Onderzoek naar werken op afstand en de impact ervan op de productiviteit van medewerkers is niets nieuws, maar het is zelden gericht op creativiteit. Een studie uit 2012, gepubliceerd in het Journal of Economic Behavior & Organization, ontdekte een interessant inzicht: de productiviteit bij werken op afstand hangt af van de aard van het werk.
Zo heeft werken op afstand een negatief effect op de productiviteit bij eentonige en repeterende taken. Terwijl het juist een positieve impact heeft op de productiviteit voor creatieve taken. In dit onderzoek werd niet verder onderzocht waarom medewerkers op afstand productiever zijn zodra ze op hun creativiteit worden aangesproken.
Een snelle blik op de psychologische definitie van creativiteit geeft een idee: ‘de vaardige toepassing van kennis op nieuwe en opwindende manieren. Het vereist het veranderen van iemands routine, buiten de comfortzones stappen en aandacht schenken aan het huidige moment.’
Verbanden ontdekken
Creativiteit gaat over het opbreken van gestructureerde informatie, die informatie vanuit een ander perspectief bekijken en verbanden met andere ideeën ontdekken. De een stelt dat de gestructureerde aard van de kantooromgeving dodelijk is voor creativiteit. De ander zegt niet zonder te kunnen.
Die fysieke omgeving faciliteert in ieder geval eerder in spontane ontmoetingen en willekeurige discussies, precies datgene waar creativiteit uit voort komt, aldus wijlen Steve Jobs. ‘Je komt iemand tegen, je vraagt wat ze aan het doen zijn, je zegt ‘Wow!’, en al snel kom je op allerlei ideeën.’ En dat proces zou volgens hem op afstand vele malen stroperiger verlopen.
Nu de realiteit ons heeft ingehaald en we noodgedwongen veelal vanuit huis onze creativiteit moeten laten stromen is het nodig vastgeroeste denkpatronen te doorbreken. Vijf manieren die kunnen bijdragen aan de creativiteit en innovatie binnen je organisatie, terwijl je team vanuit huis werkt.
#1 Bied ruimte voor meer perspectieven
Innovatie gedijt het best bij verschillende perspectieven en ervaringen. Digitale samenwerking kan bijna eindeloos inclusief zijn. Stel digitale innovatiesessies open voor meer mensen binnen het bedrijf, adviseert Scott Anthony, co-auteur van het boek Eat, Sleep, Innovate: How to Make Creativity an Everyday Habit Inside Your Organization. ‘Hoe transparanter je bent over waar je aan werkt, hoe groter de kans dat iemand zal zeggen: ‘Dat is interessant en er is iets dat ik kan bijdragen’’, zegt Anthony. Digitale verspreiding zal leiden tot meer joint ventures met werknemers van verschillende bedrijven die vloeiend samenkomen voor projecten.
#2 Houd onderbrekingen in de hand
Het werken op afstand biedt medewerkers beter de gelegenheid om hun creatieve tijd te beschermen tegen onderbrekingen. Geef de ruimte. Interrupties, hoe klein ook, kunnen de kwaliteit van werk en output negatief beïnvloeden. (We worden gemiddeld iedere 11 minuten onderbroken op ons werk.) Het is sterk afhankelijk van de cultuur van het bedrijf en van de manager of je de ruimte krijgt hier op een verantwoorde manier mee om te gaan. De fysieke afstand maakt het voor medewerkers makkelijker om meldingen uit te schakelen, de niet-storen-tijd in hun agenda aan te geven en ruimte vrij te maken voor creatieve tijd gedurende hun dag. Zonder de druk op kantoor van constante onderbrekingen of de drang om te laten zien dat je druk bezig bent.
#3 Let op het energieniveau
Zodra de energie en focus van teamleaden afneemt heeft dit gevolgen voor de kwaliteit van innovatie. Voorkom dus dat de deelnemers aan innovatiesessie uitgeput plaats nemen voor de camera en plan vooraf tenminste vooraf één vergadervrij uur. Designbureau IDEO adviseert om sommige sessies telefonisch, zodat deelnemers kunnen ronddwalen terwijl ze praten. Ook omdat virtuele meetings doorgaans meer energie kosten dan de fysieke variant. Hoe voel jij je na 7 Zoom-meetings op een dag? Kies je toch voor een beeldsessie, biedt deelnemers dan soms de mogelijkheid om in de virtuele hangout te blijven, ideeën te schetsen en met suggesties weer in het vizier van de andere deelnemers te komen.
#4 Laat die ene mail wachten en ga een blokje om
De kans is groot dat je op kantoor trouw je pauzes neemt. Doe dit thuis ook. Buffel niet door, maar haal een frisse neus. Lichamelijke activiteit maakt je niet alleen gezonder, het vergroot direct je creativiteit. In een onderzoek scoorden deelnemers die een fysieke oefening hadden gedaan, hoger op de Torrance-test. Dat is een veel voorkomende maatstaf voor creatief denken. Een fysieke activiteit inspireert tot creativiteit, omdat het tijdelijke en ruimtelijke afstand creëert. Fysieke en tijdelijke onderbrekingen stellen onze geest in staat te resetten. Het is tenslotte geen geheim dat veel van onze beste inzichten worden gevormd onder de douche of in de metro die naar het werk reist.
#5 Blijf elkaar fysiek zien (ook al is het mondjesmaat)
Innovatie vereist vertrouwen: mensen moeten zich veilig voelen om ideeën aan te dragen. Head of Innovation Roland van der Vorst noemde het recent de belangrijkste voorwaarde voor innovatie. Een signaal dat je onder vertrouwelingen bent, is moeilijker te bereiken met Zoom. Je kunt niet tegelijkertijd in de camera en naar de gezichten op het scherm kijken. Het helpt als virtuele innovatieteams zo nu en dan persoonlijk samenkomen voor activiteiten zoals ideevorming, maar ook om hun relaties op te bouwen.
