Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Bob heeft ineens tijd om zich te laten coachen

Bob is directeur van een groot concern. Hij doet zijn best. Deze keer heeft hij ineens tijd om zich te laten coachen.

VAN Bob
AAN Henk-Jan
ONDERWERP Coachingsgesprek 

 

Hoi Henk-Jan,
Zullen we weer eens afspreken? Ik heb wel weer eens behoefte aan een goed gesprek met mijn coach.
Bob

Hoi Bob,
Nou Bob, blij dat je een teken van leven geeft! Weet je dat het al vier maanden geleden is dat we elkaar hebben gesproken, vlak voordat de crisis uitbrak? Ja, ik begrijp het wel, Bob, heel druk natuurlijk… Typisch hoor: jij denkt natuurlijk de crisis te kunnen bezweren door almaar harder en harder te werken. Dat is de reflex van elke manager. En dat houden ze niet vol. Kijk maar naar een Jan Hommen van KPMG, een Willem van Duin van Achmea… dat dag en nacht strijden tegen de crisis, dat breekt een mens op den duur. Terwijl het ook anders kan. Kijk ook eens naar zo'n François-Henri Pinault van Gucci. Die zet gewoon zijn BlackBerry uit in het weekend. Doe jij dat wel eens, Bob? Dúrf jij dat, je BlackBerry uitzetten in het weekend?
Je coach, Henk-Jan

Hoi Henk-Jan,
Eerlijk gezegd, Henk-Jan, laat ik mijn BlackBerry weliswaar aan tijdens het weekend, maar gebeld wordt er nooit meer de laatste tijd en er komt niet één mailtje binnen. Héél eerlijk gezegd, Henk-Jan: ik heb het eigenlijk helemaal niet zo druk. Ik begrijp wat je bedoelt en ik ken ze zelf ook hoor, die managers die in moeilijke tijden dag en nacht doorgaan. Maar hoe langer die crisis duurt, hoe minder ik te doen heb. Nou is dat ook wel logisch. We hebben substantieel minder business, sales ligt op zijn gat, steeds minder deals, nauwelijks nog minder leads… Dan zit ik de wekelijkse New Business Meeting voor en dan blijkt er helemaal geen new business te zijn en is die meeting binnen een kwartier over, en dan moet ik nog echt rekken, wil ik dat kwartier halen.

Lunchen buiten de deur komt er ook nog nauwelijks van. Gisteren had ik een afspraak met iemand van DFG International, dacht ik tenminste, maar die belde 's ochtends af: ze gaan de vestiging in Nederland sluiten en ja, dan heeft lunchen geen zin. Maar als ik dan naar de kantine ga, dan zie je die vragende blikken: had jij geen belangrijke lunchafspraak… ging die ook al niet door? Dus toen ben ik maar op mijn kamer gebleven.

Het is best confronterend, Henk-Jan: de telefoon die niet gaat en amper nog mail. Ja, jij hebt het wel over een Hommen en een Van Duin, maar managers die vanwege de crisis ineens nauwelijks nog iets te doen hebben, zoals ik, daar hoor je niets over. Dat is een enorm taboe. Ik kan best om vijf uur het pand verlaten tegenwoordig, maar dan geef je toch een verkeerd signaal af, en dus blijf ik tot een uur of zeven, alsof ik het o zo druk heb. Maar intussen zoek ik op internet naar literatuur over managers die ineens niets meer te doen hebben.
Bob

Bob,
Zo had ik het nog niet bekeken: managers die vanwege de crisis ineens niets meer te doen hebben maar dat verborgen houden… Fascinerend! Als coach zie ik trouwens een nieuwe markt voor me opdoemen, maar dit terzijde. Raakt het je diep, Bob?
Je coach, Henk-Jan

Henk-Jan,
Nou en of. En het is gewoon ook eng. Je hebt ineens ook tijd om te denken, zoveel tijd dat je rare dingen gaat denken. Zo denk ik steeds vaker dat al die managers in mijn bedrijf weliswaar erg druk doen, maar misschien doen ze net als ik ook wel alsof. Dat ze ook niks te doen hebben en ook net doen alsof ze naar een lunchafspraak zijn.

