Complexe taken zijn gebaat bij een checklist. Atul Gawande beschrijft wat er allemaal mis kan gaan.
Het checklist manifest
Atul Gawande
(Nieuwezijds, 206 pagina’s)
Onlangs werd bekend dat het aantal sterfgevallen rondom operaties met de helft kan worden teruggebracht, als artsen en verpleegkundigen een nieuwe uitgebreide checklist gebruiken. Chirurg Marja Boermeester van het AMC onderzocht afgelopen jaren de verbeterde checklist. Het aantal sterfgevallen daalde van 1,5 procent naar 0,7 procent van alle geopereerde patiënten. Ook het aantal complicaties bij operatiepatiënten ging omlaag.
Boermeesters onderzoek staat niet in Het checklist manifest van Atul Gawande, maar Gawande (zelf chirurg) zal er ongetwijfeld met instemming kennis van hebben genomen. Zijn hele boek is een lofrede op de checklist, die volgens hem onontbeerlijk is bij complexe taken en besluiten. De medische professie gebruikt al enige tijd checklists, in navolging van de luchtvaart. Het aantal vliegongevallen dat piloten hebben weten te voorkomen dankzij hun checklist is groter dan wij, passagiers, zouden willen weten. Sinds enkele decennia hebben artsen dat kunstje afgekeken, maar het gebruik van medische checklists kan per land en per ziekenhuis verschillen. Gawande beschrijft bloedstollende calamiteiten.
Checklist schakelt cocaïnebrein uit
Behalve piloten en chirurgen zouden meer mensen die ingewikkelde taken vervullen, baat hebben bij een checklist. Gawande heeft bijvoorbeeld verschillende investeerders gesproken die met zulke lijsten werken. Mohnish Pabrai, beheerder van een beleggingsfonds van 500 miljoen dollar, gebruikt checklists om zijn ‘cocaïnebrein’ uit te schakelen. Uit neurologisch onderzoek is namelijk gebleken dat het vooruitzicht van grote winsten hetzelfde beloningscircuit in de hersenen activeert als cocaïne. Beleggers krijgen dollars in de ogen en rationele afwegingen maken plaats voor optimisme. Investeerder Pabrai heeft tijdens een liefdadigheidsveiling een keer 650.000 dollar geboden voor een lunch met superbelegger Warren Buffett, om meer te weten te komen van zijn methoden. Buffett, ontdekte Pabrai tijdens de lunch, gebruikt al vanaf zijn start als belegger ‘mentale checklists’ die hij afloopt voordat hij ergens instapt.
Of Pabrai ook nog de restaurantrekening van die lunch moest betalen, of dat Buffett dat deed, staat er overigens in het boek niet bij.
Het nadeel van Gawande’s boek is dat veruit de meeste voorbeelden uit de medische en luchtvaartsector afkomstig zijn. Maar het is een zeer leesbaar boek dat bol staat van de anekdotes, waarin het pleidooi voor de invoering van checklists overtuigend wordt neergezet. Na een ‘to-do lijstjes-goeroe’ (David Allen) is de internationale managementliteratuur nu dus ook een ‘checklist-goeroe’ rijker.
MT neemt elke vrijdag een nieuw (management)boek onder de loep. Lees ook de eerdere recensies.
Bestel dit boek online
