Fijn idee: alle ict de deur uit en afnemen als water uit de kraan: via internet en betaald naar gebruik. Maar is het alles goud wat blinkt in de cloud? Vier Nederlandse cloudhelden geven hun visie.
De schrik zit er goed in bij Microsoft. En dat is ook niet zo gek, want het bedrijf heeft door de opkomst van de cloud in het extreemste geval zeker de helft van haar 80 miljard jaaromzet te verliezen. En helemaal irreëel is die verwachting niet eens. De door hun software bestuurde pc, waarbij de harde schijf en het geheugen de computerkracht bepalen, verliest immers razendsnel terrein aan de lege doos, die al zijn data betrekt van het net: van mailprogramma tot dataopslag en crm-software. Met mobiel wordt die slag al gemaakt, simpelweg omdat je niet alle programma’s op je telefoon kunt draaien.
Legio voordelen
De stap naar de cloud biedt gebruikers legio voordelen: pakketten en updates aanschaffen en installeren is niet meer nodig, het virusgevaar vermindert en er is niet meer de angst dat het eigen systeem compleet in de soep loopt.
Toch komt cloud computing in de praktijk niet altijd even makkelijk van de grond. Dat komt niet alleen omdat kiezen voor de cloud een besluit is dat veel voeten in de aarde heeft, maar ook omdat veel organisaties bang zijn te afhankelijk te worden van dienstverleners en hun datacentra. Ook wettelijk gezien zijn er soms nog wel wat haken en ogen. Zo komt Google Docs er bij de Nederlandse overheid niet in, omdat Google niet garandeert dat de data onder Nederlandse jurisdictie vallen. Recent koos het Rijk daarom voor een interne ‘Rijkscloud’: de bestaande 64 datacenters van de ministeries komen samen in vijf grote datacenters, waar voorzichtig enkele ‘clouddiensten’ worden beproefd.
Enorme wolkengroei
Hoewel volgens recent onderzoek van KPMG nog 43,1 procent van de bedrijven zegt geen clouddiensten te gebruiken, en 32,7 zegt nog in de experimentele fase te zitten, wordt de komende jaren een enorme groei verwacht. Onderzoeksbureau Gartner voorspelt bijvoorbeeld een markt van 148,8 miljard dollar in 2014, een groei van ruim 25 procent per jaar. Volgens bureau Forrester wordt in 2020 wereldwijd zelfs zes keer zoveel geld uitgetrokken voor alle cloud computingdiensten als nu (zie grafiek hiernaast). Ter verklaring: BPaaS is Business Processes as a Service, de meest uitgebreide variant, en SaaS is Software as a Service, de bekendste vorm (denk: Google Docs). PaaS (Platform as a Service) zijn databases en een programmeeromgeving in de cloud, waarop de afnemer zelf applicaties inricht. IaaS (Infrastructure as a Service) tenslotte biedt hard- en software via internet, zoals een server of opslagruimte. Er spelen ook andere wezenlijke vragen bij een eventuele wolkenreis: zijn de datapakhuizen wel altijd goed beveiligd? Wat gebeurt er bij een storing aan platform of verbinding? Denk aan eind april, toen de servers van Amazon 36 uur onbereikbaar waren, of aan het plotse bankroet van Infotechnology in Hillegom. Artsen, apothekers en fysiotherapeuten waren ineens verstoken van applicaties en van hun eigen gegevens, waaronder gevoelige patiëntendossiers en hun ordering van recepten. Het was dat een curator oplette, samen met enkele medewerkers, anders had het zo op een kleine ramp kunnen uitdraaien. Toch is verhuizing naar de cloud uiteindelijk voor iedereen onvermijdelijk, verwacht Ruud Ramakers, managing partner bij 12innovate. “Gewoon, omdat het zo veel flexibeler is in gebruik en onderhoud dan software, infrastructuur en platforms in eigen beheer.”
En dus zullen we binnenkort allemaal in de wolken zijn. Lastig misschien voor Microsoft, maar anderen spinnen er garen bij. Zoals de Nederlandse cloudhelden hier bewijzen.
Joost Metten, Terremark:
‘In 5 jaar bestaat managed hosting niet meer’
In 2005 ging het Nederlandse Dedigate voor 11 miljoen dollar over naar het Amerikaanse Terremark. Directeur/mede-eigenaar Joost Metten (41) werd op dat moment niet alleen de baas over de Nederlandse, maar ook over de Britse en Spaanse vestiging van Terremark en breidde uit naar Turkije. De omzet groeide sindsdien naar schatting tot 50 miljoen dollar, zo’n 15 procent van Terremarks totaal.
Lang niet alles daarvan is echt als cloud te betitelen. Zo brengt Sanoma bij Terremark Nederland bijna 100 websites onder als Nu.nl en Startpagina, maar dat is in feite nog gewoon managed hosting. Een bekende (Deense) fabrikant van dure hifi-apparatuur is wel te beschouwen als ‘cloudklant’. “Die ontwikkelt en test alle nieuwe software op een platform bij Terremark. Met een paar klikken bestellen ze de benodigde infrastructuur. En ook Funda.nl heeft haar uitwijk volledig ondergebracht in de Enterprise Cloud.”
Metten is zelf een van de ontwikkelaars van die Enterprise Cloud: “Je kunt er heel eenvoudig applicaties en databases in plaatsen, bewerken en weer uithalen. Dat is een reden voor bijvoorbeeld Groupon, het snelstgroeiende internetbedrijf ooit, om bij ons klant te zijn.”
