Wendbaarheid creëren, zodat je snel en flexibel kunt inspelen op de veranderende wensen en eisen van de markt: dat is de gedachte achter agile werken. Organisaties die agile werken knippen projecten op in kleine, kortcyclische stappen en werken op die manier stapsgewijs toe naar het eindresultaat.
Agile kan organisaties helpen bij het verbeteren van hun performance. Toch is agile lang niet altijd de meest optimale oplossing. Wanneer is agile een goed idee? En in welke situaties biedt het juist minder meerwaarde?
Wanneer wél?
Overweeg je agile te gaan werken? Vraag je dan allereerst af waaróm je dat wilt en wat je doel is. Agile heeft vooral nut als je als organisatie weliswaar een bepaald einddoel voor ogen hebt, maar nog niet goed weet hoe je die ‘stip op de horizon’ bereikt.
In dat geval biedt agile uitkomst, juist omdat je in kleine stappen naar je einddoel gaat. Agile werken biedt je de mogelijkheid om de voortgang tussentijds te toetsen en waar nodig bij te sturen. In voortdurend overleg met de klant of product owner krijg je zo een steeds duidelijker beeld van het eindresultaat.
Vergelijk het met een klant die graag een vervoermiddel wil hebben, maar nog niet goed weet wélk vervoermiddel dan precies. Dat kan een skateboard of een fiets zijn, maar ook een auto of een schip. Door agile te werken, krijg je gaandeweg een steeds beter beeld van wat je precies wil.
Gratis webinar Agile leiderschap: past deze stijl bij jouw organisatie?
Effectief Agile werken vraagt om Agile leiders. Mooi maar wat is nu het verschil tussen een meer traditionele leider en een Agile leider? En is Agile leiderschap wel geschikt voor alle type organisaties? In deze interactieve sessie beantwoorden we o.a. deze vraag.
lees verderEfficiency
Agile werkt daarentegen mínder goed als het je er vooral om te doen is een bestaand, repeterend proces efficiënter te maken. Bij processen die in principe altijd hetzelfde zijn, met een voorspelbaar productievolume, heeft het immers weinig zin om tussenstappen te toetsen. Het gaat er hierbij vooral om dat een bepaalde taak zo goed en efficiënt mogelijk wordt uitgevoerd.
In zo’n geval ligt bijvoorbeeld een verbetermethode als lean meer voor de hand dan agile. Vergelijk het met het ontwerpen van een auto versus het produceren ervan. De ontwerpfase van een nieuwe auto gaat doorgaans gepaard met behoorlijk wat onzekerheid en creativiteit. In deze fase is veel nog onduidelijk. Des te belangrijker om de klantwens goed aan te voelen en deze te vertalen naar een zo goed mogelijk ontwerp. In zo’n geval is agile, met zijn tussentijdse toetsmomenten, een prima keuze.
Maar staat het ontwerp eenmaal? En gaat het er vooral om de auto zo efficiënt mogelijk te produceren? Dan heeft agile werken niet zoveel nut meer. En ben je zoals gezegd beter af met bijvoorbeeld lean. Lean helpt je om alle waste uit het proces te halen en simpelweg zo efficiënt mogelijk te produceren.
Strakke deadline
Ook bij projecten met een hele strakke deadline (bijvoorbeeld als er op een bepaalde datum nieuwe wet- en regelgeving moet zijn ingevoerd) ligt agile vaak minder voor de hand. Bij projecten met zo’n strikte deadline ben je vaak beter af met een strakke projectplanning, met duidelijke mijlpalen.
Zeker wanneer dit organisatiebreed uitgerold moet worden. Je wil immers niet 2 weken vóór de deadline tot de conclusie komen dat je er nog niet bent, of dat bepaalde teams geen ruimte hebben om de verandering door te voeren. Centrale coördinatie is dan essentieel.
Organisatiebrede veranderingen
Het implementeren van agile werken in kleinere teams gaat vrij gemakkelijk. Natuurlijk is het een verandering die je goed moet begeleiden, maar de scope is overzichtelijk. Wil je de organisatie gelijktijdig over de gehele breedte veranderen? Dan heb je een grotere uitdaging.
Zeker bij grotere bedrijven die in keten produceren of diensten leveren, werken vaak meerdere afdelingen op een bepaalde manier samen. Als die afzonderlijke teams tegelijkertijd agile gaan werken, is er vaak veel afstemming nodig om alles goed op elkaar te laten aansluiten.
Bij organisatiebrede veranderingen helpt het om te beginnen met één of enkele teams die beginnen met agile werken. Hebben deze teams eenmaal wat meer ervaring opgebouwd met agile werken? Dan kun je vanuit die teams verder opschalen en de olievlek verspreiden. Bijvoorbeeld aan de hand van schaalbare agile-methodes als het Spotify-model (naar de bekende muziekstreamingdienst), SaFe, LeSS of Nexus.
Vertrouwen
Nog een belangrijke randvoorwaarde om agile te laten slagen: vertrouwen. Agile teams werken nauw samen met de klant of de producteigenaar. Omdat het verloop van een agile-traject vooraf niet vaststaat, is het des te belangrijker dat beide partijen elkaar goed aanvoelen.
Denkt het team voor een bepaalde stap een bepaald aantal dagen of weken nodig te hebben? Dan moet de klant of product owner erop kunnen vertrouwen dat dat inderdaad zo is. Natuurlijk mag je elkaar uitdagen, maar er moet vertrouwen ontstaan om samen de klus te kunnen klaren.
Alleen vanuit een degelijke vertrouwensbasis kun je samen bouwen aan een bevredigend eindresultaat. Ontbreekt dit vertrouwen? Dan is agile werken gedoemd om te mislukken.
Vlakke organisatie
Ten slotte is het goed om je te realiseren dat agile werken een andere manier van organiseren met zich meebrengt. Het mandaat voor beslissingen komt bij agile werken laag in de organisatie te liggen.
Agile werkt dus optimaal in organisaties die al een redelijke vlakke organisatiestructuur hebben. Voor meer hiërarchisch ingestelde organisaties is agile doorgaans minder geschikt.
Lees ook:
- Ben je écht klaar voor verduurzaming? Doe de test
- De do’s en don’ts van agile werken
- Performance management klinkt goed, maar hoe ga je ermee aan de slag?