Het risicomanagement van bedrijven is vaak nog onvoldoende georganiseerd. Hebt u geen flauw idee welke risico’s uw organisatie loopt? Een spoedcursus.
Eind 2009 bleek uit gezamenlijk onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen, Nyenrode Business Universiteit, het NIVRA en PricewaterhouseCoopers dat de ontwikkeling van risicomanagement in Nederland duidelijk nog in de kinderschoenen staat. Ten opzichte van de vijf voorafgaande jaren was nauwelijks voortgang geboekt. Een zorgelijke ontwikkeling.
De gezamenlijke professoren spraken van een onvoldoende, inefficiënte en oppervlakkige organisatie van zaken. Opvallend, aangezien riskmanagers met de kredietcrisis net pijnlijke lessen hebben geleerd. En de ellende lijkt nog niet bepaald voorbij.
In een nieuwe aflevering van de grote Zomerschoonmaak geeft MT tips om uw bedrijf klaar te stomen voor een zinderende herfst op het gebied van goed riskmanagement.
In het hart van elk bedrijf
“Riskmanagement wordt steeds belangrijker en hoort thuis in het hart van elk bedrijf”, zei Phile Govaert, associate partner bij Boer & Croon al. Nog steeds wordt dit niet altijd voldoende onderkend en ligt het alleen op het bord van de cfo. Hierdoor gaan veel implementaties van riskmanagement mis. Dit kan volgens Govaert worden voorkomen door het een natuurlijk onderdeel van het managen van de onderneming te maken.
Bij het opzetten van een goed riskmanagementmethode moet daarom aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
- De primaire business processen worden centraal gesteld en de verantwoordelijken worden actief betrokken.
- Het daadwerkelijk inventariseren van risico’s en het plannen en uitvoeren van de beheersmaatregelen is een verantwoordelijkheid van de business eigenaren.
- Methoden en rapportages moeten zo eenvoudig mogelijk gehouden worden en dienen aan te sluiten bij de primaire processen binnen een bedrijf.
- Probeer niet alles in één keer te regelen maar gun voortschrijdend inzicht de kans.
- Laat het proces van riskmanagement naadloos aansluiten bij de reguliere business planning en control cyclus onder verantwoordelijkheid van de CFO.
Maar wat betekent dit nu in de praktijk? Professor Jan van de Poel, hoogleraar riskmanagement aan de Universiteit Maastricht, partner bij Berk Accountants en voormalig cfo van pensioenfonds ABP gaf een spoedcursus Risicomanagement voor MT Finance:
1. Pak risico's bij de wortel aan
"Pak risico's bij de wortel aan door te testen en analyseren. Controleer op gezette tijden of systemen en apparaten nog naar behoren functioneren. Nu met een rollator tegen liftdeuren beuken, kan latere ongelukken voorkomen. En vraag je tot in de kleinste details af wat mis kan gaan. Is er bijvoorbeeld op enigerlei manier in te breken in het online betalingssysteem? Overweeg ook of veranderingen aan product of dienstverlening in het verkeerde keelgat kunnen schieten van de klant of de reputatie van het bedrijf schade berokkenen."
2. Pik signalen op op de werkvloer
"Leg het oor met regelmaat te luister bij de mensen van de werkvloer en neem hun signalen serieus. Zij zijn over het algemeen de eersten die dreigende operationele risico's – dat wil zeggen: haperingen in het productieproces – in de smiezen krijgen. Omdat zij niet als zeurpieten te boek willen staan, trekken zij lang niet altijd uit zichzelf aan de bel. In de zorg bijvoorbeeld zijn het de verpleegkundigen die als eerste een nijpend capaciteitsprobleem kunnen signaleren."
3. Licht ict-systemen door
"Licht het functioneren van de ict-systemen door, of laat dat doen door een externe it-auditor. Een must, gezien de toenemende afhankelijkheid van informatieverwerkende systemen. Wanneer het systeem crasht of verkeerde signalen afgeeft, kan dat funest zijn voor de lopende business. En vergeet niet de interne autorisatie. Riskante boel als bijvoorbeeld veel mensen binnen de organisatie naar believen aan de boekhouding kunnen sleutelen, omdat onderling met het grootste gemak toegangscodes worden uitgewisseld."
4. Registreer de missers
"Schrijf niet alleen de geslaagde deals in de annalen – waar de meeste informatiesystemen zich toe beperken – maar registreer vooral ook de missers. Zijn er klachten? Welke opdrachten is het bedrijf misgelopen en waarom? Zo kom je behalve ontevredenheid bij klanten, ook mogelijke marktrisico's op het spoor. Denk aan stilletjes maar gestaag oprukkende concurrenten."
5. Straf roekeloos gedrag af
"Kweek een cultuur waarin aandacht is voor risico door het beloningssysteem aan te passen. Daarin past niet louter belonen – zoals nu te doen gebruikelijk – maar ook afstraffen in geval van roekeloos gedrag. En beloon niet alleen de snelle deals, maar neem ook de lange termijn mee. Bijvoorbeeld door rekening te houden met de langere looptijd van het onderliggende contract."
Lees meer:
- Risicomanagement grote bedrijven dikke onvoldoende
- Riskmanagement: een pijnlijke en dure les
-
De cfo grijpt de macht
- Alle artikelen uit de serie: de grote zomerschoonmaak
- Overzicht van de beste tips uit de verschillende artikelen
Lees ook het boek 'Risicomanagement'
>> Meld u aan voor de nieuwsbrief van MT en ontvang een gratis hotelbon