Bang voor grote partijen als Amazon, HP, Dell en Microsoft is Metten allerminst: “Je weet bij hen niet in welk land de data staan, zodat certificering niet mogelijk is. Bovendien kunnen klanten bij ons met hun eigen verbindingen aansluiten, bij anderen niet.”
Metten schat dat Europa 2 jaar achterloopt op de VS, onder meer omdat de overheid daar het voortouw nam. “Er is nog een grote inhaalslag te maken. Die komt er ook. Binnen 5 jaar bestaat gewone managed hosting niet meer.”
Jan Aleman, Servoy:
‘De markt is fenomenaal groter dan verwacht’
Software bieden om software te maken. Dat was het idee toen Jan Aleman met technisch brein Jan Blok (ex Baan Labs), Bob Cusick en Maarten Berkenbosch in 2001 in Amersfoort Servoy oprichtte.
Een decennium later opereert het bedrijf met 100 medewerkers vanuit vestigingen in de VS, Engeland, Frankrijk, Italië, Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk, en heeft het vertegenwoordigers in Spanje, Brazilië, Uruguay en Argentinië. Dit jaar wordt 40 procent groei verwacht. “We leveren softwarehuizen en concerns die intern applicaties bouwen de mogelijkheid ze om te zetten voor de cloud”, legt de 36-jarige Aleman uit. “De markt voor cloud computing is fenomenaal groter dan iedereen had verwacht.”
In april dit jaar selecteerde IBM Servoy als enige leverancier van ontwikkeltools in haar nieuwe ‘Smart Enterprise Cloud’, een doorbraak. “De focus ligt nu op groei. Overgenomen worden heeft geen prioriteit, al is er veel interesse, omdat ook partijen als IBM, SAP en Oracle zien dat ze iets als Servoy nodig hebben om met hun applicaties naar de cloud te gaan.”
Vijf jaar geleden deed Aleman zijn eigen aandelen deels van de hand, aan investeerders als Private Plus en Newion Investments. Spijt heeft hij niet. “Newion bracht ons een broodnodige professionaliseringsslag. En ik heb liever een kleiner aandeel in een bedrijf dat veel waard is dan 100 procent in een waardeloze onderneming.”
Leo Koster, AllSolutions:
‘Voor het MKB begint de grote slag nu pas’
Met zijn 24 jaar is AllSolutions in Woerden een oudgediende in de softwaremarkt. Het bedrijf biedt online ERP- en CRM-software, in concurrentie met partijen als Salesforce, Netsuite, Unit4, Afas Online en Agresso Businessworld. “In feite waren we er al in 2001 bij met software op afstand in abonnementsvorm, maar toen heette dat nog Application Service Provider”, vertelt Leo Koster (48), sinds 2008 algemeen directeur.
ASP, een vervolg op de bekende Internet Service Provider, werd niet populair, maar nu hetzelfde principe SaaS heet, heeft AllSolutions wel de wind in de zeilen. “We rekenen dit jaar op 10 tot 20 procent groei. Dat is geen explosie. Maar bedrijven hebben tijd nodig voor ze besluiten hun eigen software te verruilen voor een dienst op afstand. Grote organisaties zijn er in feite al 10 jaar mee bezig in het kader van outsourcing, maar voor het MKB begint de grote slag nu pas.” Met verhalen van klanten als ABC, Bovag, Cedin, Driestar Educatief, Inspectie Verkeer en Waterstaat en de Raad voor Accreditatie besteedt AllSolutions veel aandacht aan referenties. “Alleen de voordelen opsommen volstaat niet. Tevreden klanten werken het best om nieuwe klanten over de streep te trekken voor iets totaal nieuws.”
Wilko Stronks, Reeleezee:
‘Het barst dit jaar goed los’
Boekhouding moest als webdienst veel eenvoudiger en vooral goedkoper kunnen, bedachten Jan Jacobs en Wilko Stronks in 2002, na succesvol pionieren met internetbedrijf Netcast (verkocht aan Wegener, later Lost Boys). Toch viel het niet mee om ondernemers te bewegen hun boekhouding te doen met Reeleezee (spreek uit: ‘real easy’), een van Nederlands vroegste SaaS-diensten. “Maar nadat de eerste schapen over de dam waren, begon het te lopen. We hebben nu 20.000 administraties in beheer”, aldus de 52-jarige Stronks, in zijn flinke kantoor aan de A2 bij Breukelen.
Die klanten komen vooral van kleine bedrijven, maar ook accountantskantoor Meeuwsen Ten Hoopen in Emmeloord doet bijvoorbeeld zijn boekhouding met Reeleezee, dat flink concurreert met die andere pionier in online boekhouding, Twinfield. Ook Exact Online blaast zijn partij mee.
Koppelingen met bankrekeningen moeten zorgen voor de volgende groei. “We koppelen nu met ABN Amro op datacenterniveau en ontvangen direct data van klantenrekeningen. ABN Amro maakt er zelfs reclame mee. Ook met ING en Rabobank werken we aan zo’n koppeling.”
Een recente drempelverlaging is de freemium dienst, waarmee bedrijven Reeleezee gratis kunnen uitproberen, met slechts vijf betalingen per bankrekening per maand. “Maar dat kan bijvoorbeeld voor een holding of pensioen-BV genoeg zijn”, legt directeur Stronks uit. “Bij gebleken succes volgt ook de werkmaatschappij, maar dan betaald.”
Een abonnement kost zo’n 360 euro per jaar. Op 17.000 betaalde administraties betekent dat zo’n 5 miljoen euro omzet. “Dat is 40 procent groei ten opzichte van 2010. Het barst dit jaar goed los.”
> Dit artikel is afkomstig uit MT Magazine. Klik hier om het magazine online te bestellen.