‘If you don’t have a hungry mind, you shouldn’t be a leader’, stelt hoogleraar organisatiepsychologie Thomas Chamorro-Premuzic. Vooral in deze complexe tijd, met een pandemie van ongekende proporties, hebben we volgens hem behoefte aan nieuwsgierige leiders. Zo zegt hij: ‘Nieuwsgierigheid is de beste manier om met dit probleem om te gaan.’
Eigenschappen die leiders en hun teams kunnen helpen zich aan te passen aan de huidige situatie zijn onder meer een sterk verlangen om te leren, een passie voor het stellen van vragen en het vermogen om te luisteren. Chamarro-Premuzic vindt deze honger naar kennis en informatie zelfs even belangrijk als intelligentie.
Genetische component
De kans dat jij van nature een nieuwsgierige leider bent, is ongeveer 50 procent. Nieuwsgierigheid wordt namelijk voor de helft bepaald door je genen. De andere helft wordt beïnvloed door zaken in je omgeving, zoals je opvoeding. De Amerikaanse psycholoog Scott Barry Kaufman heeft veel aandacht besteed aan de genetische component.
Nieuwsgierige mensen zijn gevoeliger voor de beloningswaarde van informatie en kennis dan de minder nieuwsgierigen
In zijn boek Transcend: The New Science of Self-Actualization steekt Kaufman de beroemde behoeftenhiërarchie van Abraham Maslow – een veelgebruikt managementmodel – in een moderner jasje. Nieuwsgierigheid valt onder de cognitieve behoeftes en volgens Kaufman zijn er mensen die hier van nature energie van krijgen. Zij hebben een voortdurende honger naar kennis en willen graag nieuwe en interessante dingen ontdekken. Zij zijn, met andere woorden, gevoeliger voor de beloningswaarde van informatie en kennis dan anderen.
Dopamine is geen gelukshormoon
De neurotransmitter dopamine speelt een grote rol bij de informatie-euforie. Dit stofje staat in de volksmond bekend als het ‘gelukshormoon’ maar eigenlijk klopt die beschrijving niet. Kaufman is van mening dat dit onjuiste beeld ontstaan is doordat er er zoveel onderzoek is gedaan naar de rol van dopamine bij onze meer primaire behoeftes. Maar dopamine zorgt er niet alleen voor dat we dingen leuk vinden, het zorgt er vooral voor dat we dingen willen.
Neurowetenschapper Colin DeYoung noemt dopamine daarom de neuromodulator van exploratie, ofwel onderzoekend gedrag. Kaufman zegt hierover: ‘Onze hersenen krijgen een enorme toevoer van dopamine bij het vooruitzicht van een beloning, maar deze rush is geen garantie dat we ergens van genieten als we het eenmaal hebben.’ Dopamine stimuleert ons dus om op onderzoek te gaan en het onbekende te verkennen.
Nerdy dopamine pathways
Uit het onderzoek van DeYoung blijkt dan ook dat er dopamine-circuits in de hersenen zitten die sterk zijn gelinkt aan de beloningswaarde van kennis en informatie. Kaufman noemt dit de nerdy dopamine pathways. Deze circuits zijn met name actief in je prefrontale cortex.
Bjarne Timonen, GZ-psycholoog, mediapsycholoog en auteur van De leefstijlgids tegen somberheid, vertelt: ‘De prefrontale cortex kan je zien als de controlekamer van het brein. Hoe meer controle er moet worden uitgevoerd, hoe harder de prefrontale cortex moet werken. Dus hoe meer informatie je verwerkt, hoe actiever de verschillende circuits daar zullen worden.’
Onderwijs
Bij het bevredigen van basale behoeftes, zoals eten, drinken of slapen, zijn voornamelijk systemen in de meer primitieve gebieden van de hersenen actief. Timonen noemt deze gebieden het paard van de hersenen. De prefrontale cortex is de ruiter. ‘Zeker bij verslavingen zie je dat de activiteit in de prefrontale cortex verminderd is. Het paard heeft het dan overgenomen.’ Bij informatieverwerking gaat dit precies andersom: ‘De ruiter neemt het over en het paard wordt gekalmeerd. Dit heeft een meditatieve werking op het brein. Daarom vind ik onderwijs ook zo belangrijk.’
Een hongerige geest is een van de belangrijkste voorspellers is voor toekomstig succes
Ook Kaufman benadrukt de kracht van het onderwijs, met name bij het stimuleren en prikkelen van de nieuwsgierigheid. Hij geeft aan dat een hongerige geest een van de belangrijkste voorspellers is voor toekomstig succes. Bovendien is nieuwsgierigheid ‘in de afgelopen jaren in verband gebracht met geluk, creativiteit, bevredigende intieme relaties, meer persoonlijke groei na traumatische ervaringen en meer zin in het leven’.
Hoe kun je als leider je nieuwsgierigheid ontwikkelen? 4 Tips van Chamorro-Premuzic
- Zeg eens wat vaker JA
Probeer om de antwoorden die je normaal gesproken geeft te veranderen. Het is goed om nieuwe uit te proberen, ook als je denkt dat iets niet bij je past. - Zeg eens wat vaker NEE
Dit lijkt tegenstrijdig met het voorgaande punt, maar volgens Chamorro-Premuzic moet je beter worden in beide soorten antwoorden. Zeg vaker nee tegen dingen die averechts werken of saai zijn. - Ga met verschillende mensen om
Chamorro-Premuzic noemt dit psychologische diversiteit. We hebben de neiging om te gaan met mensen die heel erg op ons lijken en die dezelfde overtuigingen hebben. Je wordt meer open minded als je omgaat met mensen die anders zijn. Daarmee wordt je blootgesteld aan andere meningen en dwing je jezelf om uit je filter bubbel te komen. - Focus niet op je sterke punten Er wordt vaak gezegd dat mensen vooral moeten kiezen voor iets waar ze in uitblinken. Maar op die manier ontwikkel je geen nieuwe skills en stagneert je intellectuele groei. Vanuit het perspectief van talentontwikkeling zou de focus op je gebreken en zwakke punten moeten liggen. Chamorro-Premuzic: ‘That involves understanding your limitations and what you don’t know.’
Ontwikkel zelf je nerdy pathways
Heb jij van nature geen hongerige geest of is je nieuwsgierigheid niet voldoende gestimuleerd in je jeugd? Niet getreurd. Ook als volwassene kan je je nerdy pathways nog ontwikkelen. In een online college vertelt Chamorro-Premuzic dat het eigenlijk de organisaties en werkgevers zijn die hun werknemers hierbij zouden moeten helpen. Maar omdat de werkgevers vaak niet goed weten hoe ze dit moeten aanpakken, zal je zelf aan de slag moeten gaan.