Ik zag gisteravond om zeven uur Herbert van Dijk nog achter zijn computer zitten. Dat is onze chef New Business. ‘Druk Herbert?' riep ik hem toe. ‘Zeg dat wel, Bob!' antwoordde hij. En meteen dacht ik: maar met wát dan, Herbert? Maar ik durfde het niet te vragen. Bang dat we erachter zouden komen dat we allebei die dag bijna niks uitgevoerd hebben.   
Bob

Bob,
Dit voelt niet goed, Bob, dit voelt helemaal niet goed. Laten we inderdaad snel een afspraak maken. Wanneer kun je?
Je coach, Henk-Jan

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Henk-Jan,
Ik kan morgen, overmorgen eigenlijk ook wel, en donderdag en vrijdag ook. Zeg, zullen we er een lunch aan vastplakken?
Bob

 

Meer Bob de manager?

Staat je carrière stil? Zo weet je wanneer het tijd is voor een volgende stap

Als je het gevoel hebt dat je je werk zelfs slapend zou kunnen uitvoeren, wordt het tijd jezelf te disrupten. Met deze zeven tips blijf je groeien.

carriere nieuwe baan
Foto: Getty Images

Je zou Whitney Johnson een groei-expert kunnen noemen. Ze noemt zichzelf daarentegen liever deskundige op het gebied van persoonlijke disruptie.

De Amerikaanse is een veelgevraagd spreker, schreef meerdere boeken en geeft les aan de Harvard Business School. In een masterclass ter gelegenheid van de Presidents Summit, een grote businessconferentie komende maand in Kopenhagen, geeft ze tips waarmee je zelf aan de slag kunt gaan.

Centraal in haar verhaal is de zogeheten S-curve, een grafiek die een groeipatroon voor je carrière weergeeft. Het is volgens Johnson belangrijk om vast te stellen waar je staat op die S-curve, omdat je dan veel effectiever je capaciteiten kunt inzetten om te groeien. ‘Elke keer wanneer je iets nieuws start, een nieuwe baan, een nieuw project of bedrijf, sta je onder aan de S-curve. Dat is een lanceerplatform,’ legt ze uit.

Zo werkt de S-curve

‘Groei gebeurt wel degelijk op deze plek, alleen is dat niet tastbaar. Je kunt je daardoor gefrustreerd voelen of beginnen te twijfelen aan jezelf. Het gaat traag, maar dit is wel het begin van je pad naar groei,’ zegt Johnson. ‘Je gaat namelijk aan het werk, doet de nodige inspanningen, waardoor je met de S-bocht mee omhoog gaat. Halverwege komt je op de sweet spot uit. Je voelt je opgewonden over je werk, het gaat eenvoudiger, maar niet te gemakkelijk. Dit is de plek waar je wil zijn.’

Beland je boven aan de S-curve, dan bevind je je in de fase van mastery. ‘Je hebt de ervaring, je weet dat je erg goed bent in wat je doet, maar je begint je wel te vervelen. Je hebt je plateau bereikt. Je wil het eigenlijk niet meer doen, je wilt iets nieuws. Als je het in je slaap kan doen, dan is dat een belangrijk signaal om van S-curve te veranderen.’

Tips naar succes

De groei-expert heeft zeven tips om telkens opnieuw succesvol door een S-curve te bewegen:

#1 Neem het juiste risico

Er is een verschil tussen marktrisico en concurrentierisico. Als je een leuke baan najaagt bij een sexy bedrijf ben je daarin meestal niet alleen. Een uitdagende functie betekent veel concurrentie.

Slimmer is het daarom om te kiezen voor marktrisico. Misschien zie je daar op het eerste gezicht geen leuke banen in het verschiet, maar het betekent wel dat er daar ook een stuk minder competitie is. De kans op succes ligt volgens Johnson daardoor zes keer hoger.

