Zie het als een stolp die luchtdicht afsluit, de mix van coronasteun en coronamaatregelen waaronder het Nederlandse bedrijfsleven de afgelopen periode moest draaien. De huidige lockdown ontneemt met name de retail en horeca het laatste restje lucht. Maar ondernemers kijken liever vooruit: wat als de stolp straks er afgaat, als de vaccins het leven weer op gang brengen en ook de coronasteun aan zijn eind komt? Het kan nog spannend worden welke bedrijven dan snel zullen herstellen of misschien zelfs een nieuw groeipad inzetten.
Dat vooruitzicht heeft de economen van ABN Amro ook aan het denken gezet. Zij noemen het veerkracht, de flexibiliteit waarmee bedrijven in staat zijn hun operatie en businessmodellen aan te passen aan de coronatijd, zodat ze naar verwachting krachtig herstel vertonen zodra die nare periode achter ons ligt. In het rapport Veerkracht bedrijven bepaalt coronaherstel onderscheiden ze drie soorten bedrijven: bedrijven die niet meer terugveren, bedrijven die deels zullen terugveren en bedrijven die volledig terugveren.
Tot welke categorie een bedrijf hoort, is onder meer afhankelijk van de kostenstructuur: wie hoge vaste lasten heeft of afnemingsverplichtingen is aangegaan, redt het niet met alleen de NOW-inkomenssteun. ‘Wie lage vaste lasten heeft, maakt meer kans en kan het langer uitzitten. De vraag daarbij is of het verdienmodel nog robuust genoeg is om ook na de crisis te kunnen bestaan of dat eerder moet worden ingegrepen. Bedrijven die beschikken over een lage kostenbasis, financiële buffers en operationele flexibiliteit, zullen wendbaarder zijn en sneller op het niveau van voor de Covid-crisis kunnen komen.’
Zakelijke beslisser?
Geef je mening over je leveranciers in het MT500-onderzoek
Veerkracht en de beste bedrijven
De eigenschappen die een onderneming veerkracht geven, vallen deels samen met de criteria waarmee MT/Sprout zijn jaarlijkse lijst MT500 van beste bedrijven opstelt. In het onderzoek, dat as we speak wordt verricht en waaraan zakelijke beslissers kunnen deelnemen, worden de grootste bedrijven van Nederland immers gerankt op onder meer operational excellence, productleiderschap en klantgerichtheid. Samen met de aandacht voor werknemers en duurzaamheid (wacht na covid niet de klimaatcrisis?) bepaalt dat hun plek in de MT500. Van de toppers mag dus de veerkracht worden verwacht, die leidt tot het relatief sterkste herstel. We leggen de prognoses van ABN Amro naast de topscoorders uit de MT500.
Leisure
De sector leisure zal dit jaar nog niet helemaal zijn hersteld van de forse krimp in 2020. Zelfs met een verwachte stijging van 70 procent in 2021 blijft het volume er nog zeker 15 procent onder het niveau van 2019. Ook dit jaar blijven nog steeds beperkende overheidsmaatregelen gelden, die vooral bioscopen, groepsaccommodaties, eetcafés, musea, attractieparken en de reisbranche in hun activiteiten beperken. De horeca toonde veerkracht door thuisbezorging in te schakelen en kan waar mogelijk het personeelsbestand aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid, grote evenementen en parken zullen straks gerichter, gespreider en minder massaal bezoekers werven.
