foto: Marnix Schmidt
Wat doet ViriCiti?
ViriCiti wil zorgen voor de doorbraak van de elektrische stadsbus door iets te doen aan de belangrijkste bottleneck: de beperkte actieradius van batterij-voertuigen (hoe ver je komt op één batterij). Daarvoor ontwikkelt het een cloudplatform, dat continu de staat van de accu’s en de voertuigbewegingen peilt en ingrijpt als dat nodig is. Doel: chauffeur en passagiers een dag lang op de rit te houden. Freek Dielissen: “Ons managementsysteem garandeert dat, door de staat van de accu te monitoren, de chauffeur te informeren dat hij zijn rijgedrag moet aanpassen of dat de verwarming zuiniger gaat draaien. Zonodig sturen we de bus ook naar een snellader naast de halte.”
Wie zijn de ondernemers erachter?
Ingenieurs Jan-Willem Heinen (28) en Freek Dielissen (27) studeerden beiden af aan de TU Eindhoven en volgden in Berkeley, Californië, een halfjaar de opleiding sustainable mobility. Daar troffen ze de Duitser Alexander Schabert, die al flink wat ervaring in de automotive achter de kiezen heeft. Als vierde man trokken de oprichters Simon Rijks aan (Lucht- en Ruimtevaarttechnologie, Delft), het IT-genie achter het slimme managementsysteem.
Wie zit op ViriCiti te wachten?
Viriciti heeft nog wel wat uitdagingen’
Laura Rooseboom (StartGreen)
In Nederland, zo beloofde minister Schulz-Verhaegen afgelopen herfst, zal al het stadsvervoer in 2025 zero emission moeten zijn. Over de hele wereld is fijnstof en andere emissie in de grote steden een urgent probleem dat moet worden aangepakt. De dieselbus moet er dus uit, maar elektrische tegenhangers – als ze niet aan rails hangen, zoals in Arnhem – hebben een actieradius van nauwelijks 150 kilometer. Busvervoerders en overheden zitten dus te springen om een alternatief. Maar als dat elektrisch is, betekennen de stroomslurpende bussen wel een extra belasting voor het net. Daarom zitten ook de elektriciteitsbranche straks te springen om inzicht in het verbruik van stadsbussen. Busfabrikanten zijn inmiddels druk met elektrische varianten, die in China al volop rijden. Daarbuiten gaat het voornamelijk om pilotprojecten.
De grote vraag is echter: waarom zouden een paar Nederlandse ingenieurs met hun startup zich tussen de contracten kunnen worstelen, die tussen fabrikanten, overheden en straks wellicht elektriciteitsconcerns worden gesloten? “Niemand heeft belang bij de ontwikkeling van een uitgebreid managementsysteem zoals wij dat bouwen. De vervoerder al helemaal niet, want die wil niet vastzitten aan één systeem dat een leverancier van laadstations of bussen mee verkoopt. Wij zijn onafhankelijk, en dit is een zeer specialistisch vak. We adviseren de vervoerders ook nu al over de mogelijkheden van elektrisch rijden.” Met de vervoerders en bussenbouwers zit Viriciti aan tafel, en bij netbeheerder Enexis zo’n beetje op schoot; dat is aandeelhouder. En dan is er nog één troef die Heinen achter de hand heeft: “Dat is eTraction, dat elektrische aandrijving voor zware voertuigen ontwikkelt, het bedrijf van mijn familie. Ik ben zo’n beetje opgegroeid met de elektrische toekomst en we hebben een schat aan informatie over de proeven die eTraction heeft gedaan.”
Hoe uniek is het product?
Zoals gezegd: software wordt door meer partijen in de keten ontwikkeld. Maar ViriCiti zegt als enige te bouwen aan een monitoringsysteem, dat via de cloud en op basis van (historische) data kan ingrijpen waar nodig, en onafhankelijk van de hardwareleveranciers data levert. “Bovendien hebben we een voorsprong: we beschikken al over een flinke datacollectie met praktijkgegevens over elektrisch vervoer, via onze partner eTraction.”
Wat is het businessmodel?
