Een nieuwe medische sneltest ontwerpen – en laten goedkeuren – is een megaklus. Maar de 28-jarige Sander Brus (foto onder) weet waar hij aan begint.
Zijn vader Ronald (Leyden Labs, MyTomorrows) maakte in 2011 een exit met biotechbedrijf Crucell. Een deel van de opbrengst parkeerde hij in een investeringsfonds voor medische innovaties.
Daardoor kon zoon Sander al tijdens zijn studie (Management and Entrepreneurship in Health and Life Sciences) wetenschappelijke studies doorspitten en businessplannen bedenken.
De uitbraak van de coronapandemie deed een beroep op precies die combinatie van medische kennis en ondernemerschap. Direct na het begin van de pandemie lanceerde Ronald Brus (met ex-Crucell-collega’s) de maker van antivirale neussprays Leyden Labs.
Sander Brus stortte zich met PrevViral op het importeren van sneltests uit Azië, geholpen door twee compagnons waaronder Erik Hoving, de voormalige cto van KPN. Het bedrijf hielp onder andere Picnic en Mollie met het opzetten van teststraten voor medewerkers.
Plasticsoep verergerd door covid
Tegelijkertijd begon de groeiende berg plastic afval te knagen bij Brus. ‘We hadden al een plasticsoep-probleem, dat werd door de covidpandemie enorm verergerd’, zegt hij tegen MT/Sprout.
Net als een zwangerschapstest is een Covid 19-sneltest een stripje papier, maar de plastic behuizing die de test beschermt is vele malen groter. Elke test die na eenmalig gebruik wordt weggegooid, levert zo’n 12,5 gram aan plastic afval op.
Britse onderzoekers berekenden dat dit tot nu toe alleen al in Groot-Brittannië zorgde voor 19 olympische zwembaden vol plastic afval. In totaal werden de afgelopen twee jaar naar schatting tientallen miljarden aan sneltesten gebruikt.
Zelftesten zijn een groeimarkt
Doordat fabrieken konden inhaken op zwangerschaps- en hiv-tests kon de productie pijlsnel van start. ‘Maar nu we in een endemische fase zitten, is het moment om van plastic af te stappen en aan de toekomst te denken’, zegt Brus. In de medische sector is duurzaamheid volgens hem sowieso nog een ondergeschoven kindje. ‘Ik wil dat onderwerp hot maken.’
Zelftesten zijn een groeimarkt, weet Brus, en niet alleen vanwege Covid-19. Ook aandoeningen zoals soa’s, glutenintolerantie en vitaminetekorten kun je er thuis mee opsporen.
Industrieel ontwerper uit Mexico
In zijn zoektocht naar een plasticvrij alternatief stuitte de Nederlandse ondernemer op de Mexicaanse industrieel ontwerper Luis Fernando Sánchez Barrios. Die was op de Technische Universiteit van Monterrey afgestudeerd met een biologisch afbreekbare sneltest.
Brus stuurde de ontwerper een bericht via LinkedIn, betaalde een vliegticket naar Nederland en overtuigde Sánchez Barrios begin dit jaar om samen een nieuw bedrijf te starten.
Zijn nieuwe compagnon levert expertise qua productdesign, een gebied ‘waar ik totaal niet in ben onderlegd’, zegt Brus. Dankzij de connecties van de Mexicaan stond hun bedrijf Okos eerder dit jaar op de jaarlijkse designbeurs (Salone del Mobile) in Milaan. ‘Het zijn twee totaal verschillende werelden, met dezelfde visie om iets te doen aan het plastic-afvalprobleem.’
Schaalbaar materiaal
De eerste versie van de afbreekbare test(behuizing) bestond uit cellulose, maar dat materiaal bleek lastig schaalbaar. Een betere optie lijkt collageen, een restproduct uit de slachtindustrie waar bijvoorbeeld ook pillen van worden gemaakt.
Het materiaal lost op in water, is ruim beschikbaar en relatief betaalbaar. Door de nieuwe techniek zijn de afbreekbare tests per stuk een paar cent duurder. ‘De uitdaging is zorgen dat de kosten niet uit de hand lopen’, zegt Brus. Hij voert momenteel gesprekken met ‘een van de grootste collageenfabrikanten wereldwijd’.
Digitaal platform
Okos Diagnostics werkt ook aan een digitaal platform. Zo kun je een testuitslag straks uitlezen met je smartphone, waarbij ook de precieze dikte van het lijntje wordt geanalyseerd. Brus: ‘Dan maak je zo’n simpel testje digitaal en kun je er nog meer informatie uithalen.’
Een medewerker van Okos Diagnostics speurt momenteel in de Chinese stad Shenzhen naar bedrijven die de nieuwe test kunnen produceren. Een patentaanvraag moet extra bescherming bieden in een markt waar reuzen zoals Abbott en Roche de dienst uitmaken, en waar meer duurzame nieuwkomers zich melden.
Voor het maken en testen van de eerste duizend prototypes is Okos op zoek naar een paar ton groeikapitaal. Medische goedkeuring zou relatief snel kunnen volgen, verwacht Brus, aangezien de techniek van de test zelf niet verandert.
Zoveel mogelijk impact
Brus: ‘We willen dit niet op kleine schaal doen, maar echt impact maken. En zorgen dat binnen vijf tot tien jaar alle testen biodegradable zijn. Daar moeten we de juist partners en investeerders voor zien te vinden.’
De status quo uitdagen kan ook betekenen dat je juist met een gevestigde speler in zee gaat, beaamt Brus desgevraagd. ‘De markt wordt gedomineerd door een paar grote bedrijven. Als je doel is om een zo groot mogelijke impact te maken, dan is dat de meest voor de hand liggende route.’
Lees meer over ondernemen:
- De harde waarheid over ondernemen: iedereen kan het, maar wil je het wel écht?
- Deze 9 eigenschappen hebben succesvolle startup-ondernemers
- 4 groeilessen van Kalo Bagijn, met delegeren als geheim wapen
