Dromen van de toekomst mag. Maar pas op met al te positieve ideeën. Fantasieën kunnen het realiseren van die gewenste toekomst namelijk verhinderen.
Iedereen fantaseert wel eens over de toekomst en vooral over hoe positief die voor hem of haar zal uitpakken. Dat is plezierig en kan ook best nuttig zijn, maar uiteindelijk heb je altijd wel motivatie nodig om daadwerkelijk te realiseren wat je voor je ziet. En juist in die motivatie zit hem de crux. Je alleen maar een beeld vormen van de positieve toekomst, zonder daarvoor gemotiveerd te zijn, kan die toekomst zelfs verder weg brengen dan ooit.
Positieve verwachtingen
De zogenoemde 'visualisatiewaarheid' werd onderzocht door Oettingern en Mayer van de Universiteit van New York. Zij onderzochten mensen die zich bezighielden met reële vraagstukken, zoals een nieuwe baan krijgen, een partner vinden, voor een examen slagen of succesvol een operatie ondergaan. In 4 studies inventariseerden de onderzoekers hoe deze mensen dachten over de toekomstige situaties. Ze registreerden in hoeverre deze mensen fantaseerden over een positieve uitkomst en in hoeverre zij een positief resultaat verwachtten. Het verschil tussen het meten van de fantasie en het meten van de verwachting lijkt minimaal, maar dat is schijn. Verwachtingen zijn namelijk gebaseerd op vroegere ervaringen, terwijl een fantasie louter gebaseerd is op hoop en wens.
Fantasieën leveren problemen
We denken vaak dat mensen met negatieve fantasieën eerder mislukkingen zullen meemaken en mensen met positieve fantasieën succes krijgen. Dat blijkt in de werkelijkheid echter anders uit te pakkenDe onderzoekers stelden vast dat mensen die meer fantaseerden over een positieve afloop het uiteindelijk zelfs sléchter deden dan mensen met negatievere fantasieën. Zo bleken pas afgestudeerden met positieve fantasieën over het krijgen van een baan, uiteindelijk minder te hebben gesolliciteerd, minder banen aangeboden te hebben gekregen en als ze al een baan hadden, bleek die veelal ook nog eens lager gesalarieerd te zijn.
Positieve verwachtingen zijn risicovol
Hoe dat komt? Positieve fantasieën zorgen voor positieve gevoelens. Eigenlijk ervaren we daardoor op voorhand het succes al. Zelfs onze hersenen scheiden al stofjes af die we ervaren als beloning. Dat maakt dat we tegelijkertijd minder gemotiveerd zijn en onvoldoende opgewassen zijn tegen tegenvallers die we op weg naar het resultaat tegenkomen. Zo vormen positieve toekomstbeelden eerder een risico dan dat ze een bijdrage leveren aan realisatie van het succes.
Visualiseren nooit profijtelijk?
Toegegeven: de stelling dat het positief visualiseren van de toekomst louter negatieve gevolgen heeft, is veel te absoluut. Het is zeker mogelijk de motivatie te versterken met hulp van toekomstbeelden, maar de manier waarop dit gebeurt is daarbij essentieel. De toekomst succesvol concipiëren stelt bijzondere eisen aan de wijze waarop we over de toekomst fantaseren. Daarover volgende week meer.
Meer van Cees Schenk?
-
Waarom de werk-privé balans een onzinnig concept is
-
Het snelle recept tegen cynische werknemers
-
Alles van Cees
