Is het handig of eigenlijk gewoon heel erg onbeleefd? De meningen over de nieuwste service van vervoersapp Uber zijn verdeeld. Het bedrijf experimenteert namelijk sinds kort met een nieuwe functie waarbij je je chauffeur ‘uit’ kunt zetten. Heb je geen zin in een gesprekje? Dan hoef je alleen maar de optie ‘quiet preferred’ aan te zetten en hij of zij laat je gedurende de hele rit met rust.
De chauffeur vriendelijk verzoeken zijn of haar mond te houden kan wellicht een beetje onbeleefd overkomen, maar laten we eerlijk zijn. Hebben we niet allemaal wel eens de behoefte om onze omgeving gewoon even uit te zetten? We staan immers continu met alles en iedereen in contact en dat is best vermoeiend.
Ironisch genoeg spelen ook sociale media nu in op de behoefte om ons af te sluiten voor die voortdurende stroom aan prikkels. Twitter introduceerde in 2014 al een ‘mute’-functie, de berichten van de persoon die je blokkeert krijg je simpelweg niet meer te zien. En ook Instragram maakt het sinds vorig jaar mogelijk om mensen te blokkeren.
Niet voortdurend gestoord worden
Het lijkt erop dat we in de privé-sfeer steeds meer gehoor geven aan de behoefte om niet voortdurend gestoord te worden. Gelukkig, want altijd online en bereikbaar zijn is niet alleen vermoeiend, het is ook niet bepaald bijvoorderlijk voor ons functioneren. Zo blijkt uit een studie van de Universiteit van Texas dat ons denkvermogen daalt wanneer we met onze smartphone bezig zijn.
Maar hoe zit het met ons werk? Op dat gebied blijkt het een stuk ingewikkelder om even uit te staan. Niet in de laatste plaats omdat privé en werk tegenwoordig door elkaar heen lopen. Zo staat de werkwhatsapp meestal gewoon op onze privételefoon. En zo makkelijk als we iemand negeren op Instagram, zo lastig vinden we het om niet te reageren wanneer onze baas ons na werktijd nog een appje stuurt. En dat terwijl altijd bereikbaar zijn voor werk juist de oorzaak is van veel burn-outklachten.
Onbereikbaar zijn zorgt voor meer plezier in werk
Daar komt bij dat we veel beter functioneren wanneer we af en toe van de radar zijn. Dat bleek uit een onderzoek van Harvard Business School. Medewerkers van de Boston Consulting Group werden verplicht om één dag of één avond in de week echt vrij te nemen. Dat hield in dat ze hun telefoon uit moest zetten en hun mail niet mochten checken. En nee, zelfs niet wanneer zehet heel druk hadden. Het resultaat? Ze hadden meer plezier in hun werk gekregen en waren productiever. Ook de kwaliteit van hun werk was verbeterd.
Toch zijn er maar weinig bedrijven waarbinnen hier concrete afspreken over zijn gemaakt. Er klinken dan ook steeds meer stemmen die vinden dat werknemers hiervoor tegen zichzelf in bescherming moeten worden genomen. Zo is het in Frankrijk sinds kort wettelijk vastgelegd dat werknemers buiten werktijd niet op hun werktelefoon- en mailen hoeven te reageren. Ook in Nederland houdt dit thema de gemoederen bezig. PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk pleit voor een soortgelijke wet als die van de Fransen.
Appen maakt minder scherp
Maar volgens Tim Metz is na werktijd niet meer bereikbaar zijn niet genoeg. Metz is de oprichter van Saent, een start-up die gericht is op productiviteit. Juist tijdens de werkdag hebben we momenten nodig waarop we ons helemaal kunnen afsluiten van onze collega’s. ‘We hebben minimaal drie uur per dag nodig waarin we ongestoord ons werk kunnen doen,’ legt hij uit. ‘Als je bijvoorbeeld een vergadering hebt waarin je met nieuwe ideeën moet komen of je moet een moeilijke tekst schrijven, dan heb je daar je volledige aandacht voor nodig. Uit onderzoek is gebleken dat tussendoor mailen en appen je minder scherp maakt. Hierdoor maak je eerder fouten.’ Maar ook collega’s die even iets komen overleggen, kunnen je op zo’n moment enorm uit je concentratie halen. Metz: ‘Bij sommige bedrijven hebben ze een speciale niet- storen-tafel. Dat werkt heel goed. Mits je hier niet de hele dag gaat zitten natuurlijk.’
Recht op onbereikbaar zijn
Dat we de chauffeur tijdens een uberritje uit kunnen zitten, mag dan prettig zijn. We lijken meer behoefte te hebben aan een tool waarmee we onze collega’s en baas vriendelijk kunnen verzoeken ons even met rust te laten. Waarschijnlijk is het daar nog even op wachten. Rest ons dus niets anders dan ons recht om zo nu en dan offline te zijn op vriendelijke doch duidelijke wijze op te eisen.
