Al sinds 1734 weten ze bij familiebedrijf Van Bommel wat 'fatsoenlijk' en 'betrokken' leidinggeven inhoudt.
Familiebedrijf Van Bommel voorziet menig man al sinds 1734 van schoenen. Het bekendste schoenenmerk van Nederland hecht van huis uit veel waarde aan “fatsoenlijk” en “betrokken” zaken doen, ook voor haar medewerkers. Waarden die al negen generaties lang van vader op zoon worden doorgegeven. Een echte familiecultuur dus. Met veel persoonlijk contact en een tikkeltje eigenwijsheid.
Rijdend door de woonwijk van Moergestel, rijst het hoofdkantoor van Van Bommel tussen de huizen op. Compleet met kasseien oprijlaan word je naar het jaren ’50 hoofdgebouw en tevens fabriek geleid. Het gebouw waar oud directeur Frans van Bommel in 1951 de eerste steen legde. En waar je aan zowel de buiten- als de binnenkant de trots van de familie voor het bedrijf kunt aflezen.
Zorg voor medewerkers
We spreken met Reynier van Bommel, CEO en één van de drie broers van de negende generatie die het bedrijf vandaag de dag leiden. Van huis uit kregen de broers van hun vader al normen en waarden mee over het belang goed voor je medewerkers te zorgen. Want, “wie goed doet, wie goed ontmoet”. Generaties lang wordt dan ook het belang van de medewerkers in het achterhoofd meegenomen bij het maken van beslissingen. Waar veel organisaties bij een dalende productie al snel medewerkers zouden ontslaan, wordt bij Van Bommel eerst nagedacht over een alternatief. Zoals een uitbreiding van de productie of investering in opleidingen, zodat medewerkers ergens anders ingezet kunnen worden. Een win-win situatie, want zo kun je als organisatie meer én houd je je mensen binnen.
Gouden speldje
Dat hier ook echt betrokken wordt gehandeld bij Van Bommel, blijkt wel uit de vele 40-jarige jubilea die worden gevierd. Afgelopen maand alleen al kregen twee mensen een gouden speldje mét diamantje, als eerbetoon aan hun 40-jarig dienstverband. En zo worden er elk jaar meerdere uitgedeeld. Daarnaast is Reynier aanwezig bij de CAO onderhandelingen, overtuigd dat hij zelf meer voor zijn medewerkers kan betekenen dan de vakbonden. Hij streeft er onder andere naar dat religieuze medewerkers vrij krijgen met bijvoorbeeld het Suikerfeest en daarbij krijgen alle medewerkers een excellent pensioenfonds. Een pensioenfonds waarbij je, ook wanneer je boven de verdiengrens zit, op kosten van Van Bommel alsnog pensioen krijgt uitbetaald.
Religieuze medewerkers krijgen vrij met bijvoorbeeld het Suikerfeest en daarbij krijgen alle medewerkers een excellent pensioenfonds
Fatsoenlijk zaken doen
Ook in het doen van zaken gaan de Van Bommels niet voor het dubbeltje op de eerste rij. Aan eerlijk zaken doen wordt belang gehecht, want daar ontstaan goede zakenrelaties uit. “De andere partij moet er ook goed aan verdienen”. Dit fatsoen komt ook terug in zorg voor de omgeving en streven naar duurzaamheid. Volgens Reynier wordt regelmatig druk opgelegd via dure tussenorganisaties om mee te doen aan kostbare onderzoeken om als “duurzaam goed” uit de bus te komen bij keurmerken. Maar hier houden ze niet van. Sterker nog, hier hebben ze een hekel aan. Liever produceren ze zelf écht duurzaam om direct op de “noodsituatie” te reageren dan geld af te staan aan oppervlakkige keurmerken met dure audits.
Bij Van Bommel hebben ze geen zin in oppervlakkige keurmerken met dure audits
Tikkeltje eigenwijs
Duidelijk is dat Van Bommel graag zelf de richting bepaalt. “Wie schoenen van Van Bommel koopt, identificeert zich met de schoen en het merk”, zegt Reynier. Zelf je schoen samenstellen bij Van Bommel, daar doen ze dan ook niet aan. Dat is de rol van de designer. Liever bepalen ze zelf de koers, want dat past bij Van Bommel.