‘Onthou dat om te bepalen wanneer je welk risico neemt: amateurs compete and professionals create’, zegt ze. ‘Je focust op wat je kan creëren, niet op de concurrentie. Waar kan je spelen, waar anderen niet aan het spelen zijn, wanneer je omhoog wil gaan op de S-curve? Wat is je niche?’

#2 Bepaal je sterktes

Waarmee onderscheid je je ten opzichte van anderen? Een open deur, geeft Johnson toe, want natuurlijk speel je voor een volgende carrièrestap in op je sterktes. Maar wat zijn die eigenlijk? ‘Je gebruikt ze waarschijnlijk op de automatische piloot, zonder er veel energie in te steken. Daardoor zijn die sterktes misschien niet zichtbaar voor jezelf. Zelfs als je ze wel ziet, doe je ze waarschijnlijk zo makkelijk dat het geen waarde voor je heeft.’

Als je niet weet welke sterktes je hebt, vraag jezelf dan af waaraan je je ergert bij andere mensen. ‘Waarom lukt iets hen niet, terwijl het jou zo makkelijk afgaat? Dat is al een clou. Vraag jezelf ook af welke complimenten je afwimpelt. Als je de volgende keer een compliment krijgt, schrijf dan op waarover het ging. Dat is namelijk je superpower.’

#3 Omarm je beperkingen

Johnson: ‘Je krijgt in de S-curve vaak het gevoel “had ik maar meer geld, meer tijd, meer mensen, een begripvolle baas, dan krijg ik alles voor elkaar”. Maar het is een natuurkundige wet dat je ergens tegenaan moet botsen om voldoende beweging te krijgen.’

Johnsons tip is om die beperkingen juist als een gereedschap te beschouwen. Gereedschap om iets te creëren. ‘Kijk naar de coronacrisis. Wat werd er toen plotseling allemaal mogelijk? Ondanks alle ellende zijn daar zijn ook goede dingen uit voortgekomen.’

#4 Manage je verwachtingen

Je begint elke keer aan een nieuwe S-curve op basis van je hypotheses. Dit is wat je moet doen, die actie is daar nodig en ga zo maar door. ‘Maar dat is je brein dat gewoon een voorspellend model runt. Veel van die voorspellingen kloppen niet in de praktijk’, zegt de Amerikaanse.

Hoe langer je in de S-curve actief bent, hoe accurater je voorspellingen worden. Je worstelt met het managen van je verwachtingen wanneer je het werkwoord ‘zou’ begint te gebruiken. Johnson: ‘Als je tegen jezelf zegt dat dingen anders zouden moeten zijn, dan is er een kloof tussen verwachtingen en de realiteit. Je vraagt je af waarom iets gebeurt in plaats van dat je je afvraagt wat je eraan gaat doen. Dan word je een slachtoffer. Je zakt terug naar beneden in de S-curve.

Als je omhoog wil op de curve moet je volgens Johnson een manier vinden om jezelf te blijven verbazen. ‘Dat is perfect mogelijk. Stel jezelf telkens de vraag: “Wat heb ik geleerd?” Je kan elke dag iets bijleren. Verwijder het werkwoord “zou” uit je vocabulaire.’

#5 Zet een stap terug om te groeien

Persoonlijke disruptie gaat ook over een stap zijwaarts zetten, is de opvatting van Whitney Johnson. ‘Maar zo’n stap kan wel als een katapult werken. Ik heb het tot nu toe vooral over mobiliteit in je carrière gehad, maar er is een andere zeer belangrijke stap. Dat is rusten en reflecteren. Je zet een stap terug om te rusten of om na te denken. Of om uit te zoomen en het grotere plaatje te zien. Denk na over hoe rust je kan helpen om sneller te groeien.’

#6 Gebruik falen positief

We maken altijd en overal fouten, maar het gaat erom hoe we ons daarbij voelen, benadrukt Johnson. ‘We voelen ons vaak beschaamd en daarmee limiteer je je disruptie. Of je je ervaringen nu als falen ziet of als succes, het is altijd jouw keuze.’