Daar zijn ze nog niet uit. Als een spin in het web wil Viriciti zijn diensten, software en data leveren aan de vervoersmaatschappijen, de netwerkbeheerders, de busfabrikanten en overheden. “Busfabrikanten kunnen ons systeem als verkoopargument gebruiken. Andersom zijn ze voor ons een prima verkoopkanaal. Gemeenten willen bewijs zien wat elektrisch vervoer oplevert.”
Is het schaalbaar?
De vervoerswereld houdt niet op bij Nederland en Duitsland, en als het gaat lopen, doet ViriCiti zaken met partners die wereldwijd leveren. Bovendien zijn de stadsbussen een mooi begin, maar zit in elektrische stadsdistributie een nog mooiere markt. “Uiteindelijk zal ook het vrachtvervoer over langere afstanden in elk geval deels elektrisch gaan,” weet Heinen.
Loopt het een beetje?
Omzet is er nog niet, op 1 april wil ViriCiti pas echt de markt op. “Dan is ons platform echt draaiend. Vervolgens moeten we zorgen dat we kunnen meelopen met de tenders waarmee het busvervoer wordt aanbesteed. En in elk geval willen we nog dit jaar aan één van de zeven pilots meedoen, die in Nederland op stapel staan.” In de loop van dit jaar moet ook de omzet uit consultancy-opdrachten, waarmee we gemeente, fabrikanten en vervoerders kunnen adviseren, op gang komen.
Nog funding nodig?
De eerste fase is betaald met geld van friends fools & family. Uit het Europese innovatieprogramma Climate KIC kwam onlangs 20.000 euro, met zicht op aanvullende subsidies tot een ton als Viriciti zijn targets haalt. Netbeheerder Enexis is al aan boord als aandeelhouder. “We kunnen voorlopig vooruit en onze software doorontwikkelen, zeker als we onze kennis met consults verkopen hoeft er geen geld bij. En de vraag naar onze kennis is groot: steden zitten overal met de handen in het haar.“
Wat Laura Rooseboom van StartGreen vindt van ViriCiti:
Markt voor efficiënt energiegebruik
“ICT meet- en regelsystemen gaan voor een heel groot deel de reductie van energiegebruik of efficiënt energiegebruik realiseren. Op dit moment vindt de opwekking van elektrische energie niet op hetzelfde moment plaats als het gebruik ervan. Deze disbalans veroorzaakt hoge kosten, dus het glad trekken hiervan heeft zeker grote voordelen. Er bestaat een interessante markt voor efficiënt gebruik van schaarse energiebronnen.”
Uitdagingen
“Het zou kunnen dat deze jongens een hele goede oplossing hebben om het elektrisch stadsvervoer efficiënter te maken, maar er zijn nog wel enkele uitdagingen. Het monitoring systeem van Viriciti geeft beter inzicht in het energieverbruik van het busvervoer. Een dergelijke meting en vervolgens de terugkoppeling van de resultaten geeft over het algemeen altijd efficiënter gedrag. De moeilijkheid in deze situatie is echter het vaste schema van busvervoer: er is weinig speelruimte voor de buschauffeur. En hoeveel invloed heeft de buschauffeur daadwerkelijk op het energiegebruik? Pilots zullen moeten uitwijzen hoeveel het systeem gaat opleveren ten opzichte van niet gemonitord busvervoer.”
Salesstrategie: aanbestedingen
“Een tip voor de salesstrategie is om te focussen op de tenderprocedures van gemeentes. Overtuig de Gemeentes van de meerwaarde van het systeem en laat deze opnemen als voorwaarde in de aanbestedingsdocumentatie. Doe je dit niet, dan is het systeem in de tender voornamelijk een extra kostenpost die voor inschrijvende partijen waarschijnlijk niet noodzakelijk is om de tender te winnen.”
Kennis en ervaring
“Tot slot nog over de ondernemers achter Viriciti: zo te zien hebben de oprichters en de aangesloten partners veel kennis en ervaring in huis op het gebied van elektrisch vervoer en het is een markt met veel potentie. Een interessante combinatie dus!
Laura Rooseboom investeert met StartGreen Venture Capital in ondernemers die innovatieve duurzame technologie of producten op de markt willen brengen. In portfolio: Fibercore Europe, BioGast en Evening Breeze.
