De leider moet en kan soms dominant zijn, als de situatie erom vraagt. Dan is hij voor even de grootste gorilla op de apenrots. En dat is nou net waar wij Nederlanders niet van houden. Sterker nog, we gruwen ervan. Polderen, meebewegen, binnen de lijntjes en vooral goed managen, dat is leiding geven hoe we het graag zien.
Maar als er stress op het systeem staat, dan willen we toch graag wat minder polderen. We vinden een dominante leider dan oké, maar wel voor een korte periode. De dominante leider wordt gevolgd als het voortbestaan van de groep (organisatie) wordt bedreigd. Maar vervolgens moet er weer snel gemanaged worden.
5 eigenschappen voor beter leiding geven
De leider die we echt nodig hebben, beschikt over een vijftal eigenschappen. Deze eigenschappen kun je trainen en ze helpen jou en de organisatie verder.
#1 Je bent adaptief in je leiderschap
Adaptief betekent dat je goed kunt schakelen tussen verschillende leiderschapsstijlen of rollen. Je bent niet dienend, situationeel of wat voor andere mooie kreet je het wilt geven. Je weet wel de situatie en de mensen juist in te schatten en hier bijpassend leiderschap te vinden. Wij noemen dit ‘leiden als een dj’.
#2 Je stuurt driedimensionaal aan
Leiding geven doe je niet alleen naar beneden. Iedereen geeft leiding. Naar boven, naar beneden en opzij. Vaak vinden we het raar om naar boven leiding te geven, maar het zorgen voor draagvlak kun je zeker onder leiderschap scharen.
Denk daarbij aan het informeel coachen van mensen die boven jou staan in de organisatie of het incasseren van bepaald gedrag. Wij noemen dit ‘leading up, down and across’.
#3 Je inspireert
De leider weet zijn of haar mensen te inspireren, te motiveren en te enthousiasmeren. Dit kan alleen als je zelf gepassioneerd bent. Inspireren doe je door het goede voorbeeld te geven en mensen mee te nemen in jouw verhalen.
#4 Je luistert goed
Leiders kunnen luisteren. Echt luisteren. Zonder verdere bedoelingen het verhaal van de ander aanhoren. En dit is lastiger dan je denkt. Zeker als we geleefd worden door onze agenda. Maar mensen merken het als je echt luistert. Het gaat je veel opleveren om de legitimiteit van leiderschap te verkrijgen.
#5 Je kunt managen
Allemaal mooie eigenschappen die we hierboven hebben vermeld, maar ze zijn maar kort houdbaar als je zelf niet kunt managen. Een leider moet weten wat het is om tijdig, binnen budget en met de juiste kwaliteit zijn of haar producten op te leveren. Maar: de leider is altijd een manager, een manager is niet altijd een leider.
Leiding geven pur sang
Nu we dit weten, hebben we ook een beeld van hoe de ideale leider zich door de organisatie moet bewegen. De ideale leider is een manager pur sang en weet richting te geven aan processen en de organisatie. Bovenal weet hij hoe hij mensen kan verbinden.
De leider zorgt ervoor dat mensen iedere dag met een lach naar hun werk komen. Vraag jezelf nu eens af hoeveel van jouw mensen dit bewerkstelligen. Stel je eens voor wat het je oplevert als jij die ideale leiders in de organisatie hebt rondlopen.
Leiders die dit allemaal zijn:
- Sociaal;
- Diplomatiek;
- Sturend;
- Verbindend;
- Handelend;
- Managend;
- Coachend.
En leiders die…:
- zich moeiteloos kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden.
- ongeacht de mensen met wie ze werken de juiste toon weten aan te slaan om hen te verbinden.
- waarde toevoegen zonder dat ze het zelf in de gaten hebben. Leiders die jouw organisatie naar het volgende niveau brengen. Nu en over twintig jaar.
Is dit een utopie? Nee, zeker niet, maar het vraagt wel commitment van een organisatie om te investeren in leiderschap door gedegen opleidingen en coaching.
Stijlen van leiding geven die iedere leider moet kennen
Iedere leider heeft zijn of haar eigen stijl van leidinggeven. Toch zijn er ook verschillende situaties en omgevingen waar bepaalde stijlen van leidinggeven beter werken dan anderen. Dit zijn de 14 stijlen van leiding geven die je zeker moet kennen.
Een basisvoorwaarde voor goed leiderschap is een stijl te gebruiken die bij je past, maar dat betekent niet dat je er nooit van af kan wijken. Blijf vooral bij jezelf, maar laat je inspireren door andere leiderschapsstijlen.
Over de auteur: Jochen Hekker
Jochen Hekker (1975) is eigenaar van LiDRS B.V. Als trainer en coach gebruikt Hekker zijn jarenlange ervaring als marineofficier. Hij heeft naast zijn officiersopleiding bij de Koninklijke Marine een Master in Business Engineering and Management Science (ir.) en een postdoctorale opleiding Operational Auditing afgerond. Jochen Hekker is auteur van het boek Leiders!.
Leiders! – Verhalen van een marineofficier en een leiderschapsmodel voor de ambitieuze leider is geschreven door Jochen Hekker. Het zijn verhalen van een marineofficier en een leiderschapsmodel voor de ambitieuze leider. Het boek is onder meer te koop bij managementboek.nl.
Vragen over hoe je beter kunt leiding geven:
Wat zijn de eigenschappen van een goede leider?
Een goede leider heeft vijf belangrijke eigenschappen. Hij of zij is adaptief, stuurt driedimensionaal aan, inspireert, kan goed luisteren en managen. En jij kunt jezelf hierin trainen.
Wat is driedimensionaal aansturen?
Leiding geven doe je niet alleen naar beneden. Iedereen geeft leiding. Naar boven, naar beneden en opzij. Vaak vinden we het raar om naar boven leiding te geven, maar het zorgen voor draagvlak kun je zeker onder leiderschap kunt scharen.
Denk daarbij aan het informeel coachen van mensen die boven jou staan in de organisatie of het incasseren van bepaald gedrag. Wij noemen dit ‘leading up, down and across’.
Wat zijn de bekendste leiderschapsstijlen?
Iedere leider heeft zijn of haar eigen stijl van leidinggeven. Toch zijn er ook verschillende situaties en omgevingen waar bepaalde stijlen van leidinggeven beter werken dan anderen. Dit zijn de 14 stijlen van leiding geven die je zeker moet kennen.
Een basisvoorwaarde voor goed leiderschap is een stijl te gebruiken die bij je past, maar dat betekent niet dat je er nooit van af kan wijken. Blijf vooral bij jezelf, maar laat je inspireren door andere leiderschapsstijlen.
