Het bedrijfsleven is redelijk goed uit de vorige recessie gekomen. Er is bezuinigd en de balansen zijn versterkt. Maar wat kunnen bedrijven nog doen om de winstgevendheid te vergroten nu de economie in zwaar weer blijft?
De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) stelde onlangs een lijstje met quick wins op dat MT.nl aanvulde. De mogelijkheden zijn echter beperkt en allemaal weinig aantrekkelijk. Aan de verbeteringen die nog te halen zijn kleven veel nadelen.
7 quick wins:
# Meer snijden in het personeelsbestand
Veel bedrijven hebben tijdens de recessie flink gesneden in het personeelsbestand. De laatste tijd zijn veel grote bedrijven opnieuw bezig om in de kosten te snijden. De VEB wijst onder meer op KPN en Philips. De elektronicagigant en het telecombedrijf kregen dit jaar allebei een nieuwe topman. Die gingen meteen aan de slag met bezuinigingen. Bij Philips moet 800 miljoen euro worden bespaard. KPN schuift er tot 2015 nog eens 5000 werknemers uit. Op een gegeven moment is de grens echter wel bereikt. Bovendien getuigt het niet van veel kracht als een onderneming aan de lopende band reorganiseert en heeft het negatieve effecten op de bedrijfscultuur.
> Case: Hoe Kendrion in één keer de pijn nam
# Werkkapitaal optimaliseren
Een veelgebruikte truc in tijden van recessie is het optimaliseren van het werkkapitaal. Bedrijven betalen rekeningen later en proberen facturen sneller te innen. Ook het terugbrengen van voorraden past in dit rijtje. De effectiviteit hiervan is echter vrij snel uitgewerkt en zal in het huidig economisch klimaat waarschijnlijk niet veel meer doen. Als iedereen betalingen uitstelt gaat het positieve effect verloren. Bovendien is beter betalingsgedrag moeilijk af te dwingen. Zo staat de rijksoverheid, ondanks alle goede intenties, bekend als late betaler en is de betalingsmoraal van de Nederlandse consument de afgelopen jaren verslechterd. Goed beheer van de bestaande financiële middelen is belangrijk. Bedrijven kunnen hun bank vragen om scherpere tarieven voor het betalingsverkeer. Ook kunnen ze voorkomen dat geld onnodig lang op de zakelijke rekening staat waar het niets opbrengt.
# Minder investeren
Het uitstellen van investeringen is een effectieve maatregel om geld te besparen. Volgens de VEB schaften onder anderen Heineken, CSM en DSM minder machines aan in 2009 tijdens de recessie. Ook kan worden bespaard op marketing en productontwikkeling. Het nadeel is natuurlijk wel dat de groei uiteindelijk moet komen van nieuwe producten en de salesforce van een bedrijf. Deze worden aangetast als er niet in wordt geïnvesteerd. Chipmachinefabrikant ASML is volgens de VEB een voorbeeld van hoe het anders kan. ASML profiteerde na de recessie flink van investeringen in onderzoek en ontwikkeling.
# Wees creatief
Als er geen geld is voor nieuwe investeringen, zullen eventuele nieuwe producten of verkoopstrategieen moeten komen uit creativiteit. Er kan gezocht worden naar samenwerking met partners die niet meteen voor de hand liggen. Een voorbeeld hiervan is vergelijkingssite Lookingforbooking.com die een samenwerking is aangegaan met een autoimporteur en een hotelketen. Consumenten die een weekendje weg boeken, krijgen een Mini mee en een kamer in een luxehotel. De hotels verhogen hun bezettingsgraad, de dealer ziet de interesse voor zijn auto 's toenemen omdat consumenten in feite een lange proefrit maken.
# Richt de blik op nieuwe markten
De markten in opkomende economieën in Azië en Zuid-Amerika zijn voor veel grote ondernemingen de plaatsen waar de groei vandaan moet komen. Het vooruitzicht van een markt met meer dan 1 miljard Chinezen heeft veel grote bedrijven naar China gelokt. Uit de praktijk blijkt echter dat het lastig is om hier geld te verdienen en zijn consumenten in opkomende markten nog geen alternatief voor de Westerse consument.
> De snelst groeiende economiën ter wereld
# Groei door overnames
Als zelfstandige groei heel moeilijk is, zijn overnames volgens de VEB een manier om de omzet te vergroten. Geld dat op de bank staat en niets opbrengt kan worden aangewend om een branchegenoot te kopen. Dit kan een directe concurrent zijn, denk aan Randstad dat het Amerikaanse SFN Group kocht, of Heineken dat het Mexicaanse Femsa heeft overgenomen. Maar het kan ook gaan om overname van een kleine speler die specifieke technologische kennis heeft of een specifieke markt bedient. Hierbij kan worden gedacht aan de grote Amerikaanse farmaceut Johnson & Johnson die het Nederlandse Crucell, een specialist op het gebied van vaccins, kocht.
> Overnames: 6 faalfactoren, 10 vuistregels
# Verkoop onderdelen
Een bedrijf kan er ook voor kiezen onderdelen te verkopen. Dit levert meteen geld op dat bij een goede verkoopprijs als boekwinst in de resultaten verschijnt. Als het om een slecht renderend onderdeel gaat, wordt bovendien geld vrijgemaakt dat mogelijk elders, in de kernactiviteiten van de onderneming op een meer rendabele manier kan worden ingezet. Philips besloot bijvoorbeeld dit jaar om de televisietak, al jaren het zorgenkind, van de hand te doen.
> Desinvesteren is een kunst apart
Lees ook:
- Crisis? Doe dit niet!
- Analyse: de kansen van ons land per sector
- Bedrijfsleven zet zich schrap voor crisis
- 6 trends die onze economie gaan bepalen