Het fenomeen boemerang-ceo’s is al enkele jaren aan een opmars bezig. Maar weinig toppers die ontslagen worden of vrijwillig vertrekken als ceo keren terug. Tenzij het over de oprichters van die bedrijven gaat, zij voelen zich emotioneel heel wat meer verbonden.
Dit gaat over hun kindje. Ze voelen zich verplicht om hun erfenis te beschermen. De grootste groep boemerang-ceo’s bestaat dan ook uit deze oprichters. Maar het terughalen van succesvolle founders als ceo is niet zo’n handige zet, blijkt uit onderzoek van MIT.
Op een paar succesverhalen na, zoals Steve Jobs bij Apple, Bob Iger bij Disney en Howard Schultz bij Starbucks, blijken boemerang-ceo’s ‘significant slechter te presteren’. Bij founders is dat nog een graadje erger, vooral ‘in dynamische en snel veranderende sectoren’.
Succes in het verleden is dus geen garantie voor de toekomst. Uit recenter onderzoek blijkt dat boemerang-ceo’s ook niet zo lang blijven plakken, gemiddeld anderhalf jaar. Toch is er niks mis met een comeback. Als het ze dan lukt om de tent weer op de rit te krijgen, dan gaan ze de geschiedenis in als absolute helden. Dit zijn vijf opmerkelijke founders die recent op hun post zijn teruggekeerd.
#1 De snelste boemerang: Sam Altman van OpenAI
Sam Altman kun je zelfs een draaideur-ceo noemen. Het duurde in november vorig jaar nog geen vijf dagen voor zijn ontslag bij OpenAI werd teruggedraaid. Wat er destijds speelde, is nog altijd niet helemaal opgehelderd.
Microsoft ontving Altman met open armen. Bovendien had de medeoprichter van OpenAI de steun van negentig procent van de 770 medewerkers. Zij dreigden ook te vertrekken. Maar dat is inmiddels aan het veranderen.
Dit jaar kondigt de ene na de andere medeoprichter en/of topmedewerker van OpenAI zijn of haar vertrek aan. Deze maand trok John Schulman, die in 2015 aan de wieg stond van het bedrijf, de deur nog achter zich dicht. De rode draad: ze maken zich zorgen over de snelheid waarmee AI wordt ontwikkeld, zonder tegelijkertijd ook de nodige vangrails in te bouwen.
Lees ook: De stille killer in de boardrooms: het ongezegde
Voor de rechter gesleept
Een andere medeoprichter, Elon Musk, heeft Altman begin deze maand voor de rechter gedaagd wegens contractbreuk. OpenAI had nooit een miljardendeal mogen sluiten met Microsoft. Altman jaagt vooral winst na, maar commerciële belangen zijn niet belangrijker dan de mensheid, zo klinkt het in de aanklacht.
Ondertussen zijn gebruikers van ChatGPT ontgoocheld na het uitblijven van een echt nieuwe sprong voorwaarts. De laatste significante stap is al van anderhalf jaar geleden. Terwijl Google, Anthropic en Meta wel uitpakken met AI-modellen die inmiddels prima kunnen concurreren met die van OpenAI.
Na acht maanden als waarnemer in de board van OpenAI, heeft Microsoft zijn zitje vorige maand opgegeven, meldt The Verge. Ook Apple heeft zich teruggetrokken als kandidaat voor de non-profit board.
Toch blijft OpenAI records breken. De omzet is dit jaar op weg om te verdubbelen naar 3,4 miljard dollar, zegt Altman.
#2 Paddy Cosgrave (Web Summit) en de boemerang van X
Zijn kritische posts op X over westerse steun aan Israël, aan het begin van de oorlog in Gaza, schieten in het verkeerde keelgat. Paddy Cosgrave, de Ierse medeoprichter en ceo van Web Summit, verwijdert ze en maakt meteen excuses, maar dat helpt niet.
Web Summit is de grootste tech-bijeenkomst van Europa. Het event startte in 2009 met 150 bezoekers en is inmiddels uitgegroeid naar 70.000 bezoekers. Maar in de aanloop naar de jaarlijkse hoogmis in november 2023, in Lissabon, haken grote namen als Amazon, Alphabet, Meta, Siemens en Intel af.
Cosgrave voelt zich door al die commotie min of meer gedwongen om eind oktober 2023 zijn functie neer te leggen. Zijn ‘persoonlijke opmerkingen’ worden een te grote ‘afleiding van het evenement’, verklaart hij aan de media.
Iers drama levert boekdeal op
De conferentie gaat gewoon door, maar met minder sprekers en deelnemers. Zijn twee medeoprichters slepen hem voor de rechter in Ierland. Met zijn posts zou hij aanzienlijke schade aan het bedrijf hebben veroorzaakt. Ook met minderheidsaandeelhouders is hij in rechtszaken verwikkeld.
