Ex-DJ Michael Pilarczyk weet dat na succes ook falen komt, maar vond steeds nieuw succes. 'Het is duidelijk weten wat je wilt.'
Achter in zijn riante werkkamer – zeg maar gerust werkhuis – in hartje Amsterdam hangt een prachtig schilderij. ‘Van Ruud de Wild gekregen’, zegt de levenscoach, schrijver, spreker en zakenman. Omnia Vincit Amor staat er met grote witte letters: liefde overwint alles. Kleiner in het kunstwerk, in het zwart, een passage uit het boek 'Dansen in de hemel', dat hij schreef tijdens zijn 40 maanden (!) durende sabbatical op zee.
Michael Pilarczyk, inmiddels 45, is het levende voorbeeld van het adagium: ‘Niet denken, maar doen’. ‘Je hebt mensen die een berg beklimmen’, zegt hij met die bekende geruststellende stem van hem. ‘De een pakt een fiets en begint te trappen. De ander staat beneden te bedenken hoe hij zo snel mogelijk op de top kan staan. Maar uiteindelijk is de eerste boven, met alle schade en schande die hij onderweg is tegengekomen, en staat de strateeg nog steeds beneden…’ Michael Pilarczyk, bekend van radio en tv, geeft tegenwoordig webinars en masterclasses over slagen en mislukken.
MT: Hoe is het zover gekomen?
Pilarczyk: ‘De laatste jaren heb ik mensen gezien die 10 of 100 miljoen hadden, failliet gingen, maar binnen 3 jaar wéér 20 miljoen hadden. Zij hanteren dus bepaalde strategieën om elke keer dat succes te bereiken. Ik heb voor mijn masterclass die ‘succesformule’ opgeschreven. Dat is gewoon dé manier hoe alles werkt, hoe het altijd heeft gewerkt en het altijd zal blijven werken. Als je die manier volgt, lukt alles. Doe je het tegenovergestelde, dan lukt niks. Die mensen zeggen: ik heb altijd pech; ik kom nooit de juiste mensen tegen. Ze hebben altijd een excuus, terwijl succesvolle mensen nooit een excuus hebben. Ik vroeg mezelf ook af: wat is nou de reden waarom alles wat ik doe altijd lukt?’
Je nam jezelf als voorbeeld?
‘Ja. Mensen zeiden tegen mij: hoe kan het dat jij altijd mazzel hebt? Maar het is geen mazzel. Het is duidelijk weten wat je wilt. Als je niet weet waar je naartoe gaat, ben je onderweg naar nergens. In 2009 las ik een wereldwijd onderzoek onder 250.000 mensen met als centrale vraag: wat wil je nu echt met je leven? Wat bleek: 89 procent had geen idee. Dus 9 van de 10 mensen doen maar wat. Die werken, omdat ze dénken dat ze daarmee gelukkig worden. Maar niemand wil veel geld hebben, niemand wil een goedlopend bedrijf. Dat dénken we allemaal alleen maar.’
Wat leer je de mensen in je masterclass?
‘Dat succes hebben niet moeilijk is. En dan heb ik het niet direct over geld verdienen. Je kunt bijvoorbeeld ook succes boeken door je een nieuwe, gezonde levensstijl eigen te maken. Ik heb ontdekt dat mensen met financiële problemen ook altijd emotionele problemen hadden. Altijd twijfelen. Niet kunnen omgaan met stress, met angst. In burn-outs gemeten staat Nederland op plaats 2 in Europa. Maar je krijgt geen burn-out als je dingen doet die je leuk vindt. Ik ken veel mensen die zonder probleem 100 uur per week werken. Dat doe ik ook. Je krijgt pas een burn-out als je systeem, je accu, leegloopt omdat je dingen doet die je niet leuk vindt. Dat je maar wat doet, zonder richting, en ook geen verbeeldingsvermogen meer hebt. Einstein zei: Imagination is more important than knowledge. In mijn masterclass zitten veel managers en ondernemers die hulp nodig hebben om structuur aan te brengen. En ondernemers die zeggen: het ging niet goed met mijn bedrijf, ik ben failliet, hoe pak ik het opnieuw op zonder weer allemaal fouten te maken?’
En, wat doen ze fout?
