De valse start van Rutte II onthult een groot probleem. Mark heeft de fundamentals van het leiderschap niet onder controle.
Ik vrees het ontbrekende leiderschap van Rutte. Hij staat niet op maar duikt en gedraagt zich als een laffe antileider.
Terwijl zijn partij kraakte en de verse coalitie opeens een stuk minder stabiel oogt, maakte Rutte een fout. Een fout als leider. Hij leidde niet, maar was afwezig. Ik heb me afgevraagd hoe het kan dat een ervaren bestuurder en manager als hij, opeens zulke missers stapelt. Waarom gaf Rutte alle regie uit handen? Waarom was hij er niet om het regeerakkoord, inclusief die gehate inkomensafhankelijke zorgpremie te verdedigen? Waarom liet hij niet zien dat hij tijdens die formatie het leiderschap op zich had genomen? Dat hij een akkoord had gesloten dat hij kan en wil dragen? Dat zijn visie weerspiegelt. Waar was Rutte, waar was de leider? Rutte schitterde door afwezigheid.
Partijleider
Ik denk dat ik het begrijp. Rutte handelde als partijleider. Niet als premier, niet als leider van het land. En als leider van de VVD was het best prettig even afwezig te zijn en de stofwolken te laten stuiven. Even te duiken terwijl alle mastodonten hun plasje plegen. Even af te wachten, het kruit droog te houden totdat je weet wat er overblijft. Rutte beperkte zich tot het zeggen dat het toch echt de wens van ‘die rooien’ was en dat ze nou eenmaal hadden besloten uit te ruilen.
Als Rutte Samson was geweest, was die afwezige reactieve opstelling te billijken. Samson is slechts partijleider. Samson koos bewust om maar een klein deel van het volk te vertegenwoordigen. Hij is slechts de baas van zijn eigen –relatief homogene- clubje. Hij kan uitruilen en zeggen dat hij in ieder geval een deel binnenhaalt. Hij is de bijrijder van het akkoord die een eigen toon kan en mag blazen.
Zeepkist
Maar Rutte heeft een functie de belangrijker en grootser is dan de politiek leider van de VVD. Hij is premier, de leider van het land. Dus ook mijn premier. Als inwoner verwacht ik van hem, de leider van het land, dat hij zijn leidende rol waarmaakt, juist als er politieke shit is. Of in ieder geval die rol probeert waar te maken. Ik verwacht dat die leider op de zeepkist stapt en mij, en alle andere inwoners vertelt dat hij, als leider, alles heeft overzien. Dat hij, als leider, heeft besloten dat dit de beste manier is om de stip, dáár aan de horizon, dichter bij te brengen. Een leider kan veel fout doen. Maar één fout die hij niet mag maken is wegduiken als een land in onzekerheid verkeert.
Tweede kans
Rutte krijgt een tweede kans. Het akkoord wordt opengebroken. Het nivelleren krijgt op een andere manier vorm. Ook pijnlijk, ongetwijfeld. Hoe je het wendt of keert, het zijn de (hogere) middeninkomens die de rekening gaan betalen. En nu vrees ik dat Rutte opnieuw wijst naar de PVDA en zich wederom zal verschuilen achter hun wens om de inkomens gelijk te trekken. Rutte verlegt daarmee de verantwoordelijkheid. Ik ken geen ceo, geen business leader, die met droge ogen zegt dat een probleem niet zijn verantwoordelijkheid is en dat de ingezette maatregelen niet zijn keus zijn.
Echte leider
Beste Mark, ik hoop echt dat je je tweede kans pakt. Pak die microfoon. Leid, debatteer, overtuig en leg het land en je eigen stemmers uit dat jouw beleid en jouw keuzes de weg uit de crisis zijn. Dat halfzachte vingertje waarmee je de verantwoordelijkheid voor de inkomensafhankelijke premie probeerde af te schuiven past een partijleider. Na de verkiezingen werd je opnieuw premier. Wordt nu ook maar leider van het land. Er is een vacature.
Lees ook de eerdere columns van Arjan Zweers:
- De vijand, dat ben jij!
- Rabobank mist de afslag
- De terroristen van bouwend Nederland
- Bij de moord op Jolande Sap
- Alle columns van Arjan Zweers
