Koeien zijn zo dom nog niet

Elke groep dieren heeft een leider die de kudde bijeenhoudt en een gevoel van zekerheid en geborgenheid geeft. Bij het wegvallen van de leider staat er een nieuwe leider op. Hierbij geldt niet het recht van de sterkste, maar het recht van de slimste. Deze nieuwe leider heeft namelijk zijn leiderschapskwaliteiten ontwikkeld onder het ‘bewind’ van de weggevallen leider. U leest het goed: ontwikkeld. In een onderzoek met koeien constateerden de onderzoekers dat de slimste de strijd om het leiderschap wint. Aangeleerde en doorontwikkelde eigenschappen als intelligentie, levenservaring en sociale vaardigheden zijn hier debet aan. Conclusie: er is niet per se sprake van een aangeboren leider onder koeien. En, deze vlieger blijkt ook op te gaan bij mensen.

 

Ergo, gedrag is aan te leren en verder te ontwikkelen. Ook als het gaat om leiderschapskwaliteiten. We praten en denken met z’n allen veel, heel veel. Maar waar het uiteindelijk allemaal om gaat is gedrag. Gedrag maakt het verschil. Kijken we naar organisaties dan is het gedrag van mensen, niet alleen dat van leiders maar dat van alle werknemers, de bepalende factor voor het succes. Grootse merken als Microsoft en Google zijn niet alleen succesvol geworden doordat zij met de juiste producten op het juiste moment de markt voorzien. Het gedrag, intern en naar buiten toe, is doorslaggevend. Hiervoor is sterk leiderschap vereist. Door op de juiste wijze te sturen en richting te geven aan een groep mensen komt de realisatie van overeengekomen doelstellingen opeens een stuk dichter bij.

 

Aangezien er maar weinig echt geboren leiders zijn, is het een geruststellend idee dat we leiderschapskwaliteiten kunnen ontwikkelen. Zeker als we om ons heen kijken. Maatschappelijke en technologische veranderingen gaan steeds sneller. En daarmee gepaard gaande de nieuwe en strenge eisen die de markt stelt. Noodzakelijke gedragsveranderingen en daarmee cultuurveranderingen binnen organisaties zijn het gevolg. Desondanks benut slechts een kleine groep daadwerkelijk het potentieel dat voorhanden is. Zonde. Natuurlijk, om van dit potentieel te profiteren is daadkracht, discipline en durf nodig. En dat is niet voor iedereen een aangeboren eigenschap. Maar door de toegevoegde waarde van elke individu te verhogen binnen een organisatie, kunnen organisaties hun collectieve doelen beter realiseren. Het loont dus hierin te investeren. Te beginnen bij de leidinggevenden.  Door vanuit die rol het juiste voorbeeld te geven, ontstaat er een sneeuwbaleffect dat door de gehele organisatie zijn vruchten afwerpt.

 

In de jaren dat ik als gedragstrainer actief ben, ben ik ervan overtuigd geraakt dat leiderschapskwaliteiten het beste te ontwikkelen zijn door de sterke kanten van een individu als uitgangspunt te nemen. En dus niet eindeloos lang te werken aan de minder ontwikkelde kanten van iemand. Door juist in te gaan op de sterke kanten van een individu kan iemand inzichtelijk en zelfkritisch met zichzelf omgaan. Met deze ‘versterkte kracht’ ontstaat de energie om de negatieve aspecten van zichzelf aan te gaan. Hierdoor leer je iemand niet een trucje aan, maar ontstaat er een langdurige verandering in het gedrag. Een gedragsverandering waar je, door veel te trainen en in de praktijk tot uitvoering brengen, niet alleen zelf de gevolgen van terugziet, maar die anderen ook beïnvloedt en waarvan het duidelijk wordt wat de effecten ervan zijn. Niet alleen wordt de leider er beter van, ook zijn ‘onderdanen’. En die zijn zich daar wel degelijk van bewust. Net als bij koeien. Niet voor niets wordt de slimste koe geaccepteerd als leider: hij zorgt ervoor dat de rest van de kudde het beste eten krijgen. Koeien zijn zo dom nog niet!