‘Ze doen niets fout, ze doen iets niet. Ik ben me 20 jaar geleden al gaan verdiepen in het Taoïsme, in Chinese wijsheid. In de jaren 70 had je neurolinguïstisch programmeren, dat zei: als je met de taal van je hersens je mindset kunt herprogrammeren, dan kun je jezelf re-modellen. Jij kunt een kleipoppetje maken zoals je zelf wilt zijn. Ik heb dat vertaald naar het nu. Het is heel simpel. Eén: heb een doel. Twee: zorg voor een voorbeeld. Maar ook: zorg dat je het doel onderzoekt dat je wilt bereiken: wat is de concurrentie, wie heb ik er juist bij nodig, welke stappen moet ik zetten om een dreamteam om me heen te verzamelen? Maar hierbij heb ik het niet over een uitgebreid businessplan. Veel managers besteden te veel tijd aan plannen ontwikkelen. Mijn motto is: Move before you’re ready. Dat heb ik geleerd van mensen als Lex Harding en Joop van den Ende. Die hebben een idee en gaan het doen. Onderweg sturen ze wat bij, maar ze stevenen wel op hun doel af. Eerst een heel plan afwerken heeft geen zin.’
Velen die dit lezen zullen zeggen: dat zegt onze DJ nou wel, maar is dat niet wat kort door de bocht?
‘Als je te lang plannen maakt, laat je kansen liggen, dat is heel simpel. Je moet gewoon beginnen met bewegen. En je hebt passie nodig. Daaraan ontbreekt het vaak in grote bedrijven. Ook bij de top. Omdat hun opdracht is: je moet rendement maken. Meer winst. Zorgen voor aandeelhouderswaarde, het maakt niet uit hoe.’
Wat zou hun doel moeten zijn?
‘Dat je iets met je bedrijf wilt bereiken. Neem Apple. Natuurlijk verdienen zij heel veel geld, maar dat is niet hun missie. De missie is: jouw leven mooier maken. Je geliefde bellen en berichtjes sturen kan met iedere telefoon, maar Apple weet het zo te verkopen dat ze geen product brengen, maar een gevoel, beleving. Net als Heineken.’
Welke bedrijven pakken het dan verkeerd aan?
‘Ik heb nooit een bedrijf als ABN Amro geleid, maar in alle eerlijkheid… Dat is echt een bedrijf met mooiweerpraat voor de buitenwacht. Ik denk: er klopt iets niet in jullie strategie. Het is zaken mooier voorspiegelen, het gaat je niet om de klant. En traditionele media maken ook geen sterke indruk. Die hebben de vernieuwing wel héél laat opgepakt. Ik vind dat televisie in heel Europa erg achterloopt. Wat een ironie: een branche die nieuws brengt, signaleert pas 10 jaar te laat de verandering die ze zelf moeten ondergaan.’
De strategie van de kranten is die van de man die onderaan de berg blijft staan kijken?
‘Ik gebruik graag de metafoor van een schip dat in de mist vaart. Ze hebben een kompas, maar geen idee welke richting ze op moeten. De ene dag gaan ze noordwaarts, de andere dag zuidwaarts, ze weten echt niet meer waar ze zijn. Maar je moet een doel hebben. En je moet weten waar je bent. Wat is je startpunt? Als je dat niet weet, weet je ook niet welke richting je op moet.’
Wat zou je strategie zijn als je de uitgever van dit blad was?
‘Jullie blad is het nummer 1-brand in die markt. Wat kan er fout gaan? Dat het team dat het maakt het niet meer met passie doet. Dat zie je vaak. Journalisten die al heel lang over hetzelfde schrijven zijn er op een gegeven moment wel klaar mee. Maar als het bedrijf niet wordt geleid door passie, gaat het onderuit. Daar zou ik mij dus op focussen. Toen wij met Radio 538 begonnen was er weinig geld. Wij moesten héél creatief zijn. Ik heb geleerd dat creativiteit, lef en moed samen met de passie om er echt wat van te maken, veel meer waard zijn dan geld. Wat zie je als er geld is? Dat het niet lukt, omdat het te makkelijk is om uit te geven. We proberen eerst dít, lukt het niet, dan proberen we toch dát? Het is gewoon luiheid, gemakzucht, gebrek aan discipline, besluiteloosheid… Succesvolle managers kiezen altijd snel. Een goede manager hoeft niet te vergaderen. Die heeft een visie, een strategie, die volgt zijn hart, checkt dat nog even met zijn ratio en dan… go! Er zijn zoveel bedrijven die het even kwijt zijn en dan maandenlang adviesbureaus inhuren. Natuurlijk is het goed als een ander eens naar je bedrijf kijkt, maar heb je zelf eigenlijk al gekeken? In de grote bedrijven blijft het management op de veertiende verdieping zitten; ze hebben geen idee wat er op de werkvloer gebeurt. Terwijl: als je dat weet, hoef je geen onderzoeksbureau in te huren.’
Jouw stappenplan helpt de ceo?
‘Ik heb dit stappenplan niet zelf bedacht, de theorie bestaat al ruim 100 jaar. Wat ik doe is een beetje gebaseerd op Think and grow rich, een boek uit 1937. Napoleon Hill interviewde daarvoor 500 succesvolle ondernemers, maar ook uitvinders als Edison en Ford. Echt de mensen die onze wereld hebben bepaald, die niet dachten in beperkingen.’
