Zo werkt Vertoro aan een alternatief voor het zwarte goud

Een bedrijf dat duurzame ruwe oliën maakt van lignine, ook wel houtstof genoemd, en cellulose. Nog simpeler: de basis van dit product is afkomstig van planten en bomen. Daarmee heeft co-founder en ceo Michael Boot zijn bedrijf Vertoro in Nederland op de kaart gezet. Dankzij de New Energy Challenge maakte de startup snel meters.

Winnaars dit jaar

Vertoro bracht het in 2020 tot de finale van de New Energy Challenge van Shell. Op 3 november werden de twee winnaars van dit jaar bekend, die beide een oplossing bieden rond CO2-uitstoot: RepAir en CyanoCapture. Het thema van dit jaar: digitale oplossingen om het energieverbruik te verminderen en innovatieve ideeën op het gebied van koolstofopvang, -gebruik en -opslag. “We willen dat onze toekomstige energiesystemen niet alleen koolstofneutraal zijn, maar ook ‘carbon useful’, zo staat omschreven.

Groen en goud

Vertoro is een beetje een Spaanse verbastering van ‘verde’ en ‘oro’, ofwel groen en goud, legt hij uit. “Dit is allemaal gestoeld op zwart goud, dus aardolie”, zegt Boot in een gesprek op de ETCA-campus in Amsterdam-Noord, waarvan de omgeving wel wat weg heeft van Silicon Valley. “Daar willen wij een duurzame alternatief voor gaan produceren waar – net als de fossiele variant – brandstoffen, chemicaliën en materialen van gemaakt kunnen worden. Onze missie is om zo ‘s werelds eerste volledige duurzame oil major te worden.”

Boot studeerde aan de TU in Eindhoven als werktuigbouwkundige. Het voordeel van deze studie is dat je ingewikkelde processen op een eenvoudige manier leert uitleggen, zegt hij. Lachend: “Wij werden daarom ook wel de fietsenmakers van de uni genoemd.”

De olie-industrie is al 150 jaar oud. Je zou Vertoro dus wel een onconventionele speler in deze traditionele branche kunnen noemen. Het bedrijf ontstond tijdens een onderzoeksperiode op de TU Eindhoven, toen Boot projectleider was van een werkgroep rond bio-residuen. Vertoro was daar een spin-off van. In deze katalyse vakgroep van prof. Emiel Hensen was medestudent Panos Kouris ook enthousiast geworden over de potentieel duurzame brandstof en samen besloten ze het idee verder te ontwikkelen. Samen met Kouris begon Boot daarom Vertoro.

Koffie en suikerstroop

Het was daarna zoeken naar het juiste proces. “In een verbrandingsmotor gaan typisch vloeibare brandstoffen”, legt Boot uit. “Maar alle bio-residuen zoals zaagsel en stro hebben een vaste substantie. Dan kun je je voorstellen dat het heel lastig is om die door een injectorleiding te duwen.”

Dat moest anders. Zo kwam Boot tot een soort halfproduct, dat hij vergelijkt met koffie. In plaats water, bonen en een temperatuur van 90 graden, werkt Vertoro met een alcohol, bio-residuen en 200 graden. In plaats van koffie en prut ontstaat daarbij lignine-olie en cellulose. Die cellulose kan vervolgens nogmaals door de koffiemachine, nu met water als oplosmiddel en een temperatuur van rond de 150 graden, met volledige omzetting tot suiker olie tot gevolg. Dit zijn de twee ruwe oliën die Vertoro produceert.

Scheepsmotoren

“Het is nog een halfproduct, maar in eerste instantie al wel heel aantrekkelijk voor de scheepvaart”, gaat Boot verder. “Lignine en suikermoleculen zijn relatief groot, maar dat verbrandt prima in de grote scheepsmotoren. De scheepvaart wordt ook gezien als een van de meest vervuilende industrieën, dus dit zou een goede uitkomst zijn.”

Vanuit de scheepvaartindustrie wordt er al positief gereageerd op Vertoro. Zo heeft in 2021 Maersk Growth, het investeringsvehikel van rederij A.P. Moller–Maersk, geïnvesteerd om het product verder uit te rollen. Boot verwacht dat de eerste stappen in de haven van Rotterdam worden gezet, maar uiteindelijk moet de innovatie internationaal doorgevoerd worden.

Een ambitie voor de toekomst is na de energiesector ook verder te kijken naar andere branches, zoals de farmaceutische industrie. Want de lignine-moleculen zijn ook als grondstof voor farmaproducten bruikbaar, bijvoorbeeld als antioxidant.

Meer moleculen

De ETCA in Amsterdam-Noord waar Vertoro een kantoor heeft, is een kweekvijver en hub voor bedrijven die elkaar kunnen versterken, geïnitieerd door Shell. Kirsten Gesink, Corporate Relations Advisor bij ETCA: “ETCA wil verschillende partijen bij elkaar brengen, met als groter doel om de energietransitie, de grote uitdaging waar iedereen voor staat, door middel van samenwerkingen te versnellen en zo grotere stappen te maken.”

Op de in 2021 geopende campus werken startups als Vertoro, maar ook scaleups, academici en bedrijven aan innovaties in de energietransitie. Concerns als Alliander en Accenture zijn al member.

Boot ziet graag dat er meer bedrijven komen die net als Vertoro in moleculen gaan zitten. “Hier op de ETCA werken veel ondernemingen met softwareoplossingen. Dat is zeker belangrijk, maar ik hoop op meer startups in chemie.”