René Brouwers, directeur van Great Place to Work Nederland, zet de HR-trends van 2019 op een rij. ‘De belangrijkste? Hoe blijven we in deze snelle wereld in verbinding met onze mensen?’
Hoe belangrijk is de huidige schaarste aan talent voor ondernemingen?
‘We komen uit een prachtige periode van economische groei, die nu lijkt te kantelen. De schaarste aan talent is op dit moment een belangrijke uitdaging voor de HR-functie. Dat hoor ik overal om me heen: we kunnen groeien, de marktvraag is groot, maar ik zoek de mensen om de groei te realiseren. Die vraag naar talent wordt alleen maar groter. Vooral in technologische profielen, in zorgfuncties en in het onderwijs.’
Welke gevolgen heeft de schaarste voor de manier waarop bedrijven met human resources omgaan?
‘HRM-aangelegenheden staan tegenwoordig hoog op de agenda bij bedrijven. Het gevolg is dat HR-verantwoordelijken een steeds strategischer positie innemen en een grotere beslissingsbevoegdheid in ondernemingen verwerven. Dat heeft ermee te maken dat de historische organisatiestructuur van veel bedrijven op losse schroeven staat. Het hiërarchische model, met een baas, daaronder een team van managers en teamleiders met een duidelijke beslissingsketen wordt vaker vervangen door nieuwe manieren van werken, waarin de participatie van medewerkers centraal staat. Daardoor ontstaat meer verbinding tussen de beslissers en de andere werknemers. Die transitie met succes realiseren een sleutelkwestie voor veel ondernemingen. In dat transformatieproces komt de rol van de HR-directeur prominent naar voren. Dat is echt een stille revolutie die niet alleen in creatieve hippe bedrijfjes vorm krijgt. Ook op productielocaties en in fabrieken merk ik dat er meer zelfsturing wordt toegepast en meer de verbinding tussen top en werkvloer wordt opgezocht.’
Meer engagement dus?
‘Ja, dat is goed te merken in medewerkersonderzoeken. We zien steeds meer dat een medewerkerstevredenheidsonderzoek één keer in de twee jaar met een late opvolging in veel gevallen niet meer voldoet. Dat is veel te traag voor nu – tegenwoordig wil iedereen tussentijds meten. Als de snelheid van de organisatie het toelaat, is elke vrijdag een nieuw meetmoment. Op vrijdag, want dan kun je op maandag al bijsturen. Die 2.0-versie van engagement is normaal geworden. En neem je die trend een stapje verder, dan zijn de contouren van de 3.0-versie al zichtbaar: op basis van wat de organisatie van zijn medewerkers weet, zijn toekomstige ontwikkelingen te voorspellen.’
Dat vraagt om gedigitaliseerde HRM. Hoeveel impact heeft die trend?
‘De digitale transformatie schudt de HRM-wereld op. De HRM-expertise verandert sterk door de mogelijkheden van tools die gebruik maken van HR-analytics en HR-tech. De grote trend is dat HRM’ers zichzelf transformeren van administratief dienstverleners tot business-partner in mensenzaken. Data-analytics maakt van HR-directeuren strategische verandermanagers van hun organisatie. Niet vreemd, de snellere concurrentiebewegingen in elke markt maken dat medewerkers sneller moeten beslissen en handelen – en zeker HRM-professionals. Blijkens ons rapport vindt die transitie al volop plaats in het bedrijfsleven. Maar ook de non-profitsector volgt de trend op de voet.’
U pleit ervoor meer verbinding te maken met elkaar. Hoe werkt dat?
‘De context van nu is nieuw, maar in de 35 jaar dat Great Place to Work bestaat, is de essentie onveranderd gebleven: succesvolle ondernemingen kenmerken zich door mensen die met elkaar in verbinding staan. Voor werkgevers is het de kunst in de relatie met je mensen aan de juiste knoppen te draaien, zodat mensen in de juiste richting bewegen binnen je bedrijf. Hoe werkgevers dat doen? Door hun mensen te verzorgen. Door ze zichzelf te laten ontwikkelen. In al die processen neem je als werkgever het initiatief. Voor mij wordt dat dé uitdaging van 2019: hoe blijven we in deze snelle wereld in verbinding met onze mensen? Want ondernemingen die dat realiseren, kunnen alle uitdagingen en veranderingen zonder meer aan.’
Waarom is dat voor werkgevers een grote uitdaging?
‘Hoe meer we digitaliseren, des te meer komt de menselijke verbinding onder druk te staan. We zijn wel altijd connected, maar niet altijd meer betekenisvol in verbinding. We regelen alles digitaal, maar voor persoonlijke gesprekken is minder tijd. Daar mijn weg in vinden is voor mij een persoonlijke uitdaging. In de waan van de dag neem ik sommige mensen al gauw te weinig mee in de ontwikkeling van onze organisatie. Want als leider ben ik vaak al drie stappen voor de groep uit. En ik weet: mensen vinden het prettig om die drie stappen zelf ook te maken. Als ik dus op zeker moment mijn oplossing presenteer, dan heb ik geen verbinding met mijn team. Dus het betrekken van je mensen, onderweg naar nieuwe beslissingen, dat is in deze tijd van snelle verandering dé uitdaging.’
Welke tips heeft u daarbij voor werkgevers?
‘Voor leiders: geef je mensen de ruimte, laat ze ervaring opdoen, stimuleer je mensen om zelf ondernemend mee te werken aan ontwikkeling van de organisatie. En steek energie in de uitdagingen van de balans tussen werk en leven. Want werk en leven integreren meer en meer. Het vanzelfsprekende van altijd bereikbaar zijn, maakt mensen voortdurend alert. Dat dat niet gezond is, is terug te zien in het groeiende aantal jongeren met burn-outklachten. De tegenbeweging is al gaande – een klant van ons stimuleert jonge mensen zichzelf niet te verliezen in een wereld met alleen maar prikkels. Bij dat bedrijf gaan om 17 uur de digitale connecties uit. Dan hoef je dus niet meer bereikbaar te zijn. Ik verwacht dat de roep om meer rust en stilte bij bedrijven sterker zal klinken.’
