Thijs Launspach is psycholoog en spreker, en heeft zich de afgelopen jaren gespecialiseerd in de ambitieuze jonge krachten die in rap tempo de arbeidsmarkt bestormen. Het is een generatie die zijn uitdagingen kent: omgaan met negatieve feedback is niet altijd makkelijk en hebben ze het niet naar hun zin op het werk? Dan vertrekken ze zo naar een andere baan. Ook opvallend: onder jonge werknemers ligt het aantal burn-outs flink hoger dan bij andere leeftijdsgroepen.
Hoe moet je je als manager opstellen tegenover deze groep medewerkers? Dat vroegen we dus aan Launspach, tevens auteur van het onlangs verschenen boek Werken met millennials: leidinggeven aan een nieuwe generatie (Spectrum). Eerder gaf hij aan de Universiteit van Nederland de lezing Waarom zitten zoveel millennials met een burn-out thuis? De video ervan is inmiddels al meer dan 300 duizend keer bekeken.
Moeten deze jonge mensen zich niet gewoon voegen naar de bestaande normen in plaats van andersom?
‘Dat is een reactie die ik regelmatig krijg. Maar ik denk dat we onszelf altijd al aanpassen aan een nieuwe tijd, en dat vraagt ook om een nieuw soort leiderschap. Daarbij doe je dit niet alleen vanuit een verantwoordelijkheid voor het welzijn van millennials, maar ook vanuit praktisch oogpunt: iemand die met een burn-out thuis komt te zitten kost je als bedrijf zo 60 duizend euro.’
In je boek vertel je dat millennials onder andere een grote behoefte hebben aan zingeving en zelfontwikkeling als het om werk gaat, in hoeverre moet je daar als manager ruimte voor bieden?
‘Het is een wisselwerking, een onderhandelingsspel tussen wat je als leidinggevende van iemand verwacht en hoe die persoon zich opstelt. In feite ga je samen een plan maken en zo de raakvlakken vinden tussen de taken en verantwoordelijkheden die jij voor ogen hebt, en de zaken die de millennial belangrijk vindt en waarin hij of zij zich wil ontwikkelen. Dan kom je al een heel eind. Uiteindelijk gaat het om een gezonde balans tussen zowel veiligheid bieden als autonomie en uitdaging.’
Loont het voor leidinggevenden de moeite om energie te steken in het beter begrijpen van millennials en hun drijfveren?
‘Ze zullen wel moeten, het is de grote groep die er nu aankomt. Kijk, het werken met millennials kan inderdaad behoorlijk uitdagend zijn. Toch zit deze nieuwe generatie ook boordevol potentie. Ze zijn ambitieus, kunnen goed out-of-the-box denken en vinden nieuwe oplossingen voor oude problemen. In de juiste omstandigheden zijn millennials leergierig, loyaal en zetten ze de schouders eronder. Je moet ze alleen aan je zien te binden. Dat doe je door een omgeving te creëren waarin deze jonge honden zich kunnen ontwikkelen, maar waarin ze ook fouten mogen maken. Voor een generatie die zo gedreven is, is zoiets bijvoorbeeld een openbaring.
‘Realiseer je bovendien dat je als leidinggevende een rolmodel bent van wie ze kunnen leren hoe het echt werkt. Het is niet zo dat ze van de universiteit komen als een kant-en-klaar pakket. Beschouw de eerste jaren van hun carrière als een ontwikkelfase, eentje die jij als leidinggevende op een goede manier moet begeleiden. Van vaardigheden als omgaan met stress en planvaardigheid tot het incasseren van negatieve feedback. Maar ook het aangeven van grenzen: omdat millennials zich snel heel verantwoordelijk voelen voor hun taak gaan ze gemakkelijk over hun eigen grenzen heen, met burn-outverschijnselen als gevolg.’
Welke rol kan een leidinggevende hebben om te proberen dat terug te dringen, denk jij?
‘Stress moet een onderwerp zijn dat besproken kan en mag worden binnen je team of afdeling. Het moeten een teken van kracht zijn om aan te geven dat je stress ervaart, en niet zwakte. Als leidinggevende heb je daar een doorslaggevende rol in, wees een voorbeeld. Zorg ook dat er iemand klaarstaat waar een werknemer vervolgens naartoe kan als hij niet lekker in zijn vel zit. Denk daarnaast na over de normen die je wil stellen over stress en gezond gedrag. Bijvoorbeeld: bij ons is het niet gewenst om achter je laptop je boterham op te eten tussen de middag, of: we gaan allemaal om zes uur naar huis, of het werk nu af is of niet. Soms zal je als organisatie dan wat gas terug moeten nemen en de focus verleggen van prestaties naar het welzijn van je medewerkers.’
Wordt van millennials vandaag de dag meer geëist van werk dan bij eerdere generaties?
‘Ik denk wel dat banen ingewikkelder zijn geworden. We hebben te maken met de situatie waarin we altijd kunnen werken; vroeger trok je om vijf uur de deur dicht en was het klaar. In die zin is het gecompliceerder en de opleidingen die we genieten sluiten daar nog niet helemaal op aan. Het gevolg is dat je als startende professional een soort stoomcursus krijgt in de eerste paar jaar van je carrière. Maar uit mijn eigen ervaringen en uit vele honderden gesprekken over dit onderwerp ben ik ervan overtuigd geraakt: achter elke succesvolle millennial staat een leidinggevende die een mentor en een goed voorbeeld is.’
