Was er een meneer Kodak om als naamgever voor het fotobedrijf te dienen? Nee, dat niet. Maar Kodak is wel een naamgever van de eerste orde.
In België wordt een fototoestel nog wel eens een Kodak genoemd. En wie kent het Kodakmoment niet? Een onvergetelijk stukje NAAM-MAKERS
Als naamgever van hun bedrijf groeiden ze uit tot wereldmerk. In deze serie portretteert MT elke week bekende ondernemers waarvan de naam is vereeuwigd.
Vandaag: Kodakhuiselijk geluk of melodrama dat absoluut voor het nageslacht bewaard moet blijven. En Kodak leeft voort in de naam van het bedrijf, Eastman Kodak.
De roemruchte geschiedenis van Kodak gaat terug tot voorbij 1888. Dat was het jaar dat George Eastman een revolutie ontketende door zijn handzame fotocamera met filmrol op de markt te brengen onder de naam Kodak. Nu staat het bedrijf, dat ooit in 1881 begon onder de wat stoffige naam Eastman Dry Plate Company, bekend onder de naam van het eerste succesproduct. Kodak. Het verhaal van Kodak en de geestelijk vader zijn waarlijk epische varianten op de American Dream.
Kantoorhulpje
Niet wees erop dat George Eastman de wereld aan zijn voeten zou krijgen met een revolutionaire vinding. Op zijn veertiende werkte hij na het overlijden van zijn vader als kantoorhulp. De financiële nood in huize erven Eastman was zo hoog opgelopen dat de puber gewoon aan de slag moest. In de avonduren zwoegde hij om het boekhouden onder de knie te krijgen.
Op zijn 24ste, kreeg Eastman het advies om een fotoreportage te maken van een geplande vakantie. De camera, een monstreus groot apparaat, werkte nog met glasplaten. De vakantie kwam er niet maar Eastman stortte zich wel op de ontwikkeling van wat later zijn revolutionaire bijdrage aan het familieleven zou worden; de kleinbeeldfilm die onder een gelatinelaag lichtgevoelig bleef. Hij experimenteerde drie jaar in de keuken van zijn moeder. In 1880 kreeg hij octrooi op zijn droge platen.
Zijn fortuin was definitief gekeerd. Eastman vroeg patent aan op de Kodak, de lichtgewichtcamera met het in moeders keuken ontwikkelde rolletje dat 100 foto’s kon bevatten. De naam Kodak was niet meer dan een combinatie van Eastmans favoriete letters. De slogan was briljant ‘You press the button, we do the rest’. De fotograaf stuurde zijn filmrol op naar Kodak en kreeg zijn foto’s samen met een nieuw rolletje terug. Een vroeg voorbeeld van de businesscase van het servicemodel.
Het succes van de camera betekende dat het bedrijf de naam veranderde in het succesproduct. Officieel heet het nog Eastman Kodak Company, maar zelfs op de eigen website noemt het bedrijf zich Kodak. Eastman was directeur totdat hij in 1925 voorzitter van de board werd. Zeven jaar later schreef hij een brief met de woorden: Mijn werk is gedaan, Waarom nog wachten. Daarna schoot hij zichzelf door het hart. Om zijn laatste rustplaats te vinden in het Kodak Park in Rochester.
Digitale dreiging
Eastman die de laatste jaren voor zijn zelfmoord enorm veel pijn leed, leefde nog wel om een ander innovatie mee te maken. De Kodachrome, werelds eerste massaal geproduceerde 16 millimeter kleurenfilm, zag in 1935 het licht. Gevolgd in 1936 door de Kodachrome 35 mm still film. Het werd de standaard. Tot enige tijd terug.
De opkomst van de digitale fotografie, volgens fanatici volstrekt inferieur, betekende wel de bijna ondergang van het bedrijf. Het laatste Europese lab dat de Kodachrome film ontwikkelde en afdrukte, in het Zwitserse Lausanne, sloot 23 december 2010 de deuren. Het kostte zo’n zeven tot tien dagen om de gemaakte foto’s ontwikkeld en afgedrult terug te krijgen. In wezen was er op dat punt weinig veranderd aan het businessmodel van het bedrijf dat de fotografie naar de massa bracht en de markt het beste deel van de 20ste eeuw domineerde.
Al eerder, in 2004 werd de productie van filmrolletjes op Europese bodem gestaakt. Tegenwoordig richt de multinational zich op alle mogelijke digitale technieken, waaronder sensortechnologie, om beelden vast te leggen.
Eerder in deze serie:
- Deel 1: Thomas Cook vond het toerisme uit
- Deel 2: Levi Strauss maakte spijkerbroek groot
- Deel 3: William Boeing verzorgde luchtvaart voor iedereen
