken op en nabij vliegvelden. De scaleup komt uit Groningen en is een creatie van ondernemers Peter Bosma (33) en Arne Bos (31). Op het platform kunnen particulieren een parkeerplaats op of bij een vliegveld boeken en aanbieders online vergelijken. De heren zijn niet alleen actief in Nederland, maar ook in de Verenigde Staten, Australië, Duitsland en – sinds september – in Polen.
100 miljoen omzet
Andere finalist Dekbed Discounter is een webshop voor scherp geprijsde bekbedden en bedartikelen. Het bedrijf van de 30-jarige oprichter Niels Verwij en koerst dit jaar af op een omzet van 100 miljoen euro. Erg knap, niet in het minst omdat Verwij het bedrijf slechts 5 jaar geleden oprichtte met 5.000 euro geleend geld van zijn ouders.
Scaleup Impraise levert tot slot een platform waarmee organisaties beter en effectiever de performance, ontwikkeling en motivatie van medewerkers kunnen optimaliseren. Het bedrijf van de Nederlandse ondernemers Bas Kohnke (31), Steffen Maier (31), Arnaud Camus (28) en Filipe Dobreira (28) begon ooit in San Francisco en heeft inmiddels kantoren in New York, Amsterdam en Lissabon.
Unicorns van morgen
Het is de veertiende keer dat Sprout de Challenger50-verkiezing organiseert. Sprout zoekt hierbij naar bedrijven die markten durven te ontwrichten. Deze vijftig bedrijven uit deze lijst hebben het in zich om de volgende unicorns van Nederland kunnen worden (prins Constantijn, lees je mee?). Voorgaande edities werden onder meer gewonnen door fiets-scaleup VanMoof, online supermarkt Picnic en hotelsoftwareboer Hotelchamp.
