‘Groot. Zéér groot.’ Vraag Talmon Marco (foto) naar de potentie van ‘zijn Israëlische scaleup H2Pro, en hij schetst je een mooi vergezicht van een wereld met véél minder CO2-uitstoot, waar waterstof goedkoop geproduceerd kan worden, en in een groot deel van onze energiebehoefte kan voorzien.
‘We denken dat onze techniek het echt in zich heeft om een revolutie te veroorzaken in de productie van waterstof. Het is zóveel efficiënter dan normale technologieën. Als het ons lukt om het te leveren zoals we nu plannen, dan wordt het echt héél groot.’
Minstens net zo ambitieus is de andere winnaar van de recente New Energy Challenge, de Finse startup Finno Exergy. Of zoals Product Development Manager Tero Ijäs het uitdrukt: ‘Ik geloof dat wij de standaard kunnen gaan leveren in verbranding in gasturbines.’
We denken dat onze techniek het in zich heeft om een revolutie te veroorzaken in de productie van waterstof
‘Er is nog veel ontwikkeling voor nodig, en we moeten met kleine stapjes beginnen. Maar de grote droom is dat we uiteindelijk veel zuiniger en efficiënter kunnen vliegen, in vliegtuigen voorzien van onze vernieuwende technologie. En daar hopen we in 2025 echt al grote stappen toe gezet te hebben.’
Geen zolderkamer voor startups
In de energiewereld barst het momenteel volop van de jonge, frisse ideeën. Met een duurzame toekomst, zonder verdere klimaatverandering, voorop. Maar waar voor bijvoorbeeld fintech- of e-commerce-startups de spreekwoordelijke zolderkamer volstaat om van daaruit de wereld te veroveren, is dat in de energiewereld wel anders.
Wil je hier een deuk in een pakje boter slaan, dan gaat het al snel om mega-investeringen, en kom je alleen verder als je de handen ineen slaat en leert van elkaars expertise. Daarom zijn de startups en scaleups in deze markt er lang niet altijd op uit om de grote corporates te disrupten en omver te gooien. Ze proberen liever samen hun ideeën verder te brengen. En die grote corporates stellen zich er op hun beurt ook steeds meer voor open, om innovatie van buitenaf binnen te laten.
Eén van die voorbeelden is dus de New Energy Challenge, waarvoor Shell de samenwerking heeft gezocht met de incubators en business contest Rockstart, YES!Delft en Get In The Ring. 170 startups en scaleups uit heel Europa en Israël deden er dit jaar aan mee. Zij maakten niet alleen kans op de hoofdprijzen, maar kregen ook, hoe verder ze kwamen, steeds meer kans op inhoudelijke samenwerking met de experts van Shell.
Baat bij storytelling
En dat is vaak nog veel meer waard dan alleen het geld, aldus Ijäs, wiens Finno Exergy uiteindelijk met de hoofdprijs in de categorie ‘startups’ er vandoor ging. ‘De kans op die samenwerking was voor ons echt dé driver om ons voor de challenge in te schrijven. Dat is extreem nuttig voor een nog klein bedrijf als het onze. En dat bleek te kloppen. Met name de laatste vier weken waren intensief, met veel advies van de experts, over bijvoorbeeld onze product/market-fit, prijsstelling en pitchen. Dat vroeg veel van ons, maar leverde nog veel meer op.’
Voor hemzelf waren het vooral de storytelling-lessen die hem bijbleven, zegt hij. ‘Oftewel: een verhaal vertellen rondom je bedrijf, zodat het resoneert bij het publiek. En hoe je iets wat zo complex is kunt vertalen in iets wat iedereen begrijpt en velen ook nog interesseert. Dat is volgens mij ook een van de sleutels van onze uiteindelijke winst gebleken.’
Funding als bottleneck
Zelf is hij afgestudeerd op het idee van ‘pulsating combustion’ in gasturbines, zoals de oprichter van het bedrijf Timo Erämaa dat ooit lanceerde. Samen met Heikki J Salminen van de universiteit van Vaasa besloten ze er vervolgens een bedrijf van te maken. Het is nu al bewezen dat deze techniek voor significante winst in druk in de motoren kan zorgen, zegt hij, nu alleen dit nog vertalen in de praktijk. ‘En voldoende funding is daarbij een cruciale bottleneck.’
Hij is daarom maar wat blij met de ton aan investering, en de samenwerking met Shell die erbij hoort, zegt hij. ‘Om een technologie te ontwikkelen met deze mogelijke impact is het cruciaal om de goede partners aan boord te hebben. Shell doet dat, met hun expertise en hun duidelijke visie vanuit de eindgebruiker. Gasturbines zijn er heel lang. Om dan een compleet nieuw principe te introduceren, dat vereist tijd, en veel, héél veel bewijs.’