Haar advies is om je minder snel te schamen. ‘Ik vind dat je jezelf beter de vraag kunt stellen: “Heb ik gefaald of heb ik geleerd?” Zie falen slechts als feedback om de dingen een volgende keer op een andere manier te doen.’

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

#7 Durf te ontdekken

Ben je onzeker om in een nieuwe wereld te stappen? Vraag aan collega’s of je naasten wat je doet als je je onzeker voelt. ‘Volgens mijn man word ik hyperkritisch en ga ik micromanagen. Maar ik ben hem dankbaar voor die informatie, want ik weet nu waar ik aan moet werken. Zet de stap, vraag feedback en pas je aan.’

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Johnson: ‘Besef dat het een goede zaak is dat je aan iets nieuws begint. Wanneer je continu aan het presteren bent, leer je eigenlijk niets. Schakel dus over naar experimenteren. Zeg tegen jezelf dat je experimenten runt en dat je ervan kan leren. Learn, leap, repeat.

Lees meer over carrière maken:

Van ambitieus naar uitgeput: zo herken je de signalen voor het te laat is

Je steekt je hand op voor elk project, zegt altijd 'ja' op extra klussen van je manager en werkt 's avonds meestal nog even door. Herkenbaar? Al die uitsloverij heeft een keerzijde: je creativiteit, productiviteit én gezondheid lijden eronder. Zo zet je de rem erop.

symptomen werkstress
Foto: Getty Images

Je bent gretig en je wil jezelf bewijzen in je nieuwe baan. Dus zeg je ja tegen iedere klus die voorbijkomt. Ze hebben je niet voor niks aangenomen, je bent het waard. Je zal die ervaren collega’s wel even een poepie laten ruiken. Zonder jou komt deze tent – van startup tot corporate – geen meter verder.

Voor je het weet zit je vast in dat stramien. Dan ben jij telkens opnieuw die ambitieuze m/v die het allemaal oppakt en oplost. Van de wekelijkse lunch met het team tot de kick-off van dat nieuwe project. Jij gaat ervoor, weten de mensen om je heen.

Te veel hooi op je vork nemen, maakt je niet productiever, integendeel. Ook je creativiteit, je innovatievermogen en de kwaliteit van je werk lijden eronder. Je hebt namelijk alleen nog maar tijd om to-dolijstjes af te vinken.

Wat is je echte motivatie?

Bovendien is al die uitsloverij een aanslag op je gezondheid. Je raakt overweldigd, doodmoe en overspannen. Je loopt meer en meer risico op een burn-out. Daar zijn al hele bibliotheken over volgeschreven. Uiteindelijk bereik je juist het tegenovergestelde van waar al je inzet voor bedoeld was.

Om te voorkomen dat je van ambitie naar uitgeput gaat, heb je meer begrip nodig van de motivatie die erachter schuilt. Israa Nasir is founder van The Well Guide en auteur van Toxic Productivity. Zij beschrijft op Harvard Business Review onder meer enkele emoties die je gedrag en beslissingen beïnvloeden.

Zoals je verlangen naar bevestiging. Je hebt een sterke behoefte om erkend en gewaardeerd te worden, vooral door je leidinggevende. Het risico dat je daarmee loopt, is dat je manager daar misbruik van maakt.

Lees ook: Drie slimme strategieën om op het werk nee te zeggen

Managers maken er misbruik van

Uit onderzoek van Matthew Stanley (Duke University Fuqua School of Business) blijkt dat managers vooral dit soort medewerkers uitzoeken om extra – in dit geval onbetaald – werk op hun schouders te nemen. Als die telkens ja zeggen, dan krijgt hun reputatie wel een boost. Zij zijn pas echt loyaal aan het bedrijf.

Het minder leuke neveneffect is dat managers ze in de toekomst nog vaker zullen vragen om extra klussen. Dat wordt dan een vicieuze cirkel.

De volgende onderliggende emotie volgens Nasir is je angst om je collega’s of manager teleur te stellen. Ze zouden je weleens als incompetent kunnen zien.