Zes maanden later is hij terug als ceo. Hij doet op X voorkomen dat hij even met vakantie was: ‘De eerste keer in 15 jaar dat ik vrij heb genomen’. Hij heeft nagedacht, met oude maten gepraat en geluisterd naar de behoeftes. Hij wil het steeds grotere Web Summit intiemer maken, gezelliger, meer gefocust op communities.
Of hem dat gaat lukken, is nog even afwachten, de Web Summit begint pas op 11 november. Wat hem al wel is gelukt: een interessante boekdeal. Al dat Ierse drama is natuurlijk perfect leesvoer. Zijn boek komt begin september uit.
#3 Surprise: Victor van Tol keert terug bij SnappCar
‘Wat een buitengewoon slecht plan.’ Dat is de eerste reactie van Victor van Tol wanneer hij dit voorjaar wordt benaderd om opnieuw ceo te worden van SnappCar. De medeoprichter van het autodeelplatform is er dan al bijna vier jaar weg.
Om de pandemie te overleven, was een ander soort leider nodig. Eentje die inzet op optimaliseren en consolideren. Dat ligt hem wat minder. Maar nu is SnappCar volledig eigendom van Autobinck Group, een familiebedrijf met flinke groeiplannen en de nodige centen om te investeren. Maar dan moet wel die founder-energie terugkomen.
Als Van Tol bij is gekomen van de verrassing, gaat hij in op het aanbod. Hij zegt zelf tegen MT/Sprout in april dat hij ‘ouder en hopelijk wijzer’ op zijn post terugkeert. Hij zet in op groei, niet op zwarte cijfers en niet op internationale expansie. Eerst maar even hét meest toegankelijke deelplatform van Nederland worden.
Lees ook: Wat Victor van Tol van plan is bij SnappCar
#4 Is Kevin Plank (Under Armour) ooit weggeweest?
American football-speler Kevin Plank richt sportmodemerk Under Armour op in 1996. Hij blijft meer dan twintig jaar ceo, maar neemt in 2019 vrijwillig ontslag. Ondertussen blijft hij wel chief van het merk. De ceo die hem opvolgt, vertrekt binnen twee jaar. De volgende ceo houdt het nog geen jaar vol.
Under Armour meldt het eerste kwartaal van dit jaar een verlies van 305 miljoen dollar. Op 1 april keert Plank terug als ceo. Hij zet meteen het mes in de kortingen die het merk online geeft. Voor een ‘elitemerk’ moeten consumenten de volle prijs betalen, legt hij uit aan investeerders.
Dat betekent een enorme klap in de verkopen, maar Plank kijkt juist begerig naar de Europese luxemerken en hun marges. Under Armour kondigt in juli een samenwerking aan met Balenciaga. Het Spaanse modehuis zal dit herfstseizoen zelf een collectie van het sportmerk gaan verkopen. Dat zijn dus T-shirts voor bijna 800 dollar en joggingbroeken voor bijna 1300 dollar.
Beleggers blijven sceptisch. Een flink deel van Planks plan staat of valt met productinnovatie. En dat hebben ze al jaren niet meer gezien bij Under Armour. Plank gelooft er zelf wel in. Hij zegt dat er maar vijf merken wereldwijd op het podium van de sport vertegenwoordigd kunnen zijn. ‘Wij zijn er daar één van.’
#5 Dax Dasilva neemt roer van vriend over bij Lightspeed
De Canadees Dax Dasilva richt in 2005 Lightspeed op. Het techbedrijf is bekend van verkoopsoftware voor webwinkels, retailers en horeca. Het Europese hoofdkantoor is gevestigd in Amsterdam. Hij bouwt in zeventien jaar tijd zijn startup op naar scaleup en brengt het bedrijf succesvol naar de beurs.
De business gaat zo goed dat hij in 2022 besluit om het stokje van ceo door te geven. Het wordt tijd voor een opvolger, vindt hij. Een vriend van hem, die al ruim elf jaar meebouwt aan de business, wordt ceo. Twee jaar later is de koers van het aandeel met 45 procent gedaald.
No hard feelings, maar ‘Dax Man’ keert in februari van dit jaar terug als interim-ceo. Sinds mei is hij zelfs weer vast benoemd. In het eerste volle kwartaal dat hij weer aan het roer staat, zijn de verliezen teruggebracht van 48 miljoen naar 35 miljoen dollar – met dank aan kostenbesparingen, vooral bij het personeel.
Over het miljard in 2025
Lightspeed mag groeien, maar niet ten koste van alles, is het nieuwe geluid dat Dasilva verkondigt. Ook grote overnames en fusies zijn voorlopig van de baan. ‘Dat is nog van een vorige fase’, laat hij weten aan The Wall Street Journal. Hij focust nu eerst op operationele efficiëntie en meer winst halen uit de software.
Hij kondigt bovendien aan om in 2025 de omzetgrens van een miljard te slechten en winstgevend te worden. Zo wil hij beleggers meer vertrouwen geven in het bedrijf.
Lees ook: Wie snel een positie aan de top wil, kan de post van ceo ook kopen
