Een goed verhaal hebben als manager is belangrijk. Zonder een sterk verhaal kan je een bepaalde boodschap meestal niet goed overbrengen. Klein detail: het is nog niet makkelijk om wat je wil zeggen een beetje leuk en aansprekend te brengen. Een paar tips.
Hadden medewerkers onlangs tijdens de laatste update ook weer veel moeite om hun gapen te verbergen toen je stond te vertellen? Wees gerust: je bent niet de enige manager die dit overkomt. En dat is ook logisch. Je bent per slot van rekening niet op deze plek gekomen omdat je zo goed bent in het vertellen van verhaaltjes, maar omdat je goed kan managen. Niettemin, het helder en duidelijk neerzetten van bijvoorbeeld je visie kan je helpen bij het leidinggeven.
Het misverstand dat bij veel managers bestaat is dat ze denken dat het belangrijker is om alle feiten op een rij te hebben zodat ze daar in ieder geval niet op 'gepakt' kunnen worden. En zo zit je voor je het weet weer aan te kijken tegen de zoveelste powerpointpresentatie met spreadsheets, bulletpoints en een brij aan cijfers. Terwijl een mooi verhaal over waar je naartoe wilt met het bedrijf en waarom de smeerolie kan zijn van je strategie. Met een bevlogen uiteenzetting kan je medewerkers raken, motiveren, aanzetten tot actie en ze winnen voor de goede zaak. En het bijkomend voordeel is: als je dan ook nog eens gepassioneerd bent, is het overtuigender, wordt het beter begrepen en blijft het ook nog eens beter hangen.
Volgens Astrid Schutte, schrijfster van het recent uitgekomen boek 'Echte leiders hebben een goed verhaal' zijn er drie soorten verhalen: het visieverhaal (een verhaal waarin je een visie uitrolt), het verklaringsverhaal (waarin je vertelt waarom je een bepaalde visie hebt) en het persoonlijke verhaal, waarmee je jouw blik op de toekomst nog verder kan ondersteunen. Schutte signalieert dat met name de behoefte aan persoonlijke verhalen toeneemt.
Bruggetje maken
Hoe bouw je nu een goed verhaal op? Daarvoor zijn er drie technieken: de illustratie-, de verhaal- en de metafoorbrug. De Illustratiebrug geeft bij abstracte feiten en cijfers concrete voorbeelden. Je kan bijvoorbeeld wel een hele hoop statistieken en grafieken laten zien waaruit blijkt dat er flink bezuinigd moet worden. Maar je kan ook aangeven dat als het zo doorgaat 'Jantje, Pietje en Klaasje' er misschien wel uit moeten. Reken maar dat het dan ineens heel duidelijk is waar het om gaat.
Met de verhaalbrug verpak je de inhoud van je boodschap in feite in een ander verhaal dat heel aansprekend is. Politici doen dit voortdurend. Denk aan het fictieve echtpaar 'Henk en Ingrid' die Wilders aanhaalt om zijn standpunten kracht bij te zetten. Het kunnen ook vergelijkingen zijn zoals de sluwe vos, die anderen te slim af is.
Door de metafoorbrug te in te zetten, maak je in feite gebruik van een heel krachtig beeld dat in een notendop de kern van de zaak samenvat. De meest gebruikte metaforen zijn vaak die van een strijd. Je wilt bijvoorbeeld de 'oorlog' winnen om de klant, het 'gevecht' aangaan. In de politiek wordt dit ook wel framing genoemd. Wilders is daar een meester in. Het imago van een theedrinkende polderaar bleef tot zijn aftreden kleven aan Cohen. Een metafoor niet doordacht gebruiken kan echter ook als een boemerang tegen je werken. Balkenende werd lang nagedragen dat hij Nederlanders opriep tot een 'VOC-mentaliteit'.
Metaforen
Schutte heeft een aantal tips om de juiste metafoor bij het juiste verhaal te gebruiken:
- Wil je verandering bewerkstelligen die gericht is op een systeem? Gebruik dan ook dingen zoals wegen, gebouwen en fabrieken.
- Zie je de organisatie als een actieve speler die proactief te werk gaat? gebruik dan metaforen als jagen en bestormen.
- Wil je aangeven dat een gebeurtenis plotseling het bedrijf is overkomen waar weinig aan gedaan kan worden? Dan werken natuurmetaforen als een aardbeving, orkaan en tsunami goed.
- Wil je mensen motiveren of aansporen door te zetten? Geef dan voorbeelden van moedige mensen die beproevingen hebben doorstaan en overwonnen.
-
Wil je mensen inspireren en echt raken? Probeer dan eens voorbeelden uit je eigen leven te halen.
Aankomende donderdag staat in de MT500, met de 500 bedrijven met het beste imago, ook een artikel over storytelling.
