Het is moeilijk voor te stellen, maar een jaar of vijftien geleden werd je in de meeste boardrooms scheef aangekeken als je opbiechtte aan mindfulness te doen. Gaan we straks nog yogamatjes uitrollen bij aanvang van de vergadering?
Inmiddels vertellen ceo’s van beursgenoteerde bedrijven zonder gêne dat ze actief mediteren en af toe baat hebben bij een gesprek met de psycholoog.
De Deense auteur en onderzoeker Rasmus Hougaard heeft actief meegewerkt aan die omslag. Met zijn Potential Project begeleidde hij de afgelopen twintig jaar medewerkers van bedrijven als Sony, Google en Roche bij het beoefenen van mindfulness. Hij liet managers van die succesvolle bedrijven niet alleen ervaren hoe mindfulness kon helpen, hij leverde er ook nog de wetenschappelijke onderbouwing bij in zijn eerste boek Voorsprong door focus.
Echt goede leiders laten het belang van het grotere geheel voorgaan op dat van het individu
Eenmaal binnen in de boardroom van de bedrijven raakte hij als mindfulnesscoach gefascineerd door leiderschap. Wat maakt goede leiders tot echt goede leiders? Dat ze focus hadden, iets waar ook mindfulness om draait, dat had hij al snel door. Maar er was meer.
‘Om daarachter te komen hebben we twee jaar lang onderzoek gedaan naar leiderschap. We hebben meer dan vierhonderd bedrijven bezocht en met 250 leiders gepraat, van wie dertig in Nederland. Op basis daarvan kwamen we op MSC: Mindfulness, Selfless (onbaatzuchtig) en Compassionate (meelevend)’, zo vertelde Hougaard in een interview in MT/Sprout ter gelegenheid van de lancering van zijn boek Hoe leiders denken.
Empathisch leiderschap is niet genoeg
In zijn nieuwste boek gaat Hougaard verder in op één van die eigenschappen van goede leiders: compassie. Wat is compassie? Hougaard en zijn co-auteur Jacqueline Carter beschrijven in Compassievol leiderschap eerst wat het niet is: empathie.
Empathie, oftewel in staat zijn je in te voelen in een ander, is belangrijk, maar empathie alleen is niet genoeg. Sterker nog, het kan zelfs verlammend werken. De leider die al te veel meeleeft met zijn medewerkers vindt het lastig om ze aan te spreken, laat staan om ze op straat te zetten.
Compassie is daarentegen meer. Ja, empathie is belangrijk, maar het mag actie niet in de weg zitten. Leiders moeten oog hebben voor de gevolgen van hun beslissingen, maar ze laten zich daardoor niet weerhouden.
Wat echt goede leiders doen, is belang van het grotere geheel voor laten gaan op dat van het individu, zowel hun eigen belang als dat van de individuele medewerker. ‘Hoe meer je beslissing in overeenstemming is met het doel van je bedrijf, hoe gemakkelijker het is om beslissingen ten nemen’, zegt oud-Unilever-topman Paul Polman in het boek.
Eigen zuurstofmasker eerst
Rasmus Hougaard geeft vervolgens in zijn boek concrete handvatten – mantra’s noemt hij ze – die je kunnen helpen een compassievolle leider te worden. Zo leert hij je in het hoofdstuk ‘Eigen zuurstofmasker eerst’ vooral eerst goed voor jezelf te zorgen. En natuurlijk komt het oude stokpaardje mindfulness langs in het hoofdstuk ‘Druk zijn doodt je hart’.
Het taalgebruik is eenvoudig, het is meer dat Hougaard en Carter geen grote storytellers zijn
Het zijn allemaal nuttige en goed onderbouwde adviezen. Jammer alleen dat het best een lastig boek is om doorheen te komen. Dat ligt niet aan het taalgebruik, dat is namelijk kinderlijk eenvoudig. Het is meer dat Hougaard en Carter geen grote storytellers zijn.
Om het boek een goede wetenschappelijke basis te geven hebben ze, net als bij Hougaards vorige boek, onderzoek gedaan onder leiders. Dat zorgt ervoor dat ze rijkelijk over citaten beschikken van leiders als Polman. Alleen blijven die citaten een beetje steken op hetzelfde hoog-over niveau als de rest van het boek.
Nergens krijgen we het gevoel dat we een fly on the wall zijn in de boardroom, of krijgen we verhalen mee over hoe leiders die wijsheid toepassen. En dat is een gemiste kans, want niets beklijft zo goed als een les verpakt in een mooi verhaal. Nu zit er weinig anders op dan Hougaards mantra’s eindeloos te herhalen om ze je eigen te maken.
▸Rasmus Hougaard en Jacqueline Carter, Compassievol Leiderschap. Hoe je moeilijke dingen op een menselijke manier kunt doen, Lev Boeken, 2022
Lees ook het interview dat MT/Sprout had met Rasmus Hougaard: Hoe je iemand met compassie ontslaat
Meer boekentips
Revolutie!
Werknemers aller landen verenigd u. Het is tijd om u te bevrijden van de ketenen van het hoger management. Bazen, zeker de niet dienende variant, zijn echt passé, schrijven Hatzmann en Van Esch. Ze spraken met tientallen HR-directeuren, andere directieleden en wetenschappers en hun conclusie is duidelijk: werken is horizontaal, hybride en holistisch. Dat vraagt een heel andere rol van leiders, die niet langer de lakens uitdelen, maar verdelen.
▸Evert Hatzmann en Simon van Esch, Hoezo hiërarchie? De toekomst van werken is digitaal
Succesvol aankloten
Je moet ervan houden, melige boektitels. Van Leeuwen doet dat kennelijk. En gezien het feit dat zijn boek op nummer één in staat in de managementboekentoptien van Managementboek is hij zeker niet de enige. Kijken we daar doorheen, dan is het een boek dat ons vertelt dat nietsdoen ook zijn waarde heeft. Meer is niet altijd beter. Wie zich af en toe verveelt, kan op andere momenten excelleren.
Modetiran
Anna Wintour? Misschien gaat er niet meteen een belletje rinkelen. Maar van de film The devils wears Prada heb je vast wel gehoord. Anna Wintour stond model voor Miranda, de tirannieke door Meryl Streep gespeelde hoofdredacteur. Dit boek is de biografie van de echte Anna Wintour, hoofdredacteur van Vogue en een van de machtigste mensen in de modewereld. Het boek geeft dan ook een mooie inkijk in de wereld van de mode.
▸Amy Odell, Anna, The Biography, Simon and Schuster
Lees ook over andere boeken die Thijs Peters las:
- ‘Uitblinkers’ van Malcolm Gladwell: over de factor geluk in je carrière
- ‘Powerful’ van Patty McCord: het publieke geheim achter het succes van Netflix
- ‘De kracht van spijt’ van Daniel Pink: wat we kunnen leren van terugblikken
