Sommigen noemen Dan Pallotta een profiteur, anderen vereren hem als een held. Feit is dat hij een winstgevend bedrijf in de markt heeft gezet met geld van sportieve inzamelingsacties.
Het is druk bij de Amsterdamse RAI op deze vroege, prachtige zondagochtend. Honderden in felgekleurde wielerkleding gestoken mensen op racefietsen maken zich klaar voor vertrek. Een normaal Hollands tafereel zou je zeggen, ware het niet dat er opvallend veel Amerikanen rondlopen, dat er muziek klinkt die niet zou misstaan in de talkshow van Oprah Winfrey en dat er een sfeer hangt van blijde verwachting.
We zijn bij de start van de Aids Vaccine Ride: een zesdaagse fietstocht van Amsterdam naar Parijs, georganiseerd door het Amerikaanse bedrijf Pallotta Teamworks. Ruim 600 fietsers gaan de tocht maken, begeleid door 250 vrijwilligers. Per persoon hebben de renners minimaal 5000 dollar aan sponsorgeld ingezameld om deze tocht te mogen rijden. Verder hebben ze allemaal hun reis- en verblijfkosten zelf betaald en 250 dollar inschrijfgeld op tafel gelegd. Zelfs de vrijwilligers van de crew betalen 150 dollar. Doel van de rit: geld inzamelen voor onderzoek naar een aids-vaccin.
Na een speech van de directeur van het Emory Vaccine Research Center, een van de begunstigde instituten, zoeken de deelnemers hun fiets op. Hugs and kisses, hier en daar een traan en dan vertrekken de teams, onder luid gejoel van de vrijwilligers. Een week later zullen ze in Parijs aankomen, euforisch vanwege de geleverde prestatie en de steun aan een goed doel. Het gevoel van triomf dat alleen Pallotta Teamworks kan bieden.
Droom
Dan Pallotta had een droom. Hij wilde president van de Verenigde Staten worden. Toen hij na zijn studie aan de Harvard-universiteit ontdekte dat hij homoseksueel was, realiseerde hij zich dat hij zijn droom nooit zou kunnen verwezenlijken. Na een mislukte carrière als muzikant en tien jaar therapie vond hij zijn roeping: evenementen organiseren om fondsen te werven voor goede doelen. Hij startte Pallotta Teamworks en in 1994 organiseerde hij zijn eerste Aids Ride.
Pallotta (42) vertelt het allemaal in zijn boek When your moment comes. Zijn eigen moment kwam toen hij de film Alive (1993) zag, waarin drie overlevenden van een vliegtuigongeluk in de Andes besluiten om door de besneeuwde bergen naar beneden te klauteren op zoek naar hulp. Hun motto werd Pallota´s motto: “We will walk until we get home or until we die, but we will not stop walking.”
In 2002 worden er in totaal negen fietstochten gehouden en vijftien wandeltochten, waarvan het geld naar aids, borstkankeronderzoek en zelfmoordpreventie gaat. Deelnemers zijn verplicht om tussen de 1900 en 10.000 dollar op te halen, afhankelijk van het evenement. Meestal zijn ze op een persoonlijke manier bij het goede doel betrokken; Pallotta zelf verloor veel vrienden aan aids, zijn moeder heeft borstkanker gehad en zijn partner pleegde in 1999 zelfmoord.
Ongewoon aan Pallotta Teamworks is dat de organisatie for-profit opereert. In 2001 haalden de deelnemers aan Pallotta´s evenementen 133 miljoen dollar op, waarvan 69 miljoen naar de bestrijding van aids en borstkanker ging. Het overige deel, bijna 50 procent, werd uitgegeven aan de kosten voor de evenementen én de salarissen van zo'n driehonderd medewerkers.
Pallotta spendeert miljoenen aan tv-commercials en maakt kleurige brochures op dik glimmend papier. In een interview met het Amerikaanse homotijdschrift The Advocate zegt hij: “Als Microsoft in ieder huishouden een computer kan plaatsen, en Nike over de hele wereld gympies kan verkopen, waarom kan er dan geen bedrijf zijn dat met dezelfde marketingtechnieken ziektes in de wereld bestrijdt?”
Familie
De Avon Breast Cancer 3 Day, eerder dit jaar in Michigan, was net als alle andere evenementen van Pallotta tot in de puntjes geregeld. Zo´n 3500 deelnemers – 95 procent vrouwen – liepen 20 mijl per dag, met om de twee mijl een post met tientallen portable wc's en vrijwilligers die voor water, Gatorade-sportdrank en hapjes zorgden. Na 10 mijl werd een uitgebreide lunch geserveerd en aan het einde van de dag stond een tentenkamp klaar, met mobiele douches en een warme maaltijd. Gedurende de hele tocht werden de lopers vanaf de kant aangemoedigd door familieleden of door medewerkers van Team Pallotta. Want we zijn één grote familie, dragen allemaal hetzelfde T-shirt en ondergaan dezelfde ontberingen.
Volgens Bennett Weiner, chief operation officer bij het bureau BBB Wise Giving Alliance, is dat groepsgevoel de reden van het succes van de evenementen. “De deelnemers voelen saamhorigheid, omdat ze zich allemaal zorgen maken over borstkanker.” Het zijn contacten die door de individualisering van de samenleving niet alledaags zijn. “Vrienden en familie zijn graag bereid om geld te steken in de kilometerrace, waarmee ze ook nog eens een goed doel steunen. De vriendschapsrelatie maakt mensen minder oplettend. Ze gaan er al snel vanuit dat het geld goed terechtkomt en er wordt vaak niet eens gevraagd wat ermee gebeurt.”
