De geneticus en columnist Ronald Plasterk wordt voor de PvdA minister van Onderwijs. CDA-ideoloog Ab Klink krijgt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De Amsterdamse wethouder Ahmed Aboutaleb wordt geen minister, maar staatssecretaris van Sociale Zaken.
Dat zijn de grootste verrassingen in het nieuwe kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie. De namen van de zestien nieuwe ministers zijn dinsdagavond bekendgemaakt, maar een groot deel ervan lekte al eerder uit.
De ministers zijn, naast de bovengenoemden: Jan Peter Balkenende (CDA, Algemene Zaken), Wouter Bos (PvdA, Financiën), André Rouvoet (ChristenUnie, Jeugd en Gezin), Piet Hein Donner (CDA, Sociale Zaken), Maxime Verhagen (CDA, Buitenlandse Zaken), Jacqueline Cramer (PvdA, Milieu), Gerda Verburg (CDA, Landbouw), Ernst Hirsch Ballin (CDA, Justitie), Guusje ter Horst (PvdA, Binnenlandse Zaken), Maria van der Hoeven (CDA, Economische Zaken), Bert Koenders (PvdA, Ontwikkelinsgssamenwerking), Camiel Eurlings (CDA, Verkeer), Eimert van Middelkoop (ChristenUnie, Defensie), Ella Vogelaar (PvdA, Integratie en Wijkverbetering).
Dat de PvdA Plasterk naar voren zou schuiven voor Onderwijs, kwam onverwacht. Zijn naam was eerder wel eens genoemd voor dat departement, maar in het Haagse geruchtencircuit circuleerde vooral de naam van Aboutaleb voor Onderwijs. Bos had de in Marokko geboren wethouder in zijn boekje 'Wat Wouter wil' zelf hiervoor genoemd (overigens ook voor Sociale Zaken).
Plasterk behoorde tot de medeauteurs van het PvdA-verkiezingsprogramma. Hij werd bekend door zijn gesproken columns in het tv-programma Buitenhof en door zijn verzet tegen de Europese grondwet in 2005.
Klink
Ook de naam Klink was niet eerder in verband gebracht met een ministerspost. Klink, een goede vriend van Balkenende, is directeur van het Wetenschapplijk Instituut van het CDA. Hij is ook senator.
Bos zei maandagavond trots en tevreden te zijn met de PvdA-ministers. De helft van zijn team bestaat uit vrouwen, zoals het PvdA-bestuur had gevraagd. Volgens Bos hebben de zes ministers zowel binnen als buiten Den Haag voldoende ervaring opgedaan om ,,te weten wat het land nodig heeft''.
Verder is ook een aantal andere staatssecretarissen bekend.
CDA-partijvoorzitter Marja van Bijsterveldt wordt staatssecretarisvan Onderwijs. CDA-staatssecretaris Cees van der Knaap blijft op Defensie. Voormalig CDA-kamerlid Ank Bijleveld, nu burgemeester van Hof van Twente, wordt staatssecretaris van Binnenlandse Zaken. De penningmeester van het CDA-partijbestuur, Jan Kees de Jager, wordt de nieuwe staatssecretaris van Financiën.
Namens de PvdA treden de Tweede Kamerleden Frans Timmermans (Europese Zaken), Nebahat Albayrak (Justitie), Jet Bussemaker (Volksgezondheid) en Sharon Dijksma (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) toe tot het kabinet. Ook het oud-Kamerlid Frank Heemskerk wordt staatssecretaris, namelijk van Economische Zaken.
Voor de ChristenUnie gaat Benne van Popta naar Verkeer en Waterstaat.
Opvolging
Voor de opvolging van Wouter Bos als fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer gelden vooral Jacques Tichelaar en Aleid Wolfsen als kanshebbers. Ook Jeroen Dijsselbloem zou nog in de race zijn.
De komende dagen zal Balkenende alle kandidaat-bewindslieden ontvangen. Zaterdag moet het PvdA-congres nog instemmen met regeerakkoord en kandidaat-bewindslieden. Naar verwachting staat het nieuwe kabinet volgende week donderdag op het bordes.
(ANP)