Zo wijzen ze standaard aanvragen van goede doelen af en hebben ze hier hun eigen variant op bedacht. Ze zijn geld gaan vragen wanneer ze spreken op events, om dit vervolgens te schenken aan zelf gekozen goede doelen. Ze krijgen nu eenmaal niet graag dingen opgelegd en willen zelf keuzes kunnen maken. Echt eigenwijs dus.
En deze eigenwijsheid is zakelijk alleen maar voordelig. Want “als je doet wat wordt gevraagd, win je niets”, verklaart Reynier. Dit betekent niet dat de broers altijd alles zelf beslissen. Hun vader leerde hen dat je niet altijd alles zelf het beste kunt. Hier moet je goede mensen voor om je heen verzamelen.
Persoonlijk contact
En deze goede mensen vormen met 130 werknemers een echt platte organisatie. Dit komt nog het best naar voren wanneer Reynier tijdens het interview wordt gebeld door de technische dienst aan de andere kant van het raam, over welke bomen nu precies moeten worden verwijderd uit de tuin.
Reynier wil dan ook overal van op de hoogte zijn, tot aan het akkefietje op de werkvloer toe. Zo kan hij mensen hierop aanspreken, maar ook vragen hoe het nu met ze gaat. Persoonlijk contact dus. Dit komt volgens Reynier niet naar voren in het feliciteren van iedereen die jarig is, want “Voor jarig zijn hoef je niets te doen. Belangrijker is om er te zijn wanneer bijvoorbeeld iemand zijn kind ziek is. Of iemand een compliment geven wanneer hij boven verwachting presteert.” Op dit soort momenten zou hij het namelijk zelf ook fijn vinden als iemand hem even aanspreekt. Om echt op de hoogte te blijven van alles, gaan dan ook alle beoordelingen langs Reynier om voor akkoord te tekenen.
Belangrijker is om er te zijn wanneer bijvoorbeeld iemand zijn kind ziek is.
Culturele introductie
Belangrijk is dat nieuwe medewerkers echt wat voelen voor het merk. Ondanks dat de missie en visie van Van Bommel niet op papier staan, zijn deze tussen de regels door sterk aanwezig. Nieuwe medewerkers komen hiermee in aanraking door een rondleiding langs alle afdelingen door vader Van Bommel en een lunch met de broers.
Dit contact met de medewerkers en rondleiding door het gebouw rijk aan foto’s, stamboom-muurschildering en oude schoenproductie-apparatuur, geeft zo al snel een beeld waar Van Bommel voor staat. En om een idee en feeling met het vakmanschap te creëren, maak je zelfs je eigen Van Bommel schoen. Ook winkelpersoneel komt af en toe op het hoofdkantoor om terug te gaan naar de roots van Van Bommel. Echter zal, wanneer de organisatie verder groeit, het nodig zijn de waarden en borging hiervan structureel op papier te zetten.
Om een idee en feeling met het vakmanschap te creëren, maak je je eigen Van Bommel schoen.
Wat is de catch?
De betrokkenheid en zorg voor medewerkers die de familiecultuur Van Bommel kenmerkt, kunnen ook een valkuil zijn. Reynier herkent dat het soms kan leiden tot teveel je best doen om medewerkers bij het bedrijf te houden. Medewerkers die eigenlijk gewoon niet goed genoeg zijn. Door het geven van een derde en soms zelfs vierde kans, of iemand over te plaatsen naar een andere afdeling, doe je teveel je best het te laten werken.
Toch zit dit al generaties in het DNA van Van Bommel. Reynier licht dit toe: “Vroeger was het voldoende als je op tijd kwam, aardig was en wat mooie schoenen maakte”.Tegenwoordig is dit niet meer genoeg. Je moet je kop boven het maaiveld durven uitsteken. Wanneer je dit niet kunt, moet je eruit. Een omschakeling die na generaties lang moet worden aangehaald.
Meer weten over wat organisatiecultuur kan betekenen voor het onderscheidend vermogen van uw organisatie? Kijk eens bij Aaim.
Meer organisatiecultuur bij MT.nl?
-
Waarom de organisatiecultuur van Tony's Chocolonely werkt
-
Bij 'gentle' Dura Vermeer werken geen haantjes
-
Waarom de organisatiecultuur van A Friend of Mine werkt
-
Future Legends: hoe concurrenten legendarische organisaties kweken
- Alle afleveringen uit de serie over organisatiecultuur
