De hamer waarmee het glas van het glazen plafond versplinterd wordt heet positieve discriminatie. Vrouwen groeien daardoor in hun rol en maken na het zetje in de rug goede kans om zelfstandig aan de top te blijven, blijkt uit onderzoek.
Nog niet zo lang geleden gooide Marike Stellinga met haar boek de mythe van het glazen plafond de knuppel in het hoenderhok door te stellen dat a: het glazen plafond niet bestaat en voor zowel het bestaat, dat b: het de schuld is van de vrouwen zelf. De samenleving biedt volgens haar voldoende mogelijkheden voor vrouwen om wel door te stoten. En het lukt 25 van hen ook op eigen kracht. Dat ruim de helft van de beroepsbevolking vrouw is en maar een klein percentage vrouwen ook werkelijk de top bereikt, is enkel aan het gebrek aan ambitie te wijten, zegt Stellinga. Elke vorm van positieve discriminatie zou verspilde moeite zijn. Dat de auteur onder de ambitieuze vrouwen niet veel vriendinnen maakte spreekt vanzelf.
Quotum en voortrekken
Natuurlijk zijn er vragen te stellen bij quotumregelingen en voortrekprogramma’s. Is het wel een goede manier om de beste mensen op de beste plekken te krijgen? Is diversiteit aan de top de heilige graal? Is het efficiënt? Werkt positieve discriminatie überhaupt? Los van die vragen met ethische implicaties en de soms verhitte discussies tussen voor- en tegenstanders; positieve discriminatie werkt. Nu eens is het geen geloofsbrief van een aanhanger, maar door een (bizar) toeval bestaat er een unieke onderzoekssituatie. Daar blijkt in de praktijk dat positieve discriminatie de maatschappij klaarstoomt voor topvrouwen.
Even wennen
In een deel van India (waar ze verzot zijn op diverse kaste-doorbrekende quota) bestaat een regeling waar door loting 30 procent van de dorpen wordt aangewezen waar alleen voor een vrouw als burgemeester kan worden gekozen. Mannen zijn daar gewoon niet verkiesbaar. In dorpen die voor het eerst werden geconfronteerd met een burgermeester van het vrouwelijke geslacht, werden de burgermeesters zonder uitzondering slechter beoordeeld dan hun mannelijke collega’s. Maar waar vrouwen al eerder aan de macht waren geweest, was de waardering voor mannelijke en vrouwelijke burgermeesters gelijk. Het is even wennen, maar dan worden leidinggevende vrouwen ook gewaardeerd en geaccepteerd.
Vrouwen geliefder
Maar het echte bewijs werd in een vervolgonderzoek (pdf) geleverd. Er werd daar gekeken naar de verkiezingen volgend op de verkiezingen waarbij de mannen werden uitgesloten. In die vervolgverkiezingen bleek de kans dat een vrouw werd gekozen vijf maal hoger (21 procent tegen 4 procent), dan in dorpen die nog nooit een vrouwelijke burgermeester aan het hoofd van de lokale bureaucratie hadden gehad.
Lees ook het boek 50% meer talent of volg het seminar Grrrl power (17-06)