En dan is er nog een vorm van jaloezie. Die ontstaat wanneer je jezelf begint te vergelijken met de anderen. Je ziet je collega’s bijvoorbeeld moeiteloos veel werk verzetten. Dat wil jij ook kunnen en dus zet je jezelf extra onder druk.

Vier signalen

Hoe kom je hier nu uit? Een eerste stap is beseffen waar je mee bezig bent. Er zijn wel degelijk signalen die erop wijzen dat je aan het overdrijven bent. Wanneer je zo’n signaal herkent, kun je er ook wat aan doen. Dit zijn er alvast vier.

#1 Je steekt zonder nadenken je hand op

Je manager heeft een vrijwilliger nodig voor een event met klanten. Zonder nadenken steek jij je hand op. Achteraf besef je pas dat je agenda voor die week al overvol zit. Dat dit je weer een paar vrije avonden gaat kosten. Je zegt dus al ja voor je weet of je daar ook de tijd voor hebt.

Art Markman, hoogleraar psychologie en auteur van onder meer Bring Your Brain to Work, wijst in FastCompany op een ander mechanisme. Je denkt abstracter over de toekomst dan over het nu. Omdat zo’n klus verder van je bed is, kun je de details van wat je wordt gevraagd niet goed inschatten. Daardoor zeg je ook sneller ja.

Wat doe je eraan?

Steek je hand niet langer onbewust op. Ga liever voor duurzaam succes, schrijft Nasir. Dat betekent niet alles doen, maar wel de juiste dingen doen. Een nieuwe gewoonte kan je hierbij al helpen: check één keer per week je agenda. Hoeveel werk heb je liggen voor de komende week of komende maanden?

Als er nieuwe projecten of klussen worden voorgesteld, hoeveel tijd kun je daar echt voor vrij maken? Hou ook genoeg tijdsblokken open om eventuele last minutes op te kunnen pakken. Een propvolle agenda staat niet gelijk aan succes.

Check bovendien bij jezelf hoe je er emotioneel voorstaat. Voel je je overweldigd, dan is dat een rode vlag. Neem ook de band met je collega’s en je manager onder de loep. Respecteren ze je grenzen? Als ze dat niet doen, is dat ook een rode vlag.

Lees ook: Waarom we moeite hebben met het managen van onze tijd

#2 Je springt eerst op dringende klussen

Je besteedt de halve ochtend aan het opschonen van je mailbox. Die moet asap geleegd worden. Daardoor vergeet je dat je ‘s middags een presentatie voor een klant moet inleveren. Je flanst die snel in elkaar, waardoor je manager niet happy is en je veel moet aanpassen. Dringend gaat bij jou voor prioriteit.

Denk wat vaker na over wat je leuk vindt en wat niet. Waar krijg jij energie van? Geef dat juist meer prioriteit. Daarmee verbeter je vanzelf je resultaten en je zelfvertrouwen. Natuurlijk zullen er altijd klussen zijn die je moet doen en die je daarom meer energie zullen kosten. Zorg dat je die beter inplant en voorbereidt.

#3 Je wordt onrustig in je hoofd

Wanneer je even pauze neemt, wordt het al snel onrustig in je hoofd. Je voelt je schuldig omdat je niet werkt. In plaats van even te relaxen en te genieten van dat koffietje zit je op je smartphone nog snel even door wat Slack-berichten te scrollen.

Een collega vraagt of je mee kan helpen bij een nieuw project. Natuurlijk zeg je ja, met veel plezier. Maar je gevoel zegt vervolgens iets anders: help, waarom heb ik nu ja gezegd? De twijfel slaat toe. Het is dan wel te laat om terug te krabbelen. Als je je collega laat vallen, dan geef je impliciet de boodschap dat je niet te vertrouwen bent, geeft Markman nog mee.

Met een paar goed ingestudeerde zinnetjes koop je meer tijd. Denk aan zo’n soort antwoord: ik check eerst mijn agenda en ik kom erop terug. Of: is het goed als ik je dat morgen laat weten? Neem de tijd om te beoordelen of meewerken aan dit project nuttig voor je is.

