Vergeet goedbedoelde stimuleringsacties en imagocampagnes. Wilt u meer vrouwen en minderheden op (hoge) posities? Dwing het dan gewoon af. Dan volgen de waardering – en de resultaten – vanzelf.
Onderzoekers van onder meer de universiteit van Stanford keken voor deze conclusie naar India, waar bij loting wordt bepaald dat er in sommige dorpen een vrouw móet worden gekozen als dorpshoofd. Een regel die resultaat oplevert, zo blijkt.
1. Minder vooroordelen
De bevolking van de door mannen geleide dorpen beoordeelde mannelijke politici beter dan vrouwen, zelfs als exact dezelfde speech werd gehouden. Bij de dorpen waar een vrouw aan de macht was (of geweest was), was er geen verschil in beoordeling: de vrouwelijke spreker werd even goed gevonden als de man.
2. Meer waardering
Na de eerste verkiezingen waarbij een vrouw móest worden gekozen, was bij de volgende verkiezingen de kans op wéér een vrouw vijf keer zo hoog geworden. Ruim twee keer zoveel vrouwen stelden zich kandidaat, en de vrouwen die dat deden, hadden ruim twee keer zoveel kans gekozen te worden. Eén ronde van positieve discriminatie bleek dus al een groot effect te hebben.
Conclusie: ander leiderschap moet je in elk geval 1 keer afdwingen. Daarna gaat het (meestal) vanzelf.