De oorzaken van de financiële crisis zijn groot in aantal en complex. De Belg Georges Ugeux probeert álles te behandelen.
Bijna wekelijks ploft er op de mat van de redactie een nieuw boek neer over de financiële crisis. Er zijn twee varianten: boeken die een specifiek onderdeel uitlichten en het achterliggende verhaal vertellen (bijvoorbeeld de ondergang van de DSB Bank), of Boekrecensie
Het verraad van de financiële wereld
Georges Ugeux
Lannoo, 172 pagina'ssamenvattende boeken die oorzaken en gevolgen van de crisis samenhangend op een rij proberen te zetten. Van de laatste ondersoort is ‘Het verraad van de financiële wereld’ van Georges Ugeux, dat deze week binnenkwam, een goed voorbeeld.
Val van Lehman Brothers
Ugeux is een zwaargewicht, een Belg die op hoog niveau werkte bij diverse zakenbanken en aan Wall Street. Hij kent de financiële wereld van binnen. In ‘Het verraad van…’ komen bijna alle facetten die een rol bij de crisis hebben gespeeld aan bod: van securitisatie tot de val van Lehman Brothers, van Bernie Madoffs piramidespel tot het falen van de toezichthouders. Ugeux doet een aantal aanbevelingen om toekomstige narigheid te voorkomen, zoals meer transparantie en het invoeren van bestuurshervormingen.
Het probleem met dit boek is eigenlijk hetzelfde probleem dat een hoofdrol speelde bij het ontstaan van de crisis zelf. Er spelen zo veel verschillende factoren een rol dat het overzicht verdwijnt. Wat de bankencrisis veroorzaakte was niet één factor of ontwikkeling. Het ging om deregulering, consumentengedrag, overdreven risico’s genomen door banken, gebrek aan kennis bij banken, gebrek aan toezicht op banken, ineenstortend marktvertrouwen en veel, veel meer. Door al die factoren, die elkaar verstrekten, hadden veel te weinig mensen nog overzicht over de situatie en de risico’s.
Economie gegijzeld door financiële wereld
Die veelheid aan factoren is in het boek terug te zien: Ugeux probeert ze stuk voor stuk te behandelen in 172 pagina’s. Daarmee verwordt het boek bijna tot een opsomming van oorzaken, gevolgen en maatregelen. De discussie over 1-tier of 2-tier raden van bestuur, om een voorbeeld te noemen, wat toch een gevoelige discussie is met veel voors en tegens aan beide kanten, wordt door Ugeux in minder dan 1 pagina aangestipt. Dat werkt onbevredigend. Uqeux’ conclusie dat de economie gegijzeld wordt door de financiële wereld is volkomen terecht. Maar de geïnteresseerde lezer heeft verder niet zo veel aan zijn aanbevelingen over, bijvoorbeeld, de renumeratie bij rating agencies. Daar gaat de lezer niet over, daar gaan de eigenaren van de agencies over, en tot op zekere hoogte hun klanten, en meer op afstand misschien een toezichthouder of wetgever.
De conclusies van Ugeux
Helaas, boeken waarin met grote gebaren de oplossingen voor de crisis wordt aangedragen, stellen bijna altijd teleur. De kluwen van samengangende problemen is te groot en met aanbevelingen zoals ‘meer vertrouwen’ kunnen we niet zo veel. Er is wel één oplossing denkbaar: beter toezicht op de financiële sector – juist omdat de zaak zo gecompliceerd is. De ingewikkelde problematiek moet door ons, leken, kunnen worden overgelaten aan mensen die er écht bovenop zitten (en er bovendien voor worden betaald om calamiteiten te voorkomen). Daarom is het zo teleurstellend dat DNB afgelopen jaren zo zwak heeft gepresteerd.
>> MT neemt elke vrijdag een nieuw (management)boek onder de loep: Eerdere recensies.
Lees ook:
- De 5 beste Nederlandse managementboeken van 2010
- De 5 beste internationale managementboeken van 2010