Volgend jaar wil zijn bedrijf gebruiken om ‘de technologie volwassen te laten worden’ en klaar te stomen voor een commercieel project, dat in 2022 op de markt moet komen. Tegen 2025 moeten dan niet alleen de eerste licenties voor grotere industriële applicaties volgen, maar ook die voor de luchtvaartbranche. ‘Onze technologie toegepast in vliegtuigen, wat zou dat mooi zijn, en een opsteker voor het klimaat.’
https://www.youtube.com/watch?v=s6ISMgT9kYE
Waterstof als ‘ultieme brandstof’
Ook Talmon Marco, de Israëlisch-Amerikaanse ceo van de andere winnaar, schetst dat de mooiste jaren nog in de toekomst liggen. Zelf heeft hij al heel wat bedrijven en exits op zijn naam. Zo verkocht hij in 2014 messaging app-ontwikkelaar Viber Media aan de Japanse online retailer Rakuten, en in 2017 het Uber-achtige Juno aan Gett. Maar met scaleup H2Pro wordt het allemaal pas echt serieus, ziet hij. ‘Waterstof is de ultieme brandstof.’
Zijn bedrijf deed mee aan de competitie ‘omdat het ons kans gaf om samen te werken met Shell, en omdat het de geloofwaardigheid van onze technologie enorm zou kunnen vergroten.’ Alhoewel zelf als serial entrepreneur zegt hij er ook veel van geleerd te hebben. ‘We hebben hierdoor veel meer inzicht gekregen in wat het betekent om met een grote corporate te werken, en welke kansen dat biedt.’
De techniek van H2Pro is gebaseerd op het via E-TAC (Electrochemical, Thermally Activated Chemical) splitsen van water, een ‘doorbraaktechnologie’ waarover vorig jaar in Nature werd gepubliceerd. Anders dan in conventionele elektrolyse worden hierbij zuurstof en waterstof in verschillende stappen gegenereerd: een elektrochemische (de E) en een door warmte geactiveerde stap (de TAC). Dit maakt het mogelijk veel kostenefficiënter op te schalen, waarbij een zeer hoge energie-efficiëntie binnen de reactors behouden blijft.
Energie wanneer je het nodig hebt
Maar dan dus wel sámen met Shell. ‘Wij geloven dat de grote energiebedrijven nodig zijn om van fossiele brandstoffen over te stappen op schone, hernieuwbare energie. Maar vergeet ook niet: de corebusiness van Shell is: ‘moleculen’ verkopen.’
‘Nu gaat het nog om koolwaterstoffen als olie en gas. Maar in de toekomst gaat het volgens onze verwachting om een mix van waterstof voor bijvoorbeeld verwarming of transport, samen met waterstof als bron om hernieuwbare energie op te slaan. Dat verandert het hele idee van ‘energie wanneer je het hebt’ naar ‘energie wanneer je het nodig hebt’.’
Maar eerst dus: nog verder opschalen. ‘Samen met Shell hopen we in 2025 onze systemen aan eindgebruikers te kunnen leveren, en te kunnen opschalen naar meer dan 1MW, en zo de kosten van waterstof verder te kunnen reduceren. We hopen dan waterstof te kunnen leveren voor een dollar per kilo, ruim de helft lager dan de wereldverwachting voor 2030.’
Als serial entrepreneur, die eerder in andere branches actief was, beaamt hij dat ‘het moeilijker is om een bedrijf als H2Pro te laten groeien dan bijvoorbeeld een softwarebedrijf.’ Maar, zegt hij ook: ‘De factoren die nodig zijn om in deze branche te slagen zijn feitelijk hetzelfde: een fantastisch team, een fantastisch product, en een goede product/market-fit.’
Dit artikel wordt u aangeboden door
New Energy Challenge
De New Energy Challenge (NEC) zoekt elk jaar naar Europese en Israelische start-ups en scale-ups die werken aan nieuwe, schonere energie oplossingen voor de toekomst. Dit jaar focust de NEC zich op start-ups en scale-ups die duurzame energiebronnen en energieoplossingen betaalbaarder maken en bijdragen aan het vermijden of reduceren van uitstoot. De NEC brengt de deelnemers in contact met investeerders en experts, waardoor ze toegang zullen krijgen tot kennis, financiering en support die hun business kan laten groeien.
New Energy Challenge
