Investeren in impact
Van lokaal gepelde Tanzaniaanse cashewnoten tot off-grid zonnepaneelsystemen. Waar dan ook op de wereld, Invest International is op zoek naar ondernemers die duurzame impact willen maken in het buitenland. ‘Onder impact verstaan we eigenlijk dat ondernemers zich twee concrete doelen stellen’, vertelt Koen Hamers, namens Invest International verantwoordelijk voor het opzetten van internationale financieringsproposities voor Nederlandse starters en mkb.
‘Het moet allereerst duurzame werkgelegenheid creëren in het buitenland en vaak ook in Nederland, terwijl er concreet rekening wordt gehouden met de footprint van de activiteit’, stelt Hamers. ‘Plus: het moet een positieve impact hebben op onder meer klimaat en andere sustainable development goals van de VN. Het rendement staat dus niet voorop.’
Risico’s pakken
Invest International is een joint venture van de Nederlandse Staat (51 procent) en Ontwikkelingsbank FMO (49 procent), die startups, scaleups, mkb, maar ook grotere corporates financiert.
‘Wij financieren wanneer de markt dat niet kan’, zegt Hamers. ‘Alle drie de grote Nederlandse banken hebben zich grotendeels teruggetrokken uit het buitenland. Als je nú als mkb’er naar het buitenland wil, kan je lastig financiering krijgen, al helemaal niet in opkomende markten zoals in Afrika. Onze kracht ligt erin dat de klant gewoon klant van een bank blijft, terwijl wij additioneel meefinancieren.’
Johnny Cashew
Zo verstrekte Invest International startup-financiering aan Johnny Cashew, bekend van de zakjes cashewnoten. ‘Ongeveer 95 procent van alle cashewnoten die in Afrika groeien wordt gepeld in Azië, voordat ze in de schappen van Europese supermarkten terug te vinden zijn’, vertelt Hamers. ‘Een omreis van zo’n 12.000 vervuilende kilometers. Wil je daar als startende ondernemer iets aan doen, dan hoef je voor kleine bedragen en een project in het buitenland niet bij een bank aan te kloppen.’
Zo kwam Johnny Cashew uit bij het Dutch Good Growth Fund (DGGF), een fonds dat Invest International namens het ministerie van Buitenlandse Zaken beheert. ‘Deze ondernemers zijn zeer gedreven door duurzaamheid en traceerbaarheid’, zegt Hamers. ‘Met een leefbaar loon voor de lokale boeren en verwerkers en een eerlijke prijs voor een eerlijk product. Dat zijn voor ons heel mooie projecten die de markt te risicovol vindt, vanwege de kleine omvang en startende karakter.’
Dubbele risico’s
Die risico’s beperken zich niet alleen tot de som die Invest International overmaakt, ten behoeve van een eerste financiering. Ook de locaties brengen de nodige potentiële conflicten met zich mee. ‘Alles wat we doen gebeurt op basis van een meetbare impact op milieu (Environment), mens en maatschappij (Social) én behoorlijk bestuur (Governance). Door de projecten die wij financieren kom je in aanraking met landen waar de procedures soms net wat anders lopen.’
Zo kwam één bedrijf recent in conflict met een lokale overheid, die beweerde dat de grond waarop werd geproduceerd oneigenlijk was verkregen. ‘Dan is het heel lastig om te pinpointen wat er precies aan de hand is’, zegt Hamers. ‘Dat blijft een risico in landen waar de scheiding tussen rechtspraak, overheid en bedrijfsleven niet altijd even duidelijk is. Je moet dus altijd heel secuur blijven kijken naar landeigendom, landgebruik en landrechten.’
Meer ‘nee’ dan ‘ja’
Toch kan niet iedere Nederlandse ondernemer die een specialistische, biologische quinoa-kwekerij wil beginnen in Madagaskar zomaar aankloppen. Hamers wijst dan ook de nodige bedrijfsplannen af. ‘We zeggen nog steeds vaker ‘nee’ dan ‘ja’. Business blijft business. We baseren onze financieringen áltijd op een realistisch businessplan en team, dat gebruikmaakt van een juiste niche. Het bedrijfsplan en de ondernemer blijven de basis.’
Impact Impalas
Het draait Hamers dan ook niet om het financieren van unicorns met een enorm potentieel rendement. ‘Wij zijn op zoek naar impactvolle businessplannen die schaalbaar zijn. Zo investeerden we recent in een bedrijf dat off-grid zonne-energie wil leveren met panelen in Nigeria. Om zo lokale ondernemingen te creëren, terwijl je het stroomgebrek in Afrika ook aanpakt. De ondernemers zorgen plaatselijk voor energie, die ze vervolgens kunnen doorverkopen aan bewoners, bedrijven, dorpen of steden.’
Schaalbaarheid is dan wel een pre. ‘Als het concept eenmaal werkt, kun je het idee van zonne-energie as a service over heel Afrika verspreiden. Je kunt op die manier hele dorpen voorzien van werk én van stroom. Wij willen geen unicorns creëren, wij zoeken eigenlijk de unicorn van de impact met Nederlandse oplossingen. Dit kan starten met kleine, schaalbare impact. Wij noemen het intern ook wel de Impact Impalas.’
‘Deze ondernemers zijn impactgedreven, staan stevig met hun voeten op de grond, zijn wendbaar en kunnen grote sprongen maken. Net als een startup die snel de businesscase moet kunnen aanpassen en een grotere impact creëert. Denk aan de ondernemingen die wij eerder succesvol hebben gefinancierd in hun vroege internationaliseringsstappen, zoals Tony’s Chocolonely en Fairphone. Zij worden nu meer door de markt gefinancierd.’
Niet slimmer dan de banken’
Wat betreft de langetermijnvisie, ziet Hamers vooral kansen voor samenwerking. Oók — en vooral — met de Nederlandse banken en andere financieringsinstellingen.
‘We willen een markt creëren die laat zien dat impactvolle bedrijfsmodellen financierbaar zijn, zonder dat we pretenderen dat we veel slimmer of wijzer zijn dan de bancaire sector. We willen juist met hen intensief samenwerken, om zo Nederlandse ondernemers die impact willen maken écht verder te helpen. In de praktijk zijn wij nu vaak nog zelf op zoek naar bedrijven en plannen. Het zou nóg mooier zijn als de markt naar ons toekomt.’
Over Invest International
Invest International ondersteunt Nederlandse bedrijven bij het internationaal financieren van innovatieve oplossingen die bijdragen aan het realiseren van de Sustainable Development Goals van de VN en aan het toekomstige verdienvermogen van BV Nederland. Vandaar de slogan ‘Dutch Solutions for Global Challenges’. De financiële focus ligt op vijf sectoren waar Nederland goed in is: Water & Infrastructuur, Energie, Gezondheidszorg, Duurzame Productie en Agrifood. In projecten probeert Invest International publiek en privaat samen te brengen. Meer weten? Kijk op investinternational.nl of e-mail [email protected].
Dit artikel wordt u aangeboden door
Invest International
Heb je groeiambities over de grens en ben je op zoek naar financiering voor internationaal ondernemen? Invest International ondersteunt bedrijven...
Meer info
