Hoe meer en sneller de veranderingen optreden, hoe meer spankracht we moeten bezitten om het hoofd boven water te houden, aldus Cees Schenk.
Je moet er wel wat voor doen, maar de persoonlijke spankracht kun je versterken. Er bestaan diverse manieren om het hoofd te beiden aan gevoelens van onzekerheid, of aan bedreigingen die van buiten komen. Gewoon je kop in het zand steken door niet aflatend het plezier na te jagen en jezelf hedonistisch voort te slepen van festiviteit naar festiviteit, of jezelf bijvoorbeeld volledig in je werk onderdompelen.
Altijd doorgaan
De kip zonder kop aanpak van het plezier najagen, of eindeloos veel werken, kan lange tijd effectief lijken. Je lijkt goed te functioneren en hebt plezier in het leven, totdat de verandering, het conflict, het ontslag, of de relatie breuk, zich gewoon op je stoepje neervlijt en niet zomaar weer lijkt te vertrekken. Dan blijkt plezier nastreven, of je kunnen onderdompelen in werk niet zoveel vitaliteit en spankracht te hebben opgeleverd. Terwijl nu toch persoonlijke spankracht essentieel is om ook ten tijde van drastische veranderingen en tegenslag levenslustig voort te kunnen blijven gaan.
Veranderingen aankunnen
Persoonlijke spankracht is niet iedereen van nature gegeven, maar wel voor iedereen te ontwikkelen of verder te versterken. Het is allemaal geen hogere wiskunde, maar je moet een aantal zaken wel in het standaard repertoire van je leven passen. Saai, repertoire, standaard. Zeker, maar grote kans dat je dan niet zomaar uit het veld geslagen zult raken.
Essentiele factoren
Deze persoonlijke spankracht wordt gevormd door diverse persoonlijke vaardigheden en activiteiten. Bewust met zaken omgaan, goed in de gaten hebben welk effect gebeurtenissen op je hebben, is een eerste belangrijke factor, voor het versterken van de spankracht. Naast dit reflectievermogen, zijn zowel psychische en lichamelijke vitaliteit van cruciaal belang. Tenslotte vormt een krachtige relatie met anderen een elementair onderdeel van persoonlijke spankracht.
Reflectievermogen
Als we geconfronteerd worden met onverwachte situaties, hebben we de neiging om emotioneel te reageren. Dat wil niet zeggen dat je dan extreem gedrag gaat vertonen, maar het betekent wel dat ons handelen sterker geactiveerd word door gevoelens en dan door rationaliteit.
Zodra je sterk impulsief reageert, of feitelijk met name op basis van emotie opereert, kan het waardevol zijn die gebeurtenis en je reactie nog eens scherp te analyseren. Leren snappen hoe jouw emoties je aanzetten tot gedrag, zal helpen om die emoties eerder te herkennen, waardoor je minder louter op basis van emotionele te reageren en dus weloverwogen acties te ondernemen.
Psychische en lichamelijke vitaliteit
Er is al veel over geschreven en toch hebben hele volksstammen er ogenschijnlijk niets van begrepen. Een geregeld leven met voldoende rust en nachtrust vormen wel de basis voorwaarde om voldoende spankracht te ontwikkelen om tegenslag en ellende het hoofd te kunnen beiden. Het is allemaal reuze saai, maar feitelijk de keuze tussen rust, regelmaat, bewegen en gezond eten, versus de weg van het plezier en de minste weerstand volgen en vervolgens bij de eerste de beste werkelijke tegenslag ten onder gaan.
Relatie
Naast het reflectievermogen, de geestelijke en lichamelijke gezondheid vormen contacten met anderen een essentieel ingrediënt van de persoonlijke spankracht. Het gaat niet louter om de aantallen ‘vrienden’ op Facebook, of LinkedIn. Essentieel zijn de werkelijk persoonlijke contacten met anderen.
Echte contacten die zo hecht zijn dat anderen jou hulp zullen bieden, jij om die hulp durft te vragen en omgekeerd anderen jouw hulp inroepen, als zij dat nodig hebben. Hoe tegenstijdig het ook mag lijken, maar voor het versterken van de spankracht is het om hulp kunnen vragen belangrijker dan alles alleen proberen te doen.
Spankracht en bedrijvigheid
Als een van de krachtigste elementen van spankracht wordt gevormd door onderlinge contacten en samenwerking van het grootste belang voor het behalen van de bedrijfsresultaten, dan is duidelijk welk aspect de kern vormt van de taakopdracht van elke leidinggevende. Als er nu iets van belang is in bedrijven, dan is het wel de samenwerking.
Iets dat leidinggevende graag doen is problemen oplossen. Feitelijk ligt daar hun taak niet. De taak van leidinggevende is de samenwerking optimaliseren, zodat de kwaliteiten van alle medewerkers optimaal benut worden.
Management taak
De valkuil van veel leidinggevende is zaken maar even zelf te doen omdat het naar hun opvatting dan sneller en veelal beter gaat. Dit voor de troepen uit lopen kost tijd. Als zij die tijd zouden steken in het versterken van de onderlinge contacten binnen het team, dan zal de spankracht en het oplossingsvermogen van veel organisaties krachtiger worden.