Het bureau Wise Giving Alliance adviseert de organisatiekosten niet boven de 35 procent te laten komen. Dit advies is echter niet bindend en Pallotta houdt zich er dan ook niet altijd aan. Van de wandeltochten voor borstkanker – het meest succesvolle Pallotta-evenement – vloeit bijna 60 procent terug naar het goede doel, wat onder de richtlijn ligt van 65 procent van de Wise Giving Alliance.
Ook in Nederland bestaan deze vrijwillige richtlijnen. Het keurmerk van het Centraal Bureau Fondswerving (CBF) schrijft voor dat de kosten niet meer dan 25 procent van de bruto-opbrengst overstijgen. “De meeste fondsenwervende instellingen in Nederland hebben een CBF-keurmerk. Verantwoording en transparantie zijn heel belangrijk,” zegt Gosse Bosma, directeur van de Vereniging van Fondsenwervende Instellingen. Hij had nog nooit iets als Pallotta Teamworks aangetroffen. “De loterijen komen nog het dichtst bij de werkwijze van deze commerciële instantie in de buurt. Maar daar zijn strenge richtlijnen voor opgesteld.”
Zakkenvullen
De grootste kritiek krijgt Pallotta Teamworks op de extravagante kosten: alleen al zo'n 250.000 dollar voor de openings- en slotceremonies. Bij te weinig deelnemers stroomt daardoor weinig terug naar de goede doelen. In Florida, in 1997, kregen de aids-organisaties maar 12 procent van de donaties. In Wisconsin, in 1998, 11 procent. In Pennsylvania moest Pallotta Teamworks zelfs een boete betalen van 110.000 dollar voor de te lage opbrengst. De drie Vaccine-races in 2001 genereerden 19 miljoen dollar, waarvan vier miljoen naar de researchinstituten ging. Deze races zijn daarom dit jaar vervangen door de Europese race en een Afrikaanse trek. In 2001 zorgde de kritiek voor een breuk met de aids-organisaties in Californië. Zij organiseren nu zelf een evenement.
“Er is altijd kritiek als we minder ophalen dan verwacht. Maar we hebben in acht jaar tijd al 222 miljoen dollar aan goede doelen gegeven. Dat is meer dan een gemiddelde fondsenwervende organisatie ooit ophaalt,” verdedigt Pallotta zijn bedrijf. Hij vergeet daarbij voor het gemak de 184 miljoen dollar die aan de strijkstok is blijven hangen.
Onduidelijk blijft of Pallotta bezig is zijn eigen zakken te vullen. Pallotta Teamworks is namelijk wel open over de gemaakte kosten en de percentages die naar de goede doelen worden overgemaakt, maar het bedrijf weigert te zeggen wat er met het geld binnen het bedrijf gebeurt of welke salarissen Dan Pallotta zichzelf en zijn medewerkers toebedeelt. “Wat wij verdienen, is een geheim dat alleen wij, God en de bank kennen,” stelt Steve Bennett, president bij Pallotta Teamworks in een telefonisch interview vanuit het hoofdkantoor in Los Angeles. In zijn boek zegt Pallotta: “Waarom is het okay om een salaris van 15 miljoen dollar te verdienen bij een vervuilend chemisch concern, maar mag ik niet een redelijk salaris verdienen met het helpen van de wereld?” Dure advertenties en reclamecampagnes verdedigt hij door te zeggen dat een advertentie van 40.000 dollar zo'n 300 deelnemers oplevert, die ieder 2000 dollar inzamelen. “Dat is 600.000 dollar op een advertentie van 40.000 dollar.”
Teleurstellend
Volgens Steve Bennett is een groot deel van de kritiek ter harte genomen. “We hebben een tijd lang Pallotta als brand gepromoot, maar dat zette kwaad bloed bij deelnemers die vonden dat daarmee de boodschap ondersneeuwde. We marketen nu meer de goede doelen zelf. Ook proberen we bij elk evenement onze kosten te beperken. Zo hebben we dit jaar een truck die uitgeklapt kan worden tot een podium. Daar zijn vier arbeidskrachten voor nodig, terwijl we voorheen tien mensen nodig hadden voor het opbouwen van een podium.”
Tegenvallende resultaten worden volgens Bennett voornamelijk veroorzaakt doordat een groot deel van de deelnemers niet komt opdagen. “We hebben dan al wel een heleboel kosten gemaakt, zoals marketing, coaching, contracten voor eten, veiligheid et cetera.” In 1994 ging van de Aids Rides nog 73 procent naar het goede doel, in 2001 was dat slechts 45 procent. Het aantal fietstochten verminderde, terwijl het aantal wandeltochten voor borstkanker van negen naar dertien is gegaan dit jaar. “Als goed doel spreekt onderzoek naar borstkanker meer mensen aan,” denkt Bennett.
Huilen
De Aids Ride van Amsterdam naar Parijs viel letterlijk en figuurlijk in het water. De helft van de inschrijvers kwam niet opdagen, wie wel fietste werd getrakteerd op zes dagen stromende regen. Of de fietstocht volgend jaar weer naar Europa wordt gehaald, is nog de vraag. Organisator Jeff Shuck is niet optimistisch, hoewel hij het slechte weer niet als excuus wil opvoeren. Of bij een eventuele herhaling ook Hollanders en Fransen massaal mee zullen doen, is nog maar de vraag; dit jaar waren er slechts enkele tientallen Europese deelnemers. Desalniettemin bezweken volgens Shuck tijdens de slotceremonie in Parijs ook de meeste Europeanen voor de Amerikaanse feelgood-mentaliteit. “Het duurde een paar dagen voordat ze onze gevoelens deelden. Maar aan het einde stonden Amerikanen en Europeanen naast elkaar te huilen.”
Meer informatie:
www.bethepeople.com
www.pallottateamworks.com
