Iedereen weet dat je als baas niet alles zelf moet doen. Werknemers moeten ruimte krijgen om zich te ontwikkelen, ze willen autonomie en ze eisen terecht ook de credits op voor het werk dat ze doen. Een manager die goed kan delegeren, kan een team laten vliegen. Hun werknemers zijn tevredener en productiever. Terwijl de leidinggevende er zelf ook beter van wordt.
Maar soms gaat het anders. Managers zien dan met lede ogen aan hoe zaken die ze hebben overgedragen worden afgeraffeld. In enkele gevallen is zelfs sprake van regelrechte sabotage en gebeurt er uiteindelijk helemaal niets. Onderzoekers aan de University of Buffalo School of Management hebben uitgezocht hoe dat komt. Het blijkt een wereld van verschil te maken hoe er door werknemers tegen de betreffende baas wordt aangekeken.
Luiwammes
Een leidinggevende die veel delegeert kan het predikaat ‘luiwammes’ opgeplakt krijgen. Of dat van een slechte manager die alle rotklusjes doorschuift naar zijn ondergeschikten. Zeker in het laatste geval hebben werknemers de neiging er met de pet naar te gooien, zeggen de onderzoekers. ‘Disfunctionele weerstand’, noemen ze dat. ‘Werknemers zeggen niet openlijk dat ze het niet gaan doen’, legt James Lemoine uit. Hij was als universitair docent organization and human recource bij de studie betrokken. ‘Ze doen net of ze het vergeten zijn of dat ze het verzoek niet helemaal goed hebben begrepen.’
Vrouwen geven een leidinggevende eerder het voordeel van de twijfel
Samen met zijn collega’s van de UB ondervroeg hij 150 werknemers van een grote gezondheidsorganisatie. Ze stelden hen vragen over hun leidinggevenden, de taken die deze managers delegeerden en hoe zij daar zelf mee om waren gegaan. De werknemers waren afkomstig uit alle lagen van de organisatie. Wat bleek? Bij twijfel over de capaciteiten van een leidinggevende kreeg deze laatste van vrouwen het voordeel van de twijfel. Mannen trokken al snel de conclusie dat deze lui was of zijn verantwoordelijkheden probeerde te ontlopen.
Schade
Als werknemers hun baas goed vinden, liggen de kaarten anders. Dan is er geen verschil tussen hoe mannen en vrouwen reageren als hun leidinggevende vraagt iets over te nemen. Volgens Katan Norris, een van de andere betrokken onderzoekers, kijken werknemers in dat geval vooral naar wát er precies van hen wordt gevraagd. ‘Onze conclusie is dat het misschien effectief is voor leidinggevenden om dingen te delegeren, maar dat een verzoek ook als een boemerang op de organisatie kan terugslaan’.
Managers moeten goed uitleggen waarom ze bepaalde dingen niet zelf doen
In hun studie ramen de onderzoekers de schade in het Amerikaanse bedrijfsleven door ‘disfunctionele weerstand’ op misschien wel 50 miljard dollar per jaar. Het is dus zaak dat leidinggevenden goed nadenken welke taken ze delegeren. Ook moeten managers goed uitleggen waarom ze ze zelf niet doen. Om er zeker van te zijn dat werknemers hun intenties goed begrijpen, moeten ze – zeker als een deel van hun mensen thuis werkt – ook voortdurend vinger aan de pols houden of taken wel goed worden gedaan. Op die manier komt er geen ruis op de lijn tussen wat een manager en zijn of haar team van elkaar verwachten.