Waarom zou je?

Kun je met deze klus belangrijke vaardigheden ontwikkelen of verbeteren? Misschien kom je zo in contact met belangrijke stakeholders. Of je haalt een wit voetje net voor die belangrijke promotie. Overweeg of deze collega later een kruiwagen voor je kan zijn.

Bekijk ook de nadelen: wat is de impact op je andere klussen? En neem tot slot de motieven van je collega mee in je overwegingen, raadt Markman aan. Is dit werk dat hij of zij eigenlijk zelf zou moeten doen? Dan is het al een stuk gemakkelijker om nee te zeggen of – iets beleefder – te verwijzen naar een andere collega.

#4 Je werkt ‘s avonds en in het weekend

Om bij te benen, werk je doordeweeks vaak tot laat in de avond door. En/of je zet op zondagmorgen je laptopje even open. Gewoon even voorbereiden, zodat je de nieuwe werkweek goed kan starten. De dag vliegt om en plots is het avond of zelfs nacht. En nog altijd voel je je niet klaar voor de volgende dag.

Ga regelmatig in gesprek met je manager over je workload, raadt Nasir aan. Je kunt samen bespreken wat je eerst afwerkt en wat voor projecten eraan zitten te komen. Wat wordt er van je verwacht en is dat ook realistisch? Als er iets dringends tussenkomt, dan vraag je je manager wat je kunt laten vallen of uitstellen.

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Zo ben jij minder de sjaak in je vrije tijd. Bovendien help je je manager om het werk beter te verdelen. Dat noemen ze dan een win-win.

Lees ook: Weer een nieuw plan? Zo hou je het hoofd koel bij een wispelturige baas

Ojee, kinderen. Betekent dit het einde van je carrière?

Is een kind krijgen het einde van je carrière? Onzin, zeggen experts. Sterker nog: wie kan jongleren tussen luiers en spreadsheets, leert nuttige vaardigheden die van pas komen op de werkvloer. 'Leidinggeven is omgekeerd opvoeden.'

stoppen met werken moeder vader
Foto: Getty Images

Gefeliciteerd! Je bent vader of moeder geworden. Dat betekent het einde van je carrière, maar je krijgt er zó veel voor terug. Zo klinkt het algemene idee over ‘ouderschap’.

Klopt dat eigenlijk wel? Want is het hebben van meerdere veeleisende rollen, zoals die van ouder en manager, vanzelfsprekend stressvol? Of levert het je juist energie op? En wat leert vader of moeder worden jou over leidinggeven aan een team?

Positieve invloed van gezinsleven

Organisatiepsycholoog Elianne van Steenbergen noemt het ‘bullshit’ dat kinderen krijgen funest is voor je carrière. In haar onderzoek toonde zij aan dat het vervullen van de ene rol het uitoefenen van de andere juist makkelijker maakt. ‘Iemand die inspiratie vindt in zijn of haar werk kan met een energiek en opgeladen gevoel thuiskomen. En iemand die net een gezellige avond met partner en kinderen had, gaat met een beter gevoel naar het werk.’

Ook socioloog Lieke ten Brummelhuis toont aan dat het gezinsleven juist bijdraagt aan goede prestaties op de werkvloer. En ook interessant: werkende ouders zijn volgens haar onderzoek zelfs minder gevoelig voor een burn-out. Dat komt omdat ouders beter in staat zijn te relativeren: er is immers meer in het leven dan werk, dus maak je je er niet druk om.

Lees ook: Waarom medewerkers met kinderen geen blok aan je been zijn

Dit leren je kinderen jou over leidinggeven

Hoogleraar leiderschap en managementontwikkeling Bas Kodden gaat nog een stap verder. Hij meent dat kinderen opvoeden je tot een betere manager maakt. ‘Als ouder leer je al snel wanneer je in en wanneer je uit moet stappen. In een split second beslis jij: geef je ruimte of neem je ruimte?’ Die keuze hangt volgens Kodden samen met vier vormen van leiderschap.

