Wat van leiders wordt gevraagd verandert snel. De organisaties waar ze leiding aan geven moeten zich aan snel veranderende maatschappelijke eisen en marktontwikkelingen aanpassen. Een voorbeeld van de uitdagingen waar leiders mee te maken krijgen, is te zien in sommige grote bedrijven, waar de strategie ter discussie wordt gesteld.
Medewerkers willen niet meer werken voor een bedrijf dat vervuilt of zich op een andere manier onverantwoordelijk gedraagt, en ze verenigen zich om hun stem te laten horen. Je ziet nu dat leiders zich niet alleen tegenover hun aandeelhouders en de buitenwereld moeten verantwoorden, maar ook tegenover hun eigen mensen. Ze hebben weinig keuze, want met de toenemende krapte op de arbeidsmarkt hebben ze die mensen hard nodig.
Sustainability leadership
Het leiderschap dat hierbij hoort wordt sustainability leadership genoemd. Bij sustainability leadership gaat het niet alleen om duurzaam gedrag van het management op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het gaat er ook om dat je een toekomstvaste organisatie opbouwt, een organisatie die in staat is om op de snel veranderende omgeving in te spelen.
Duurzaamheid houdt onder meer in dat de organisatie de belangen van alle stakeholders mee kan wegen. Daarbij moet voor de managers en bestuurders in plaats van een focus op kortetermijnresultaten het innerlijk kompas leidend zijn.
Drijfveren
Sustainability leadership is méér dan een nieuwe methode of een nieuw managementmodel. De vraag die voorop staat is vanuit welke drijfveren jij als leider werkt. Veel leiders zijn gewend om te voldoen aan de wensen van hun omgeving, bijvoorbeeld het verlangen van aandeelhouders naar een zo hoog mogelijk rendement.
Maar aan de ene partij tegemoet komen, gaat vaak ten koste van andere partijen. Zo veel mogelijk winst maken kan ten koste van de medewerkers en het milieu gaan. Als je probeert alle belangen af te wegen, merk je dat je voor lastige, zo niet onmogelijke keuzes komt te staan. Om het juiste pad te vinden moet je van jezelf uitgaan: wat zijn jouw drijfveren en wat wil jij aan de wereld toevoegen? In plaats van reactief leiderschap staat je eigen visie voorop.
Gratis whitepaper ‘Toekomstbestendig organiseren’
Vrees je de disruptie? Niet nodig. Dit whitepaper biedt je de tools om jouw organisatie in deze dynamische tijd relevant te houden.
lees verder
Vier zeilen
Je kunt de ontwikkelprocessen van sustainability leadership beschrijven met de metafoor van de zeilvaart. Net als in de zeilvaart moet je als leider vier zeilen bijzetten om vooruit te komen. Het eerste zeil staat voor je eigen waarden en drijfveren. Kennis over je waarden en drijfveren is nodig om jezelf en je organisatie richting te geven. Om duurzame relaties met mensen binnen en buiten de organisatie aan te kunnen gaan, moeten die relaties op authentiek gedrag gebaseerd zijn.
De volgende stap of het tweede zeil dat je moet bijzetten, is het combineren van je waarden met de uitdagingen in je omgeving. Daaruit komt de visie en missie die jouw leiderschap richting geeft.
Tegengeluid
Het derde zeil staat voor het opbouwen van duurzame relaties met collega’s en partners. Hoe je je intenties en missie op anderen overbrengt, is cruciaal voor op persoonlijke relaties gebaseerd leiderschap. Een duurzame relatie opbouwen houdt in dat je zo open mogelijk bent en niet voor tegengeluid wegloopt.
In het vierde zeil komt het voorgaande samen: doen waar je voor staat. Dat wil zeggen consequent en daadkrachtig handelen, maar zodanig dat jouw acties in overeenstemming zijn met je waarden en missie.
Vier windrichtingen
Met het bijzetten van de zeilen krijg je te maken met wind uit verschillende windrichtingen. De noordenwind is de context, de omgevingsdruk die het je vaak lastig maakt om dichtbij je waarden te blijven. De dagelijkse hectiek van deadlines en targets staat het aangaan van empathische verbindingen in de weg.
Reflectie, of wind uit het zuiden, is nodig om deze druk te verlichten. Reflectie maakt dat je in staat bent het grotere geheel te overzien. Ook de wind uit het westen, inspiratie, heb je nodig om de omgevingsdruk te verlichten. Om de mensen om je heen te kunnen inspireren moet je in de eerste plaats zelf geïnspireerd blijven.
Verbinding
Ook verbinding maken, de wind uit het oosten, is een belangrijke succesvoorwaarde voor sustainability leadership. Met geven en nemen bouw je met anderen binnen en buiten de organisatie duurzame relaties op. Als je openstaat voor je collega’s en zakenpartners blijf je op de hoogte van wat zich in de omgeving van je organisatie afspeelt, waarmee je in staat bent om daar adequaat op in te spelen.
Duurzame relaties bouw je alleen op vanuit authentiek leiderschap. Om je organisatie te verbeteren moet je daarom allereerst jezelf goed kennen.
Over de auteur
Oscar G. David is adjunct professor bij TIAS School for Business and Society. Hij is organisatiepsycholoog, executive coach, bestuursadviseur en spreker op het gebied van leiderschap en verandering. David is auteur en co-auteur van verschillende boeken waaronder Macht! en Het enneagram in organisaties.
Dit artikel wordt u aangeboden door
TIAS School for Business and Society
Top-ranked business school voor leiders, professionals en managers, die het beste uit zichzelf willen halen en impact willen creëren voor hun organisatie en haar omgeving.
Meer info
