De meerdere golven van het coronavirus maakt duidelijk dat we blijkbaar de ernst van de coronacrisis niet voldoende hebben begrepen. Hoe kan dat?
Een deel van de verklaring is het gebrek aan consistentie in ‘het verhaal over het coronavirus’. Wel of geen mondkapjes dragen, verwarring over het testbeleid en een gebrek aan overheidscommunicatie: allemaal factoren die ertoe leidden dat lang niet iedereen zich aan de regels hield (houd 1,5 meter afstand, was je handen, werk zoveel mogelijk thuis).
Met andere woorden: het ontbrak aan een duidelijk verhaal.
Data storytelling
Sinds 2019 publiceert MIT Sloan School of Management op Instagram wekelijks de serie Working Definitions. Met die definities worden interessante nieuwe ideeën uitgelicht, die de managementpraktijk vooruit helpen en een betere, slimmere wereld helpen bouwen.
In 2019 waren het vooral ideeën op het gebied van innovatie, in 2020 bleken vooral ideeën op het gebied van besluitvaardigheid en leiderschap aan te slaan. De meest gewaardeerde werkdefinitie in 2020 bleek ‘data storytelling’ te zijn. Anders gezegd: de interpretatie van data in een verhalende vorm, waardoor leidinggevenden inzicht verkrijgen en daarop gebaseerde acties kunnen ondernemen.
Data storytelling is de interpretatie van data in een verhalende vorm, waardoor je inzicht verschaft en makkelijker acties kunt ondernemen.
Voorbeelden van data storytelling
Een beproefde methode om data beter te begrijpen is het gebruik van illustraties. Hiermee is in één oogopslag de kern van een verhaal duidelijk. Zo helpen kaarten en grafieken ons om de door de pandemie veroorzaakte chaos en trauma’s beter te verwerken.
In Nederland gebruiken veel media simpele kolomdiagrammen om het verloop van COVID-19 te illustreren. Diagrammen spreken echter weinig tot de verbeelding en worden na verloop van tijd eentonig.
In het buitenland daarentegen worden vaak interactieve datavisualisaties toegepast die veel meer de aandacht trekken en daardoor een grotere indruk maken. Een goed voorbeeld is het chronologische overzicht dat de Britse Financial Times publiceerde van de coronacrisis. De in het overzicht gebruikte kaarten en grafieken geven overduidelijk de enorme omvang en impact van de crisis weer.
Een ander goed voorbeeld van het gebruik van illustraties is een artikel van persbureau Reuters over de verschillende coronavaccins en hun werking. En de Engelstalige editie van het Spaanse El País gebruikte illustraties om te laten zien hoe het coronavirus zich verspreidt in een afgesloten ruimte.
Openbare databronnen voor je eigen dataverhaal
Nu zal je misschien zeggen: ‘Ja, dat is mooi, maar hoe krijg ik het voor elkaar om een sterk dataverhaal over mijn eigen organisatie te vertellen?’ Om te beginnen kan je natuurlijk altijd online je licht opsteken bij experts.
Daarnaast heb je voor een goed verhaal uiteraard data nodig. Gelukkig heb je daarvoor de beschikking over diverse actuele, openbare bronnen. Je zou bijvoorbeeld kunnen beginnen met de data van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) over de economische gevolgen van corona. De cijfers die betrekking hebben op de sector waarin jouw organisatie of bedrijf werkzaam is, kun je vervolgens vergelijken met je eigen (jaar)cijfers.
Je kunt ook gebruikmaken van de lijst met tientallen (inter)nationale databronnen die het RIVM heeft gepubliceerd. En kijk ook eens naar de mobiliteitsrapporten die Google publiceert, waar je per provincie kunt zien hoe de bewegingspatronen veranderen. Een nuttige tool nu er angst heerst over de verspreiding van de veel besmettelijkere nieuwe varianten van het virus.
En voor cijfers over de economische situatie in andere EU-landen kan je gebruikmaken van het European Statistical Recovery Dashboard.
Tips en tricks voor je eigen organisatie
Met bovenstaande openbare databronnen en je eigen bedrijfsdata moet het mogelijk zijn om een aansprekende datacultuur te vestigen. Nog een paar laatste tips:
- Zorg ervoor dat je één of meer mensen binnen je organisatie hebt met verstand van datavisualisaties. Of laat geïnteresseerde werknemers een cursus volgen.
- Om personeel beter doordrongen te laten raken van de ernst van de situatie, zou je een gastspreker uit de medische wereld kunnen uitnodigen. Bijvoorbeeld iemand die het belang van data duidelijk maakt voor de gezondheidszorg. Zo maakt het Dutch Institute for Clinical Auditing gebruik van dataverificatie.
- Je hoeft het wiel niet helemaal opnieuw zelf uit te vinden. Bij Tableau vind je praktische templates die je kunt aanpassen voor je eigen organisatie.
- Volg de webinars die gratis beschikbaar zijn, zoals die over het stabiliseren van je bedrijfsvoering.
- Ontwikkel een solide datastrategie waar je organisatie ook na de coronacrisis baat bij heeft.
