Boerschappen

Stijn Markusse en Stéphanie Vellekoop verkorten de voedselketen en pakken verspilling aan, door producten direct van de boer naar de klant te brengen.

Wat: maaltijdboxen met (seizoens-)producten van lokale boeren
Wie: Stijn Markusse (39) en Stéphanie Vellekoop (40)
Daagt uit: grote foodbedrijven, vooral supermarkten
Sinds: 2014
Website: boerschappen.nl, nowastearmy.nl

Om medische redenen mag Stéphanie Vellekoop in 2013 een tijdje geen suiker eten. Daardoor valt ongeveer het voltallige supermarktaanbod af, ontdekken zij en haar vriend Stijn Markusse. Tegen de Volkskrant: ‘Zelfs in vlees stoppen ze suiker.’

Ze besluiten hun boodschappen tijdelijk bij boeren in de buurt te gaan doen, waar ze wel aan onbewerkte spullen kunnen komen, en brengen direct producten voor vrienden mee. Na een stuk in een lokale krant over die ritjes beginnen ook onbekenden om boodschappen van de boer te vragen. Boerschappen is geboren.

Kortere ketens

Tien jaar later staat er een bloeiend bedrijf in ‘maaltijdboxen direct van de boer’, dat producten afneemt van 150 leveranciers en voor 2024 op een omzet van 14 miljoen euro afkoerst – bijna een verdubbeling ten opzichte van een jaar eerder.

Hun missie is simpel: de voedselketen verkorten door verse en lokale producten rechtstreeks vanaf het land naar de klant te brengen. Markusse: ‘Een groot contrast met supermarkten en andere grote foodbedrijven, die sterk afhankelijk zijn van lange logistieke ketens en vaak bijdragen aan voedselverspilling.’

Bij Boerschappen wordt niets weggegooid. Klanten bestellen hun maaltijdboxen een paar dagen vooruit, zodat boeren precies weten wat ze verkopen. Op die orders pakt Boerschappen een marge van 35 procent om de operatie te draaien; de rest is voor de leverancier.

Eerlijke prijs

De producten worden dagelijks vers opgehaald en verwerkt in de hub in Breda. Klanten kunnen ze ophalen bij een pick-up point of laten bezorgen.

Voor een maaltijdbox voor drie dagen voor een huishouden van twee betaal je ongeveer 50 euro. ‘Goed eten en een eerlijke prijs voor de boer hoeft niet duur te zijn voor de consument’, stelt Markusse. ‘De keten moet alleen anders worden georganiseerd.’

Naast huishoudens levert Boerschappen aan de horeca en ontwikkelt de scaleup maaltijdboxconcepten voor cateraars (Vitam), leisurebedrijven (Center Parcs) en overheidsinstellingen. Voor zestien gevangenissen die onder de Dienst Justitiële Inrichtingen vallen, verzorgt het bedrijf dagelijks de maaltijden voor meer dan 2.500 gevangen.

Verder als coöperatie

Boerschappen is kritisch op het binnenhalen van ‘klassieke’ investeerders – dat betekent meestal ook een stuk autonomie weggeven – en gooit het daarom in 2022 over een andere boeg. Markusse en Vellekoop, die elk de helft van de aandelen in handen hebben, besluiten van hun bedrijf een coöperatie te maken.

Via een crowdfundingactie kunnen liefhebbers zich vanaf 250 euro inkopen. Aan de certificaten die ze ontvangen is geen stemrecht verbonden. Markusse: ‘Zodat niet getornd kan worden aan onze missie.’ Vierduizend aandeelhouders nemen voor 4 miljoen euro een belang van in totaal 17 procent in het bedrijf.

No Waste Army

Markusse zet zich ook op andere manieren in tegen voedselverspilling. Hij is cofounder van het in juni 2023 opgerichte No Waste Army, dat groente en fruit inzamelt dat niet voldoet aan de cosmetische eisen van supermarkten. De startup zoekt er andere bestemmingen voor: jam van aardbeien met een deukje of ketchup van imperfecte tomaten.

Die producten eindigen in de No Waste Army-box, die elk kwartaal naar 17.500 abonnees gaat. Markusse: ‘Over drie jaar staan er twee grote winstgevende bedrijven die laten zien dat het goede doen, óók commercieel interessant is.’

De Challenger50 van 2024 wordt mede mogelijk gemaakt door: