Bob is divisiedirecteur bij een groot concern. Hij doet zijn best. In deze aflevering heet hij een nieuwe high potential welkom.
AAN Bob VAN Alissa Spijkers BETREFT HIPO
Goedemorgen Bob, Ons HIPO-klasje gaat weer van start. Ditmaal zes personen die tijdens hun studies en stages geweldig uitblonken en van wie wij dan ook zéér hoge verwachtingen hebben. Een van de zes is Robert-Maarten van Ravenstijn, vers van Nyenrode Business School en zes maanden intern geweest bij McKinsey in Chicago. Een beetje kakkig type, oké, en zelfs wat hautain, maar wel erg slim en súperambitieus. Robert-Maarten komt vanaf maandag aanstaande drie weken bij je rondsnuffelen. Maak jij een goed en stevig programma voor deze HIPO? En laat hem even weten dat hij welkom is. Zijn e-mail is: [email protected]. Dank! Groet, Alissa Spijkers
Human Resources Department
Beste Robert-Maarten, Ik hoor van ons hoofdkantoor dat je enkele weken op mijn divisie komt rondsnuffelen. Leuk! Jeugdig elan kunnen wij hier goed gebruiken, zeker zo’n HIPO als jij, met zo’n fantastische Nyenrode- en McKinsey-achtergrond! Je bent hier dan ook zeer welkom om wat rond te snuffelen op onze afdelingen. Ik zal zelf ook wat tijd voor je vrij maken, zodat ik je het een en ander kan vertellen over mijn visie op leidinggeven, strategie, management in het algemeen, financials… nou ja, alles wat een echte praktijkman als ik een studiebol als jij kan bijbrengen. En natuurlijk hoor ik ook graag wat jij ervan vindt, want aan spontane invallen van de jeugd heb ik soms best heel veel, dat merk ik wel als mijn eigen kinderen zeggen: pa, als je ’t nou eens zo zou doen… Dat houdt me zelf ook jong. Nou, Robert-Maarten, ik zie je maandag. Ik zal zorgen dat er een pc en koffie voor je klaarstaan! Groet,
Bob
Geachte heer, Dank voor uw e-mail, al lijkt het me goed om meteen mee te delen dat ik niet van tutoyeren hou, want zoals mijn voormalige mentor, de heer Cornelis Schutte van Nyenrode, mij heeft geleerd: hou altijd afstand tot je co-workers, want je vrienden van vandaag zijn doorgaans de hyena’s van morgen. Verder lijkt het me ten behoeve van transparante, heldere verhoudingen goed om u mee te delen dat ik niet stond te trappelen om lid te worden van dit HIPO-klasje. Maar toen ik terugkeerde uit Chicago bleken de HIPO-klasjes van Shell en Philips reeds gevuld. Toch zal ik mij uiteraard volledig inzetten, aangezien dit mijn aard is, al moet ik u wel eerlijk melden niet blij te zijn dat ik door het hoofdkantoor juist naar uw divisie wordt gezonden. Uw divisie is nogal bescheiden van omvang en op het hoofdkantoor wordt het management van uw divisie gezien als weinig doortastend, zelfs zwak, waarbij onder meer gewezen wordt op targets die nu al zes kwartalen op rij niet worden gehaald. Van nature voel ik me meer thuis in een dynamische, internationale, bloeiende omgeving, zoals McKinsey, Shell of Philips. Dus moest ik wel even nadenken of ik deze stap wilde maken. Maar zoals de heer Cornelis Schutte van Nyenrode, mijn voormalige mentor, mij heeft geleerd: een bouwkundige leert uiteindelijk nog het meest van een bouwval. Al moet ik zeggen dat ik ook altijd heel veel leer van McKinsey, Shell en Philips.
Gezien mijn periode bij McKinsey in Chicago en gezien mijn van nature buitengewoon grote intellectuele en analytische vermogens denk ik dat u veel aan mij zult hebben, zeker wat betreft visie op management, zowel voor de korte als langere termijn. Uw divisie is duidelijk toe aan radicale, revolutionaire veranderingen en ik wil dit proces graag in gang zetten. Het lijkt me goed dat u en ik wekelijks uitvoerig overleg hebben over dit proces aan de hand van door mij gemaakte sheets en dat ik vervolgens een en ander dan wekelijks uitvoerig rapporteer richting hoofdkantoor, meer in het bijzonder richting drs. Tom van Dalen, een goede kracht, dunkt me, zelfs een redelijk goede strateeg in de dop, zij het niet van het niveau van McKinsey, Shell en Philips.
Verder rept u over spontane invallen die u kennelijk van mij verwacht. Ook in deze wil ik duidelijkheid scheppen: ik ben niet in het bezit van een spontaan karakter noch van bijbehorende invallen. Gezien de situatie van uw divisie op dit moment lijkt het me overigens ook geen goede zaak om gebruik te maken van spontane invallen. U lijkt me meer gebaat bij een koele, intellectuele, analytische, calculerende benadering en wat dat betreft heeft u met mij de hoofdprijs in huis gehaald. Tot slot: ik behoef geen pc. Ik heb mijn eigen laptop, die ik nooit in de steek laat, vice versa. Uw aanbod betreffende koffie moet ik helaas eveneens afslaan, daar ik een tegenstander ben van cafeïne en andere stimulantia. Hopend op een intensieve, vruchtbare samenwerking,
Robert-Maarten van Ravenstijn, MBA
Ze leidde ooit het verzet bij Google, nu is Meredith Whittaker de uitdager van big tech met Signal
Meredith Whittaker staat al lang op de barricades tegen het 'toxische businessmodel' van big tech. Dankzij berichtenapp Signal, waar ze president van is, groeit haar aanhang nu explosief. Portret van een rebel die toevallig bij Google begint en doorgroeit naar uitdager van de grote techbedrijven.
Vraag Meredith Whittaker naar details uit haar privéleven en het antwoord luidt resoluut: no comment. De topvrouw van de in Nederland explosief groeiende berichtenapp Signal bewaakt haar privacy alsof haar leven ervan afhangt.
Ze is er altijd al op gesteld geweest, vertelt ze tegen Wired. Privé is privé. ‘Er is niet zoveel over mij te vinden op internet. Van jongs af aan had ik al de neiging om niet te veel te vertellen. Het was toen eerder een buikgevoel, niet vanuit zuiver ideologische motieven.’
Dat buikgevoel is inmiddels bevestigd. Big tech weet alles, van bedrijven, van overheden, van mensen, van planten en dieren, van alles wat beweegt (en zelfs van wat niet beweegt). Whittaker heeft sinds Donald Trump en zijn techbro’s aan de macht zijn helemaal de wind mee.
Technologie is niet bevrijdend
Alle vangrails die consumenten moeten beschermen, worden in hoog tempo verwijderd. Die van de planeet trouwens ook. Whittaker waarschuwt als techexpert al jaren voor de risico’s van AI, dat domein dat ‘overweldigend blank en mannelijk’ is. Zet hardop vraagtekens bij het verhaal dat ‘de toegang tot Amerikaanse technologie zo bevrijdend werkt’, klinkt het tegen Time.
Voor haar is big tech via zijn producten en diensten vooral bezig met surveilleren en dat is gevaarlijk. ‘We moeten erkennen dat deze tools vaak gevoelige gegevens verzamelen. Autoritaire regeringen kunnen toegang krijgen tot deze gegevens, door af te luisteren of door deze bedrijven te dwingen.’
Whittaker presenteert Signal dan ook met veel overtuiging – en uitgekiende marketing – als dé privacyveilige vervanger voor de apps van big tech. Haar app verzamelt en bewaart geen data op grote schaal.
Signal heeft als non-profit geen hebberige aandeelhouders of machtsgeile founders die zichzelf exorbitante bonussen uitkeren. Ze verdient als ceo zelfs minder dan sommige engineers die voor haar werken.
Het businessmodel leunt ook niet op het verkopen van advertenties op basis van data van de gebruikers. Signal leeft van donaties. Dit jaar zal het zo’n 50 miljoen dollar kosten om in de lucht te blijven. Ze omschrijft de kosten daarvan heel transparant in een blog.
Whittaker gelooft niet in meegluren en daar allerlei diensten rond verkopen. Ze wil juist een voorbeeld zijn voor ander ecosysteem in tech, eentje met de focus op privacy. ‘Waarin bedrijven verantwoording afleggen aan mensen die gebruik maken van hun diensten en daarop vertrouwen, en niet aan de investeerders of aan het eindeloze streven naar groei en winst.’
Moreel geweten
Daarin gaat ze ook ver: nieuwsgierige overheden – democratisch of niet – zullen nooit toegang krijgen tot de berichten of de gebruikers op Signal. ‘We vertrekken nog liever uit zo’n land dan dat we aan zo’n eis zullen voldoen. Als de duivel, God, Trump of wie dan ook dat vraagt, zullen we dat altijd weigeren’, laat ze weten aan Nieuwsuur.
Wie haar trackrecord bekijkt, weet dat ze het meent. Ze heeft op de barricades gestaan en al offers gebracht voor haar huidige prominente positie als het moreel geweten van de technologie. Toch is ze geen techie van nature.
Ze heeft Engelse literatuur en retorica gestudeerd aan California University. Ze brengt ook enorm veel tijd door op de kunstacademie. Ze werkt los-vaste baantjes in de jazzclubs van Los Angeles, wanneer haar vader daar op zijn trombone speelt.
Google-baan is toeval
Meredith Whittaker was één van de organisatoren van de walkouts bij Google in het najaar van 2018. Foto: Getty Images
Dat ze bij Google terechtkomt, is gewoon puur toeval. Ze is helemaal niet in tech geïnteresseerd, vertelt ze aan Wired. ‘Technologie kon me helemaal niks schelen zelfs, ik was gewoon op zoek naar een baan. Ik was net afgestudeerd en ik had geen geld.’
Ze zet haar cv op vacaturesite Monster en krijgt een voorstel van Google om consumer operations associate te worden. Die woorden vindt ze helemaal nergens op slaan, ‘maar het klinkt als een zakelijke baan’. Ze creëert een Gmail-account, krijgt acht sollicitatiegesprekken, twee IQ-tests, een schrijftest én de baan. ‘Het was een wilde rit.’
Whittaker begint in 2006 bij Google als uitzendkracht op de klantenservice. ‘Alleen had niemand me dat verteld. Maar ik had zoiets van, wat is dit voor plek? Waarom is hier het vruchtensap eigenlijk gratis? Dat dure vruchtensap is gratis.’
Zorgen over ethische kant
De sfeer bij Google omschrijft ze als dat moment als ‘vreemd uitbundig’. Het bedrijf heeft het recept gevonden om geld te verdienen én tegelijkertijd ethisch te zijn. Werknemers mogen ook twintig procent van hun tijd besteden aan creatieve ideeën. Dat spreekt de creatieveling in haar wel aan.
Ze gaat op zoek naar ‘interessante mensen’, sluit zich aan bij de engineeringgroep, werkt mee aan het bepalen van standaarden, deelt een kantoor met een bekende programmeur van computertalen. Ze zet ook een onderzoeksafdeling op, Google Open Research. Dat ze zo van alles kan doen en leren, vindt ze de goede kant van Google.
Veel minder enthousiast is ze over het ‘toxische businessmodel’ van haar werkgever. Over de toegang tot gevoelige gegevens van gebruikers, over de wereldwijde schaal waarop het bedrijf opereert, over de concentratie van ‘ongecontroleerde macht’ die zo ontstaat.
Een engineer van Harvard die op bezoek komt, vertelt Whittaker in 2014 al over AI-software waar genocides mee kunnen worden voorspeld. Volgens de Financial Times is dat voor haar het moment waarop ze serieuze zorgen begint te krijgen over de ethische kant van de technologie.
Ze weet dat die software niet perfect is, integendeel. AI is getraind met ‘shitty data’ over menselijk gedrag. Met alle vooroordelen en rommel van een internet dat geen weergave is van de realiteit. Ze stelt zich niet alleen vragen over de accuraatheid van de voorspelling, maar ook over wie verantwoordelijk is als zo’n voorspelling de balans laat doorslaan naar een echte genocide.
Met Kate Crawford, een collega van Microsoft, richt ze in 2017 het AI Now Institute op in New York. Het is de hoogste tijd om de sociale en ethische impact van AI te gaan onderzoeken. Die van vandaag, niet de impact op een vage, verre toekomst.
Ze krijgt in datzelfde jaar een seintje van een collega over een geheim contract tussen Google en het Amerikaanse ministerie van Defensie. Voor hun drones zouden AI-systemen worden ontwikkeld, speciaal voor het beter richten op doelen.
Vette contracten voor defensie zullen ‘morele en intellectuele overwegingen altijd overtroeven’, vertelt ze aan The Guardian. Ze schrijft de Maven-brief, die door 3000 medewerkers wordt ondertekend. Met resultaat: het contract wordt gecanceld.
Organisator walkouts
Dat gebrek aan morele en ethische codes sijpelt ook steeds verder door in de werkcultuur, vindt ze. Na een nieuwsbericht over een ingenieur die een oprotpremie van 90 miljoen dollar krijgt nadat hij beschuldigd is van seksueel misbruik van een vrouwelijke collega ontploft de boel.
Whittaker is één van de organisatoren van de beroemde walkouts in het najaar van 2018. Maar liefst 20.000 medewerkers verlaten hun kantoor om op straat actie te voeren tegen seksuele intimidatie, militaire contracten, censuur in China en de oneerlijke behandeling van mensen met een tijdelijk dienstverband.
Google is op z’n zachtst gezegd not amused. Whittaker krijgt naar eigen zeggen te maken met wraakacties en wordt gemuilkorfd. Ze mag zich niet meer uitspreken over ethische kwesties, schrijft De Morgen. Na een half jaar gooit ze de handdoek in de ring, ze neemt ontslag.
Het is geen mysterie waarom ze vertrekt, schrijft ze in een afscheidsbrief op Medium. ‘Ik ben toegewijd aan mijn werk op het gebied van ethische AI en aan het organiseren van een verantwoordelijke techindustrie. Het is duidelijk dat Google geen plek is waar ik dit werk kan voortzetten.’
Whittaker stort zich op het werk voor het AI Now Institute, ze wordt AI-adviseur voor de Federal Trade Commission die Amerikaanse consumenten beschermt. Ook is ze actief als docent en onderzoeker aan New York University.
Bij de Signal Foundation is ze al wat jaartjes betrokken, maar in 2022 maakt ze de overstap naar het runnen van de tent. Ze komt aan het hoofd bij Signal als president. Ze richt zich vrij snel op Europa, een interessante markt met meer regulering, meer vangrails voor privacy.
Nadeel is dat ze veel meer op reis is, meer dan 120 dagen per jaar. Om dat vol te houden, klampt ze zich vast aan kleine routines zoals een speciale ‘koffie’ van chichorei en paddenstoelen, en yogasessies met haar leraar in New York op video.
Ze is dol op de Koreaanse keuken, waar ze kleine restaurantjes voor uitzoekt. Bijna evenveel geniet ze van boeken over politieke geschiedenis en technologie. Zo inspireren Maria Farrel en Robin Berjon haar met hun idee om het internet opnieuw ‘wild te maken’. Rewilding noemen ze dat. Net zoals bossen er beter van worden als er meer boom-, plant- en diersoorten bijkomen. Dat ziet ze ook als de rol van Signal: een onafhankelijk aanbod bieden.
Toezichtkapitalisme
Van Harvard-hoogleraar Shoshana Zuboff leent ze de term toezichtkapitalisme: de blauwdruk voor techbedrijven om gratis diensten aan te bieden in ruil voor grote hoeveelheden persoonlijke gegevens. Data waarmee ze vervolgens lucratieve deals kunnen sluiten. Dat woord komt met stip bovenaan te staan in haar woordenboek.
Whittaker is niet tegen tech of tegen AI, ze is tegen het businessmodel. Natuurlijk kan AI meehelpen bij het stellen van een diagnose, geeft ze als voorbeeld. Het gaat haar om wat er vervolgens met die informatie gebeurt. ‘Die wordt in de gezondheidszorg niet gebruikt om mensen te behandelen, maar toegepast door verzekeraars om mensen uit te sluiten. Daarin zit het businessmodel.’
Signal zal dat businessmodel echt niet kunnen veranderen, zelfs met een kleine 100 miljoen gebruikers is de app nog veel te klein. Maar voor Whittaker is dit wel het bewijs dat het anders kan. ‘Elk leger in de wereld gebruikt Signal, elke politicus die ik ken gebruikt Signal. Elke ceo die ik ken, gebruikt Signal.’
Zij zien alvast in dat ze met vertrouwelijke informatie moeten oppassen voor big tech, klinkt het trots. Nu de rest van de wereld nog.
Om onze site goed te laten functioneren, te verbeteren en u de beste ervaring te geven, gebruiken we cookies! Surfen op deze site = akkoord met cookies. OkLees verder
Privacy- & Cookiebeleid
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
