Het leukste boek van de afgelopen maanden lijkt op het eerste gezicht verouderd. Hopelijk denken weinig mensen er zo over.
Boekrecensie:
23 dingen die ze je niet vertellen over het kapitalisme
Ha-Joon Chang
Nieuw-Amsterdam, 304 pagina's
Als je begint te lezen in ‘23 dingen die ze je niet vertellen over het kapitalisme’ doet het boek een beetje verouderd aan. Het is geschreven in het begin van 2010, een jaar geleden, en de economie zag er op dat moment nog heel anders uit dan nu. De crisis denderde nog na, de angst voor de double dip was groot en veel mensen maakten zich zorgen. De liberaliseringen en het ongebreideld kapitalisme die een hoofdrol speelden in de crisis stonden sterk ter discussie en die discussie is terug te vinden in het boek.
Een Zuid-Koreaanse econoom
Begin 2011 zien de zaken er al weer heel anders uit. Het optimisme is terug, minder mensen zitten in hun rats over de economie en daarmee zijn discussies over het kapitalisme ineens minder urgent. Je zou het idee krijgen dat ‘23 dingen…’ achterhaald is, maar daarmee zou je het boek ernstig tekort doen. Ha-Joon Chang is een Zuid-Koreaanse econoom die werkt aan de universiteit van Cambridge in Engeland. Hij combineert een zeldzame mix van eigenschappen: hij is een internationale topeconoom en tegelijk kan hij prikkelend en boeiend schrijven. In ‘23 dingen’ pakt hij 23 bekende ecomische misvattingen aan, misvattingen zoals dat overheden zich afzijdig moeten houden van de markt en dat de Amerikaanse economie de beste is die de meeste welvaart creëert. Het zijn 23 ballonnetjes die Chang met een scherpe naald stuk voor stuk doorprikt.
Neem bijvoorbeeld de discussie die nog vorige week in Nederland woedde, nadat minister Verhagen met zijn 9 economische speerpunten kwam. De reflex, in veel media, is: industriepolitiek werkt niet, overheden moeten geen keuzes maken, uiteindelijk kiezen ze toch voor de gevestigde belangen, dus het heeft geen zin.
Industriepolitiek
‘Klopt dat eigenlijk?’, vraagt Ha-Joon Chang zich af. Hij komt met een reeks voorbeelden waaruit blijkt dat industriepolitiek soms desastreus, en soms uitstekend heeft gewerkt. In Zuid-Korea is bijna vanuit het niets een bloeiende industrie ontstaan dankzij industriepolitiek (waarvan u misschien met uw LG-televisie, Hyundai-leaseauto of Samsung-mobieltje kunt meepraten). Het gaat bij industriepolitiek vooral om de voorwaarden waaronder het gebeurt, concludeert hij. Het kán werken, je moet het dus niet meteen afwijzen. 23 dingen leest als een feest van herkenning. De lezer zij gewaarschuwd: Ha-Joon Chang staat bekend als verdediger van protectionisme, en dat is onder huidige economen zo’n beetje de grootst denkbare doodzonde. Maar ook als je niet altijd in zijn betoog meegaat, is het leuk om te lezen hoe hij allerlei mythes met feiten te lijf gaat. Hoezo is internet de belangrijkste uitvinding van de afgelopen eeuw? De wasmachine, die huisvrouwen enorm veel werk uit handen nam en zorgde dat vrouwen aan het arbeidsproces konden deelnemen, heeft de wereld meer veranderd dan internet.
Mensen die nog steeds denken dat de Koude Oorlog door Amerika en het kapitalisme is gewonnen, kunnen er niet omheen. Het boek is uitstekend vertaald, dat mag ook wel eens worden gezegd.
Bestel dit boek online
>> MT neemt elke vrijdag een nieuw (management)boek onder de loep: Eerdere recensies.
Lees ook:
- De 5 beste Nederlandse managementboeken van 2010
- De 5 beste internationale managementboeken van 2010