En de kern is…
‘Je moet duidelijke doelen hebben, focus houden, je niet laten afleiden en alles met volledige overgave doen. En met doelen bedoel ik niet één alomvattend doel. Dat kan angstaanjagend werken. Jij kunt ook als doel hebben: een goede vader zijn. Of een mooi artikel schrijven. Of gelukkig zijn. Als je geen doel hebt zeg je: leuk gesprek, maar geen idee wat ik ermee ga doen.’
Zitten in de top van het bedrijfsleven echt mensen die zo denken?
‘Ik merk dat mensen in de top hun hart niet volgen. Ze werken te veel vanuit hun ratio. Maar als je zo werkt, dan ga je heel snel fouten maken, omdat je veel twijfelt. Dan ga je denken: ja maar, wat als… Dat heb je veel minder als je vanuit je gevoel werkt. Maar we zijn die verbinding kwijtgeraakt en vertrouwen er niet meer op. We zijn te Excel-gericht geworden. En we hebben geen droom.’
Excel-gericht?
‘Stel dat Martin Luther King tegen 200.000, 250.000 mensen op een veldje in Washington had gezegd: ‘Kijk, ik heb zestien spreadsheets uitgewerkt en uitgerekend dat als we het zo en zo doen het eigenlijk zo zou moeten zijn dat witte en zwarte mensen toch gelijk zijn.’ Nee, hij zei: ‘I have a dream!’ Dat is volgens mij wat meer mensen moeten hebben.’
Jij had een droom?
‘Ja, en een doel. Ik was 12. Ik wilde bij Veronica op Radio-3 werken. Curry en Van Inkel waren mijn voorbeelden. Ik ben elke dag gaan oefenen. Ik ging onderzoeken hoe ik het moest doen. Toen ik een paar jaar later voor 1.600 gulden in de maand bij de radio kwam werken zei ik: ‘Ma, ik mag plaatjes draaien bij Veronica. En ze gaan me er nog voor betalen ook.’ Ik had het voor niks willen doen. Dat is passie. Dat je het ook voor niks wilt doen.’
Een ceo wil het misschien ook wel voor niks doen. Maar hij heeft ook 12.000 gezinnen te onderhouden.
‘Je kunt geld verdienen met passie, die combinatie is de kern van mijn verhaal. En ik denk dat ik ervaringen heb die het waard zijn om te delen. Veronica had maar zes dj’s, ik was er op heel jonge leeftijd al een van. Later zijn we 538 gestart, dat uit het niets heel groot is geworden. Daarna TMF. Ik heb leren ondernemen. Ik heb een paar jaar met Joop van den Ende gewerkt, als televisiepresentator. Daar heb ik echte inspiratie en passie gezien. Joop bedenkt iets en doet het. Joop verkoopt geen producten, Joop verkoopt zijn overtuiging. Na een toespraak van hem denk je: ja! Je bent dan helemaal gebrainwasht. Je gaat ervoor.’
Dromen zijn soms ook bedrog. Je bent ook op je bek gegaan.
‘Zeker. Ik had veel geld, maar ben ook ooit alles kwijtgeraakt op de beurs. In 4 dagen. En 2 miljoen schuld. Toen ben ik een bedrijf begonnen met wat partners die verstand hadden van groot geld. Wij bouwen binnen 6 maanden een bedrijf op (tv-bedrijf Future Active, red.) met een vermogen van 25 miljoen. We waren bezig met grote overnames. Dat liep fout door interne machtspelletjes en toen hebben ze mij eruit gegooid. Daarna heb ik mijn bedrijf PMG opgebouwd. En ik heb een reclamebureau opgericht en daarna verkocht aan De Telegraaf. Ik heb ook een klein uitgeverijtje succesvol gemaakt en 4 jaar later verkocht. Dus ik had succes op succes. Vervolgens ben ik een boek gaan schrijven. Ik zei: ik wil er 100.000 verkopen. Grote uitgeverijen lachten me uit. Toen ben ik het zelf gaan uitgeven. We zitten nu, 8 maanden na de lancering, op 50.000 verkochte exemplaren. Toeval? Succes is geen toeval. Het is een mindset.’
Kom naar de masterclass
Op dinsdag 10 maart, 31 maart en 19 mei organiseert Michael Pilarczyk masterclasses Succes is geen toeval. Lees er alles over of meld je aan via deze link.
Dit verhaal komt uit de huidige printeditie van Management Team. Ben je nog geen abonnee? Vraag de huidige editie dan aan als gratis proefnummer.