Beste bedrijven uit de MT500:
| Horeca, entertainment en leisure | |
|---|---|
| 1 | De Efteling |
| 2 | Holland Casino |
| 3 | McDonald’s |
| 4 | Starbucks |
| 5 | Pathé Bioscopen |
Retail
De retail is in 2020 hard geraakt, maar de pijn is daarbij zeer ongelijk verdeeld: verkopen van auto’s, kleding en schoenen gingen fors omlaag, terwijl supermarkten, elektronica en bouwmarkten juist op extra afzet konden rekenen. Het wel en wee van de retailsector is dit en volgend jaar sterk afhankelijk van het vertrouwen van de consument en daarmee de bereidheid tot het doen van uitgaven. Dit jaar zal de consument de hand meer op de knip houden vanwege werkloosheid en beperkte loonstijgingen, stelt ABN Amro. Dat beperkt het herstel van de meest door corona gehavende retailbranches. De krimp, die in 2020 nog gemiddeld uitkwam 8 procent, zal worden gevolgd door een kleine plus van 5 procent dit jaar en 2 procent in 2022. Retailondernemers die de coronacrisis hebben aangegrepen om hun onlinekanaal te verbeteren kunnen daarbij op een sterker herstel rekenen, en ook nieuwigheden als ‘winkelen op afspraak’ kunnen de veerkracht vergroten, aldus het rapport.
Beste bedrijven uit de MT500:
| Retail: duurzame goederen | |
|---|---|
| 1 | Coolblue |
| 2 | Bol.com |
| 3 | Ikea |
| 4 | C&A Nederland |
| 5 | Hunkemöller |
Zakelijke beslisser?
Geef je mening over je leveranciers in het MT500-onderzoek
Industrie
De Nederlandse industrie heeft in 2020 veel veerkracht getoond, deels door in te spelen op coronavraag, van mondkapjes tot desinfecterende zeep en van ventilatoren tot kuchschermen. Al sinds afgelopen zomer is de industrie geleidelijk aan het herstellen, dankzij een sentiment dat mede door de vaccinatieberichten met de maand beter lijkt te worden. In de loop van dit jaar laten de meeste industriële branches naar verwachting van ABN Amro een krachtig herstel zien. Toch is de schade pas in 2022 goedgemaakt, doordat een traag herstel van bedrijfsinvesteringen die pas echt op gang komen nadat de wereldeconomie weer vaart maakt. Al met al staat de industrie dit jaar als geheel een groei van 3,5 procent te wachten in 2021, en 4 procent in 2022.
Beste bedrijven uit de MT500:
| Machine- en werktuigbouw | |
|---|---|
| 1 | ASML |
| 2 | VDL Groep |
| 3 | Aalberts |
| 4 | Vanderlande |
| 5 | Stork |
Bouw
Gaat alles groeien in de loop van 2021? Nee, de bouw is nog niet klaar om terug te veren, mede vanwege zijn laat-cyclische karakter. De branches bovenin de bedrijfskolom zullen als eerste herstellen, stelt ABN Amro, zoals de architecten, ingenieurs en de producenten van hout- en bouwmaterialen. Woningbouw, utiliteitsbouw en grond-weg- en waterbouw komen pas in 2022 weer omhoog, mits de stikstofproblematiek voldoende is opgelost. De krimp van 3,5 procent houdt goeddeels aan, met een min van 3 procent in 2021 en pas in 2022 een herstel met 4 procent. Dat is wil flink boven de langtermijngroei van 1,3 procent. De veerkracht van de sector zal de komende jaren groter worden door nieuwe (prefab) bouwtechnieken die het verdienmodel van bouwbedrijven doet veranderen.
Beste bedrijven uit de MT500:
| De beste aannemers en installatiebedrijven | |
|---|---|
| 1 | Koninklijke BAM Groep |
| 2 | Ballast Nedam |
| 3 | VolkerWessels |
| 4 | Heijmans |
| 5 | Dura Vermeer |
In het onderzoek MT500 wordt zakelijke beslissers gevraagd de grote bedrijven waarmee ze zakendoen te beoordelen op klantgerichtheid, productleiderschap en excellente uitvoering. Ook goed werkgeverschap en oog voor duurzaamheid maken deel uit van de ranking. De lijst met 500 bedrijven die uit dit onderzoek rolt, de MT500, beslaat alle branches, van advocatuur tot schoonmaak en van retail tot metaalindustrie. Het onderzoek wordt de komende weken uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam onder meer dan 5.000 zakelijke beslissers.
Meer lezen over bedrijven met de beste reputatie?
Bekijk hier de MT500 van 2020
Photo: Nick Bolton via Unsplash
