Veel organisaties zoeken naar een alternatief voor de 'klassieke' manier van aansturing, schrijft Ben Kuiken in zijn nieuwe boek. Wat is het gouden idee?
Boek van deze week: De laatste manager van Ben Kuiken
(Haystack, 224 pagina’s)
De manager ligt onder vuur. Het is een discussie die in de loop van het eerste decennium opkwam: die legers (midden-)managers verstoppen bedrijven en organisaties, krijgen te veel betaald en staan de efficiëntie in de weg. Voor sommige mensen zijn managers de ultieme boeman. De kredietcrisis heeft de zaken nog erger gemaakt: de recessie wordt geweten aan hun zelfverrijking.
De managers kunnen er zelf ook niet veel aan doen, schrijft Ben Kuiken. "De meeste managers die ik ken, werken enorm hard en doen ongelooflijk hun best om hun medewerkers en de organisatie vooruit te helpen." Maar ook zij krijgen in de verstopte organisaties steeds minder voor elkaar, hoe ijverig ze ook zijn.
Kuiken gaat op zoek naar alternatieven. Hij brengt een bezoek bij Semco, het beroemde Braziliaanse bedrijf waar zonder managers wordt gewerkt. Hij kijkt hoe het eraan toegaat bij Het Nieuwe Werken-kampioen Microsoft. En hij steekt zijn licht op bij Buurtzorg Nederland, een thuiszorgorganisatie waar gewerkt wordt met zelfstandige eenheden van 10-12 verpleegkundigen. Hoe meer je je er mee bezighoudt, schrijft hij, hoe meer je het om je heen gaat zien: veel organisaties zijn op een of andere manier aan het experimenteren met zelfsturing.
Maar zelfsturing is bepaald niet eenvoudig om te realiseren, stelt Kuiken vast. Het is geen nieuwe conclusie. De theorie van zelfsturende organisaties uit de afgelopen decennia is bezaaid met talloze goedbedoelde pogingen, en bar weinig duurzame successen. Zelfsturende teams worden bedreigd door besluiteloosheid en onderling getwist. Manager-loze organisaties zijn moeilijk om te vormen tot slagvaardige bedrijven, ondanks de voordelen van de grotere eigen verantwoordelijkheid van de werknemers. De gouden formule voor zelfsturing is nog niet ontdekt, en ook Kuiken kan hem niet aandragen. Dat binnenkort werkelijk ‘de laatste manager’ het licht in zijn kantoor uitdoet, kan hij dan ook niet hard maken. Wat overblijft is een serie casebeschrijvingen die inspirerend kunnen zijn voor organisaties die het eens anders willen proberen.
Bestel nu het boek De laatste manager van Ben Kuiken
- Lees ook welke interessante managementboeken deze week nog meer zijn verschenen in De oogst van de week.