Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Leiderschap in onzekere tijden; definieer je visie met 6 existentiële vragen

In samenwerking met Young Captain Award - Om een goede leider te zijn in een wereld die continu verandert, is cruciaal te weten wie je bent, wat je belangrijk vindt en wat je doelen zijn. Wat geeft betekenis aan je leven en als leider? Waar moet je over nadenken en wellicht aanzet geven tot verandering?

Foto: Getty Images

Langetermijngevolgen van de oorlog in Oekraïne, een nieuwe pandemie. De impact van ontwikkelingen als klimaatverandering, versnelde digitalisering en krapte op de arbeidsmarkt.  Belangrijke vraagstukken voor leiders van de toekomst, maar het zijn niet de existentiële vragen die een visionair leider zichzelf moet stellen.

Gelukkig, want de toekomst is onvoorspelbaar. Auteur en leiderschapsexpert Michael Hyatt stelt belangrijke vragen om een visionair leider te worden. Hij analyseerde talloze organisaties die ondanks onverwachte tegenslagen succesvol waren. Hun overeenkomst? Ze hadden een visionaire leider. Iemand die mogelijkheden ziet in onzekere tijden en in staat is anderen te inspireren hem te volgen.

In het boek The Vision Driver Leader beschrijft Hyatt hoe je zo’n visionair wordt. Een visionaire leider kan volgens Hyatt de volgende vragen beantwoorden:

1. Ben jij een leider of een manager?

Organisaties hebben zowel leiders als managers nodig om succesvol te zijn. Wil jij een leider worden? Dan is het belangrijk om het verschil te kennen tussen de twee rollen. Het onderscheid heeft te maken met visie:

  • Een leider bepaalt de visie, een manager voert de visie uit;
  • Een leider gebruikt zijn visie om te inspireren en motiveren, managers houden iedereen op het juiste pad;
  • Een leider kijkt jaren vooruit, een manager focust op de korte termijn.

2. Waarom is deze visie belangrijk?

Als jij niet overtuigd bent van het belang van visie, wordt het lastig om jezelf en anderen te overtuigen van jouw persoonlijke blik op de toekomst. Hyatt leerde het in de praktijk, toen zijn eerste bedrijf naar eigen zeggen ten onder ging door gebrek aan visionair leiderschap. Hyatt: ‘Je hebt een grootse en meeslepende visie nodig om jezelf en anderen te motiveren. Wie denkt in beperkingen, heeft namelijk moeite om mogelijkheden te zien en kansen te grijpen in veranderende omstandigheden.’

De coronacrisis was voor veel bedrijven de aanleiding voor een moment van ‘existentiële introspectie’ op basis van hun kernwaarden. Een succesverhaal is Dyson, bekend van de stofzuigers en handdrogers. De kernwaarde van de fabrikant is ‘als eerste de problemen oplossen die anderen negeren met behulp van onze technologie en vindingrijkheid’. Logisch dus dat ondernemer en uitvinder James Dyson tijdens de crisis binnen tien dagen een hypermodern beademingsapparaat ontwikkelde.

Om succesvol te zijn in een veranderende wereld is het cruciaal om jouw kernwaarden en visie te bepalen. Als je weet wat echt belangrijk is, kun je inspelen op voortdurende verandering. Je ziet sneller kansen om jouw doel te halen op basis van nieuwe inzichten. De volgende punten helpen je met het bouwen aan deze visie.

3. Wat wil jij precies?

Visie begint met kernwaarden. Wie ben jij als leider? Wat geeft betekenis aan jouw leven en je werk? Vervolgens bepaal je wat jij wilt bereiken. Bepaal je doelen in een ‘visiescript’. In dat document kijk je vooruit naar jouw toekomst als leider: wat wil jij bijvoorbeeld in 2030-2035 voor elkaar krijgen? Bepaal je visie op de toekomst van jouw team, producten, sales & marketing en je impact op de wereld.

Als het gaat om impact maken, stel jezelf dan bijvoorbeeld deze vragen:

    • Wat wil jij voor elkaar krijgen?
    • Hoe meet je dat? Van welk resultaat word jij enthousiast?
    • Welke rol speel jij als leider?
    • Wat betekent dit voor de gemeenschap?
    • Hoe denken jouw concurrenten en partners over jou?

4. Ben je duidelijk, inspirerend en praktisch?

Maak je ideeën zo concreet mogelijk. Je bereikt weinig met jouw leiderschapsvisie als anderen er niet warm van worden, legt CEO Brendan Keegan uit in het Amerikaanse magazine Newsweek. Hij leidt het internationale bedrijf Merchants Fleet en werd in 2019 benoemd tot ‘s werelds Most Innovative CEO.

‘Eenvoud, saamhorigheid en storytelling zijn belangrijk om je visie over te brengen’, zegt Keegan. ‘Maak je visie eenvoudig, zodat iedereen het snapt. Laat daarna zien hoe iedere rol in de organisatie te maken heeft met de visie. Als jij dit niet ziet als leider, ziet je team het ook niet. Maak er tot slot een verhaal van en breng je visie tot leven met voorbeelden en analogieën.’

Vertel het verhaal vaak. Vijf keer lijkt misschien al veel, maar volgens de auteurs van The CEO Next Door zou je een visie minstens acht keer moeten communiceren. Dan pas beginnen mensen het te begrijpen en (als het goed is) erin te geloven.

5. Hoe ga je om met weerstand?

Wees voorbereid op weerstand. Vaak komt die van buiten (concurrenten, partners, veranderingen in de economie), soms ook van teamleden of van jezelf. Het vergt overtuiging, volharding en integriteit om over obstakels heen te komen. Wil jij in de toekomst leidinggeven en moet je omgaan met weerstand? Volg dan bijvoorbeeld eens een workshop ‘change management’.

6. Is het te laat?

Volgens Hyatt is het nooit te laat om een visie te bepalen, zelfs niet in een organisatie die nooit een visionaire leider heeft gehad en ook niet als blijkt dat een visie ‘niet meer werkt’. Het kan wel tijd zijn om een nieuwe visie te bepalen op basis van jouw eigen kernwaarden en die van de organisatie.

Een beroemd voorbeeld is Lego. In 2003 stond het bedrijf aan de rand van de afgrond. Om Lego te redden, benoemden de eigenaren de jonge Jørgen Vig Knudstorp tot CEO. Hij had weinig ervaring in de speelgoedbranche, maar wel een visie. Hij staakte of verkocht alle activiteiten en bedrijfsmiddelen die ‘niet direct in verband stonden met de core business van Lego’, zoals de pretparken en de gamestudio. Knudstorp stelde zichzelf en zijn management daarna de vraag: waarom bestaat het bedrijf Lego eigenlijk? In dit artikel lees je hoe het bedrijf op basis van die nieuwe visie opnieuw succesvol werd.

Impact maken

Dus: aan de slag! Definieer je visie met behulp van de bovenstaande vragen. Zodat jij goed weet wie je bent en wat betekenis geeft aan je leven. Zodat jij als leider de aanzet kan geven tot verandering en impact kan maken.