Heb je een kleine smurf in huis? Dan ben je volgens de hoogleraar vooral bekend met de directieve vorm van leiderschap. ‘Eet je bord leeg, poets je tanden en ruim je speelgoed op. Jij vertelt je kind wat er moet gebeuren, anders gebeurt het niet. Op een geven moment wordt je kind ouder, een jaar of 16. Dan heb je een nieuwe vorm van leiderschap tot je beschikking, namelijk die van coaching: je doet eindexamen, dus denk maar eens goed na over je toekomst. Je kunt voor studie X of studie Y gaan. Die keuze is aan jou. Anders gezegd: als ouder en expert zie jij deze keuzemogelijkheden, die bied je jouw kind aan, maar hij of zij beslist, want het is zijn of haar leven.’

Je kind studeert af en is inmiddels 26 jaar oud. Dan kun je hem of haar volgens de hoogleraar faciliteren. ‘Neem bijvoorbeeld een tweede hypotheek op je woning om een leerjaar op Nyenrode of een appartementje in Utrecht mogelijk te maken. De tijd vliegt voorbij en ineens ben je bejaard, 80-plus en komt je zoon of dochter van 50 jaar bij je op bezoek. Trots vertelt hij of zij je dat er promotie gemaakt is en een belangrijke award gewonnen is. Jij hebt werkelijk geen idee hoe je kind dat voor elkaar heeft gekregen. Dan heb je nog maar één vorm van leiderschap tot je beschikking, de allerhoogste en allermoeilijkste vorm: applaudisseren en waarderen. Anders gezegd: leiding laten nemen.’

Zo gebruik je dit opvoedmodel als manager

Hoe je dit opvoedmodel als leidinggevende gebruikt? ‘Door je medewerkers in de eerste plaats als 50-jarigen te behandelen’, zegt Kodden. ‘Geef nieuwe medewerkers alle ruimte voor nieuwsgierigheid en het behalen van successen. Zijn die behaald? Dan hoef jij nog maar één ding te doen: applaudisseren.’

Zijn de resultaten niet optimaal? Dan stap je in het model een tree omlaag en start je met faciliteren: wat heb jij van mij nodig? Hoe kan ik jou helpen? Zijn de resultaten na die hulp nog steeds onvoldoende? Dan ga je coachen, zoals bij een 16-jarige. Denk eens hieraan en daaraan. Maar onthoud: het is jouw functie, dus jij houdt eigenaarschap.

Volgens Kodden maken te veel leidinggevende de fout om direct vier treden naar beneden te donderen en hun medewerkers als kleine kinderen te behandelen. ‘Zodra de resultaten tegenvallen, beginnen veel managers te dirigeren. Zij stappen in, in plaats van uit en maken daarmee de intrinsieke motivatie, nieuwsgierigheid en het probleemoplossend vermogen van hun team kapot.’

Waarom zij dat doen? Vanuit angst, ego en empathie, zegt Kodden. ‘Er is angst om de confrontatie aan te gaan, vanuit empathie wordt er te snel op een hulpverzoek ingegaan en successen worden door het ego opgeëist. Daar gaan veel leidinggevenden de mist in.’

Leidinggeven is omgekeerd opvoeden

Volgens Kodden kan een manager zich het namelijk helemaal niet veroorloven om te dirigeren. ‘Je hebt er simpelweg de tijd niet voor. Jij bent als leidinggevende niet verantwoordelijk voor het oplossen van problemen, maar voor het optimaliseren van het probleemoplossend vermogen van jouw team. Net zoals jij je kinderen op hun achttiende zelfredzaam moet afleveren, moet jij jouw team zelfstandig laten opereren.’

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Bied je medewerkers dan ook geen vis, maar een hengel aan, geeft Kodden als tip. Start bovenaan het opvoedmodel. ‘Succesvol leidinggeven is niets anders dan omgekeerd opvoeden. En dat kun jij als ouder als geen ander.’

Lees ook: 6 tips om tijd terug te winnen voor jezelf en je werk